егер ол тарихи дамуға кабілетті болса жэне балалык шактан өтсе.
2. Мэдениетгің
пайда
болып,
дамуы үшін халык саяси
тәуелсіздікке қол жеткізуі тиіс.
3. Бір мэдени-тарихи типтің өркениеттік бастауы өзге типтегі
халыктарға
беріле
алмайды.
Мысалы,
ағылшындар
европалык
өркениетті Үндістанға көшіруге тырысканмен, онан түк шыкпады.
Сонымен катар бір өркениеттің жекелеген белгілері мен элементтері
өзгелеріне отарлау аркылы сінуі мүмкін (ағылшьгндар өз өркениетін
Солтүстік Америкаға жэне Австралияға көшірді); егу аркылы, яғни
белгілі бір нэрсені өзге денете егу (мысалы, мысыр денесіндегі
эллинистік Александрия); өзара ұрыктандыру аркылы, бұл жағдайда бір
өркениеттің кұндылығын егер ол ұқсас болса, екіншісі пайдалана алады.
Мэдени-тарихи типтер діни, эстетикалык, саяси және элеуметтік-
эконмикалык белгілерімен ерекшеленеді жэне осы аталған
әрекет
салаларының барлығында жасампаз бола бермейді. Мысалы, грек
өркениеті эстетикада жетістікке жетсе, семиттіктер - дінде, ал,
римдіктер - кұкык пен саяси ұйымдастыру салаларында жетістіктерге
жетті. Ол он мэдени-тарихи типтерді бөліп көрсетеді: мысырлык,
кытайлық,
ассирия-вавилон-финикиялық,
халдейлік
немесе
ертесемиттік, үнділік, ирандык, еврейлік, гректік-римдік, жаңа семиттік
немесе арабтык, германо-романдык немесе европалык. Мексикандык
жэне перуандық өркениеттер өз дамуын толык аяктай алмай, зорлыктың
нәтижесінде күйреді.
Н.Данилевский орыс халкынан ерекше айкын
көрінетін славяндык мэдени-тарихи типтің улкен болашағын болжап
үміт артты жэне бұл тип торт салада өз шығармапгылығының гүлдену
Достарыңызбен бөлісу: |
