Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б
Ядролық реактор деп қандай қондырғыны айтады? Оның негізгі бөлік- терін және жұмыс принциптерін түсіндіріңдер. 2
жүктеу/скачать 5,74 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1. Ядролық реактор деп қандай қондырғыны айтады? Оның негізгі бөлік-
терін және жұмыс принциптерін түсіндіріңдер. 2. Сындық масса деп қандай массаны айтады? 3. Атом бомбасында ядролық зарядты (материалды) неге біртұтас етіп жа- самайды? 4. Неліктен ауыр ядролардың энергиясын оларды бөлу арқылы ғана бо- сатуға болады? Оның шамасын қандай өрнек арқылы анықтаймыз? 5. Ядролық реакцияларда энергияның сақталу және айналу заңы орында- ла ма? 6. АЭС-тарда атомдардың ішкі энергиясы энергияның басқа түрлеріне қандай ретпен түрлендіреді? 1. 92 235 U уранның бір ядросы екі жарықшаққа бөлінгенде, 220 МэВ шама- сында энергия алынады. Осы изотоптың 1 г-ы ядролық реакторда «жан- ғанда» қандай мөлшерде энергия босайды? 2. Тәулігіне 220 г уран 92 235 U изотопын шығындайтын ПӘК-і 25% атом электрстансысының электрлік қуаты қандай? 1. Жеңіл элементтерді (сутек, гелий, литий т. б.) жүздеген миллион градусқа дейін қыздырғанда, олардың бейтарап атомдары тұтастығын жойып, ядролар мен электрондарға ыдырайды. Нәтижесінде оң зарядты ядролардан, теріс зарядты электрондардан тұратын ерекше орта жоғар- ғы температуралық плазма пайда болады. Мұндай ыстық плазмада Жаттығу 7.4 Сұрақтар ? §49. тЕрМОядрОЛЫҚ рЕАКцИяЛАр 273 ПРОЕКТ жылдамдықтары аса үлкен шамаға жеткен оң зарядты ядролар кулондық тебіліс бөгетін (барьерін) жеңе алатын кинетикалық энергияға ие болады: E kT mv ê = = 3 2 2 2 , мұндағы k – Больцман тұрақтысы, Т – плазманың температурасы, т және v – бөлшектің массасы мен жылдамдығы. Температурасы жүздеген миллион градус болатын ыстық плазмадағы ядролар аса үлкен жылдамдықпен бір-біріне жақындап, ядролық күш- тердің әрекет аймағына енеді. Сол сәтте-ақ тегеурінді ядролық күш олар- ды біріктіріп, жаңа ядроны түзеді. Бұл кезде пайда болған ∆ m масса ақауы есебінен аса мол ∆ Е = ∆ mc 2 энергия босап шығады. Теориялық және эксперименттік зерттеулер екі дейтерий ядросының қосынды массасы, олардың бірігуінен туған гелий ядросының массасы- нан үлкен болатынын көрсетеді (сурет 7.9). Жеңіл ядролардың бірігуі кезіндегі ∆ m масса ақауын оңай табуға болады. Масса ақауын біле оты- рып, босап шығатьн термоядролық энергияны анықтай аламыз: ∆ Е = ∆ m · 931 МэВ. (7.12) Гелий ядросы Дейтерий + дейтерий Cурет 7.9. Ядролар біріккенде ∆ m масса ақауы пайда болады Миллиондаған градус температурада жүзеге асатын ядролық бірігу реакциясы жүктеу/скачать 5,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|