геометриялык кұрылыстарға жакын методтарды колданды. Айнымалы
шамаларды белгілеу үшін жаңа символдар мен аналитикалык
геометрияның ойлап табылуы (Декарт),
дифференциалды және
интегралды
есептеудің пайда болуы
(Ньютон жэне
Лейбниц)
математиканы физикалық теорияларды кұру мен дамуындағы куатты
кұралға айналдырды. Өзінің бастапкы түрінде Галилейдің, Ньютонның,
Гюйгенстің жэне т.б. ғалымдардың еңбектерінде физика математикалык
физика
түрінде
көрінеді.
Оның
зандары
алгебралык
жэне
дифференциалды теңдеулер түрінде кұрастырылып, ал математикалык
есептеулер эксперименттер мен бақылаулармен катар ғылыми білім
дамуының маңызды кұралына айналды. Кешегі күнге дейін осылайша
жалғасып келді. Жаратылыстанымдык, әсіресе, физикалык теориялар
кіршіксіз математикалык формата ие болғанда ғана мойындалдады. Неге
олай? Ең алдымен, математика - бұл қатаң, дәлелдеуші жэне өте дәл
пэн. Егер физикалық объектілерді айнымалы шамалар арқылы, ал
физикалык кұбылыстар мен процестердің өзара әрекеті мен байланысын
тендеулер көмегімен сипаттар болсақ, онда зерттеу процесі барынша
карапайымданады. Керекті есептеулерді жүргізіп жэне тендеуді шеше
отырып, физик алынған нәтижелерді эксперимент жэне бақылаудың
терминдерінде түсіндіре алады немесе интерпретация (латынша
interpretatio - бір нэрсені түсіндіру) жасай алады. Басқаша айтқанда, бұл
нәтижелер өлшегіш приборлардың көрсеткішімен салыстырылып жэне
соның негізінде олардың арасындағы сәйкестік мэселесі шешіледі. Егер
сәйкестік бар болып шықса, онда гипотезалар мен теориялар
дэлелденген, ал егер жок болса - теріске шығарылған болып саналады.
жүктеу/скачать
Достарыңызбен бөлісу: |
