Оқулық o p s 3 философия негіздері


кабілетіне карасак, ол - өзінің практикалык ақыл-ойына сүйеніп, ерікті



Pdf көрінісі
бет93/525
Дата15.09.2022
өлшемі13,05 Mb.
#39158
түріОқулық
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   525
кабілетіне карасак, ол - өзінің практикалык ақыл-ойына сүйеніп, ерікті 
іс-эрекет жасайды. Бүл жағдайда адам барша жұртка бірдей эдептілік 
заңы - эдептілік императивін басшылыкка алады. Әдептілік императиві 
бойынша игіліктерге, бакытка жетуге ұмтылу немесе сүйіспеншілік, 
жақсы көру сияқты кылыктар адамның іс-эрекетін эдепті кылмайды, 
керісінше коғамда калыптаскан эдептілік зандарын сыйлап, өз 
міндетінді өтесең сол өнегелі іс болып саналады. Мұндай этикалык 
міндеттілік адамдарға теория жүзінде емес, практика жүзінде эдептілік 
бостандығы тұрғысынан іс-эрекет жасауға сенім туғызады. Сөйтіп, 
адамның ар-ождан өлшемдері адамгершіліктің ең жоғары кағидасы -  
эдептілік императивінің талаптарына сай келеді.
Эдептілік діни жатсынуға тәуелді емес, себебі ол - өз заңына 
сүйеніп, өзінше өмір сүреді. Ал, дін - кұдайды ең жоғары идеал, немесе 
кұдай 
алдындағы 
парыз 
ретінде 
түсінетін 
біздің 
барлык 
міндеттілігіміздің жиынтығы. Осыдан келіп Кант, күдайға жағамыз деп 
сактап жүрген діни институттардың тіпті де қажеті жоқ, тек эдептілік 
императиві негізінде тақуалы өмір сүрсең болтаны деген тұжырым 
жасайды.
Эдептілік императиві тұртысынан Кант кұкык, мемлекет, саясат 
мэселелерін де карастырады. Оның пікірінше, коғамдық өмірде 
әлеуметтік қарама-кайшылык елеулі орын алады. Ал осындай коғамда 
эркім 
өзінше 
шексіз 
бостандыкка 
ұмтылғандыктан, 
олардың 
бостандыктары бір-бірімен карама-кайшылыкка түседі де, эр азаматка 
тэн табиғи касиеттерінің дамуына мүмкіндік туады. Осы негізде 
калыптаскан мәдени өркендеу кейбір жеке адамдарға кайғы-касірет, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   525




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет