кұндылыктык бағыттырға басымдылық береді. В.Дильтейдің көптеген ізбасарлары, мысалы О.Шпенглер, А.Тойнби, П.Сорокин жэне т.б. мәдениеттің құндылыктык мэнін түсіндіруде интуитивтік тэсіл колданады. Мэдени-тарихи релятивизм өзінің пікірлері мен тұжырымдарының элеуметтік психология мен әлеуметтік философияның түйісуі негізінде жариялайды. Құндылыкгар концепциясындағы социологизмнің негізін қалаушы М.Вебер болып табылады. Ол жаңа кантшылдардың норма ретіндегі кұндылыктар туралы көзқарасын кабылдап, оны элеуметтік әрекет пен элеуметтік білімді түсіндіруге колданды. Ол кұндылыкты элеуметтік субъект үшін маңызды норма, болмыстың тәсілі ретінде карастырады. Онан ары карай кұрылымдык-функционалдык талдау мектебінде (Т.Парсон жэне өзгелері) "кұндылык" ұғымы элеуметтік институттардың қызмет етуі мен элеуметтік байланыстарды анықтаудың кұралы ретінде методологиялык мэнге ие болады. Құндылықтар өмір сүріп кана қоймайды, сонымен катар бір-бірімен салыстырьша отырып өзіндік кұндылыктык катарды, кұндылыктык сатыны кұрайды. Бізге белгілі барлык кұндылықтар адамға бағытталған жэне шындығында, кез-келген кұндылық өзінің накты тарихи пайымдалуы мен іске асуында салыстармалы. Алайда мұнан тек нақты тарихи өмір сүретін адамдар мен элеуметтік топтардың қажеттіліктері мен мүдделерін өтейтін игіліктер ғана кұнды жэне барлық өзге кұнды лы ктарды ң өлшемі болып табылатындай адам алдында категориялык талап ретінде койылатын кұндылықтар-максаттар жок
