әлемнің электрдинамикалық көрінісі

289
ПРОЕКТ
Максвеллдің теориялары түсіндіре алмауынан, яғни «ультракүлгін апа-
тынан» басталады. Қиындықтан шығудың амалын Планк тапты. Ол 
энергия үзілісті үлес түрінде сәулеленіп шығады немесе жұтылады деп 
болжады. Ең кіші бір үлес энергияны бір «квант» деп атап, оның ша-
масы 
Е
= 
һ
ν
формуласымен анықталатындығын көрсетті. Мұндағы 
һ 
= 
= 6,62 · 10
–34
Дж · с тұрақты шама. Осылайша бүкіл Ғаламға ортақ әмбе-
бап 
Планк тұрақтысы
(
һ
) деп аталатын 
үшінші іргелі тұрақты
шама 
белгілі болды.
Энергия үздіксіз және үзіліссіз тарайды дейтін классикалық теория 
ұғымдарына мүлде қайшы келетін Планктың үзілісті кванттық көзқа-
расы кейінгі эксперименттік зерттеулерде толық дәлелденді. Осылайша 
кванттық физика
деп аталатын жаңа физиканың іргетасы қаланды. 
Сөйтіп, адамзат санасында 
дүниенің кванттық-өрістік көрінісі
қалып-
таса бастады.
4. Дүниеге физикалық көзқарастың бетбұрысты үш даму кезеңінде 
үш іргелі әмбебап тұрақты
ашылды. Олар: 
гравитациялық тұрақты
(
G
), 
жарық тұрақтысы 
(
с
) және 
Планк тұрақтысы
(
һ
). Физикадағы 
болашақ зерттеулер, сондай-ақ олар-
дан туындайтын жаңа дүниетаным-
дық көзқарастар осы әмбебап тұрақты-
лардың арасындағы қатынастар мен 
байланыстарды анықтау бағытында 
дамиды деп күтілуде. Көрнекілік үшін
осы үш іргелі тұрақтылардың қаты-
суларымен ашылған немесе болашақ-
та ашылуға тиісті физикалық теория-
лардың біртұтас модельдік көрінісін 
бейнелеуге болады (сурет 8.3).
Суреттегі модельде біртұтас дүние-
танымдық көзқарасты сипаттайтын 

жүктеу/скачать 5,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: