Байланысты: Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым минис-emirsaba.org
Цельсий шкаласы. Бұл шкалада екі негізгі
(бас ты) нүкте таңдап алынған: мұздың еру нүктесіне сәйкес келетін шка-
ла бөлігін (0
о
С) деп, ал қалыпты атмосфералық қысымдағы судың қайнау
нүктесіне сәйкес келетін бөлікті (100
о
С) деп белгілеген. Бұл екі бөліктің
арасын бірдей 100 бөлікке бөледі. Цельсий шкаласында таза судың қайнау
нүктесі мен қату нүктесі айырымының жүзден бір үлесі бір градусқа тең
деп алынады. Шкаладағы нөл (0
о
С) нүктеден жоғары жатқан бөліктер оң
(+
о
С), яғни жылы температураға, төмен жатқан бөліктер теріс (–
о
С), яғни
суық температураға сәйкес келеді деп есептелген.
6. Температураны өлшеудегі ала-құлалықтар мен қиындықтарды
ескеріп, ғылыми еңбектері үшін
лорд мәртебесін иеленген ағылшындық
У. Кельвин 1848 жы лы температураның жаңа шкаласын ұсынды. Терең
ғылыми пайымдауларға негізделген бұл шкаланы
абсолют темпера- туралық шкала немесе термодинамикалық шкала, ал кейде Кельвин шкаласы деп атай береді. Әдетте оны (К) таңбасымен белгілейді.
Кельвин шкаласының негізіне температура төмендеген сайын газдың
көлемі де азайып, бірте-бірте сұйық, одан кейін қатты күйлерден өтіп,
ақыр соңында көлем «нөлге» ұмтылады деген ғылыми гипотеза алын ған.
Сурет 1.5. Әртүрлі термометрлер
а)
ә)
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
13
Мұндай жағдайда температура да төмендей отырып «нөлге» жетеді деп
пайымдалады. Температураның осы «нөлдік» мәнін «
абсолют нөл» деп
атайды. Осындай пайымдауларға негізделіп жасалған температураның
шкаласын «
