толык үйлесімділікке жетудің пайымдаушылык-медитативті жолы
жеткіліксіз. Барлығына белсенді бағдар үстанған батыстык индиввд
өзінің шектеулілігін сезіне, жеңе отырып, өз міндетін мынадай
артефакттар тудырудан (жаратудан) көреді: мейлі ол адам әрекетінің
кеңістіктік шекарасын кеңейтетін материалдык артефактылар туындысы
болсын, мейлі ол абстрактылық үлгілерді калыптастырудағы акыл-ой
мүмкіншілігін молайтатын интеллектуалдык-рухани жетістіктер болсын,
солардың көмегімен адам элемді көшіріп проекциялауға жэне оның
мүмкін болатын кайта күрылымдары үлгілерін жасауға қабілетті болар
еді жэне практикалык нәтижелерге ие болар еді.
Осындай талпыныстардың бірі барлык қүрамдас бөліктері мен
сішаттамалары өзінің түрактылығымен, реттілігімен, зандылығымен
жэне байланыстылығымен ерекшеленетін түракты мәнділікке ие
108
болмыстың мүмкіндігі туралы жауапты философиялык рефлексиялау
мен негіздеу болды. Осындай үнемі тұракты жэне элеаттыктардың
болмыс уғымына жакын тусінік ретінде Левкипп пен Демокрит атомды
ұсынады. Атомдар пайда болмайды, бұзылмайды жэне өзгермейді.
Атомдарға эр түрлі предикаттар тэн жэне олар сонымен катар өз-
өздеріне тепе-тен. Атомистер ілімінің негізгі принциптері осындай.
Атомистикада элем «болмыс» жэне «бейболмыс» деп бөлінеді.
Болмыс - бұл өздеріне тең атомдар. Олар кеңістікте өз жағдайларын
өзгерткенімен өздерінің субстанционалдық предикаттарын сактайды.
Болмыстың онтологиялык сипаттамаларына бүтіндік, материалдылык,
уакыт пен кеңістіктегі шексіздік, өлемдегі себептілік көзі жатады.
Атомдар әлемнің түпкі бастауы, денелер мен заттар солардан кұралады.
Мүның бэрі жиылып болмысты күрайды. Ал атомдар жок нэрсені Д е
жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу: |
