Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі

нуктссінің фронталь проекциясы көрінстін нүкте болса, ал екінші 
жағдайда көрінбсйтін нүкте. Призманың бүйір беті 
ВСОЕ
төртбүры- 
шыһца жатқан 
N
нүктссінің фронталь проекциясын анықтауға бол-
майды (75,а-сурет). Өйткені 
Ы2
нүктесі
1 және 2 нүктелерінің
жәнс олардың аралығында орналасқан нүктслердщ ортақ проекциясы 
(
75
,
0
-сурет). 
N
1
нүктесі сол көп нүктелердің қайсысының проекциясы
екені аитылмаған.
Цилиндр
бстінде
жатқан нүктслсрдің про- 
екциялары 
туралы 
да
осыны қайталауға бола- 
ды (76-сурет). Фронталь
проскциясы 
М\
нүктссі
болатын цилиндр бетінде
жатқан нүктенің
гори-
М г
зонталь проскциясы
(сгер М нүктесінің фрон- 
таль проекциясы көріне-
тін болса) немесс 
Мг
(егер 
М
нүктесінің фрон-
таль проскциясы көрін-
бсйтін болса) нүктслсрі- 
нің бірсуі болады (76,
ә-
сурет). Ал горизонталь
N
1
<*)
76-сурет
проскциясы 
л/г
нүктесі 
болатын цилиндр бстіндегі нүктс фронталь проскцияда анықталмайды.
Пирамида бетінде жатқан нүктелердің проекцияларын салу 
қиынға сокпайды. 
8ЛВС
пирамидасының бетіндегі 
М
нүктссінің
горизонталь проекция- 
сы 
Мг
нүктесі бсрілгсн
(77,а-сурст). 
М
нүк-
тссінің фронталь про-
екциясын
түрғызуды
қарастырайық. 
М
нүк- 
тесі горизонталь проек- 
цияда көрінуі неме- сс 
көрінбеуі мүмкін. Егср 
М
нүктссі горизонталь
көрінсс, 
үш-бүры-
проскцияда 
онда 
5ЛС
шында жатады. 
үшбүрышындагы
5ЛС
5Е
• •
кссіндісінің к ө м с - п м е н
М\
н ү к т с с ін т а б а м ы з '
77-сурст
7«

I
(77,ә-сурст). Бұл жағдайда 
М
нүктесі фронталь проекцияда 
көрінбсйді. Егср 
М
нүктесі горизонталь проскцияда көрінбесе, онда 
ол 
5ВС
үшбүрышында жатадьі. 
5ВС
үшбүрышында жатқан 
5 Ғ
кссіндісін пайдаланып 
М\
нүктесін табамыз. Бүл жағдайда 
М
нүктссінің фронталь проскциясы көрінеді. Берілген нүкте пирами- 
даның қырында жатса, осы нүкте арқылы өтетін көмскші кесіндіні 
тұрғызудың қажеті жоқ. 77,а-суретте пирамиданың 
5С
қырында 
жатқан 
N
нүктесінің фронталь проекциясы (М ) берілген. Оның
горизонталь проекциясы (ЛЪ), М 
2
нүктесін бастыра жүргізілген вер-
тикаль байланыс сызығының 
5гСг
X
• •
кесіндісімен
қиылысу
н ү к теа
ретінде салынады (77,ә-сурет).
Ж атты ғу
78-суретте көп жақты геомет- 
риялық дененің фронталь, гори- 
зонталь және 
профиль проек-
Осы
циялары 
көрсетілген.
де-
ненің көрінбейтін бстінде жатқан
Л,
және С нүктелерінің көр-
78-сурет
сстілмеген проекцияларын салып 
көрсет.
§ 25. ГЕОМ ЕТРИЯЛЬІҚ ДЕНЕЛЕРДІ Ж А ЗЬ ІҚ Т Ы Қ П Е Н Қ И Ю
Дұрыс үш бұрышты призманы фронталь проекциялаушы жа- 
зықтықпсн қияйық (79-сурет). Тұтас призманың проскциялары 79,
а-
суретте 
ксскіндслген. 
Онда 
қиюшы 
жазықтықтың 
түзуге
кескінделстін проекциясы 
көрсетілгсн. Осы ое жазықтығымен
қііғанда призма скіге бөлінеді. Призманың бөліктері 79,»-сурстте 
фронталь қиғаш бұрышты диметриялық проекцияда көрсстілгсн. 
Призманың жоғарғы бөлігін алып тастайық, ал оның қалған бөлігінс 
көңіл аударайық. Бүрын призманың бүйір қырлары өзара тсң еді, 
снді олар тең болмай қалды. Алғашқыда призманың табандары 
параллсль еді, енді олар параллель емес. Қимада пайда болған 
АВС
үшбұрышы фронталь проекциялаушы фигура болады. Сондықтан 
оның төбслсрінің фронталь проскциялары — 
А\, В\
және Сі нүктелсрі 
бір түзудің бойында жатады. 
АВС
үшбұрышының горизонталь про- 
екциясы призманың горизонталь проскциясымсн бсттсседі, ал оның 
профиль проекциясын тұрғызу ксрек. Ол үшін 
А\, В\
және Сі нүктс- 
лсрі арқылы горизонталь байланыс сызықтары призманың сәйкес
72

79-сурет

жүктеу/скачать 20,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: