мораль” негізінде калыптаскан дінді де, “жалған” моральды уағыздайтын буржуазияны да, барлык игілікті жэне кұндылыктарды кұртатын тобырды да сынға алып, жалпы адамзатгың максаты, коғамның ұлы адамдары - “аса күшті адамдарды» дүниеге келтіру болып табылады деген тұжырым жасайды. Нишенің “аса күпггі адам” туралы ілімінің философиялык негізі төмендегідей идеяларға саяды. Барлык өмір сүретін денелер мен кұбылыстар, соның ішінде адам танымы да, билікке ұмтылған жігерің түрлері ғана. Абсолюттік болмыс жок. Болмыс дегеніміз - бүрын болған сансыз кайталанған кұбылыстардың “мэңгілік айналымда” болып, калытасуы. Осы тұрғыдан Ницше Гегельдің абсолюттік иеясын, таза акыл-ойын сынға алып, адамның иррационалдык касиеттеріне зор көңіл бөледі. Олар инстинкт пен жігер. Осы касиеттердің ең маңыздысы - жігер. Себебі ол эрі эмбебап жалпылык, абсолют, эрі барлык денелердің түпнегізі. Демек, материалдық денелердің өмір сүруі осы түпнегіз бен абсолют жігерінің аркасы. Ницшенің идеялары кейінгі кездегі саяси ойлар мен практикаға үлкен эсер етті. Ницшенің ілімімен үндес жэне сабактас ілімді австриялык психиатр-невропотолог, философ З.Фрейд (1856-1939 ж.) ұсынды. Негізгі еңбектері: “Түсті жору”, “Күнделікті өмірдің психопатологиясы”, “Психоанализ туралы”, т.б. Алғашында фрейдизм невроздарды түсіндіреті жэне емдейтін ілім ретінде калыптасып, кейін келе дау-жанжал жағдайға тап болған саналык пен бейсаналык арасындағы карым-катынасты, бейсаналыктың
