|
Адамда моногенді белгілердің тұқым қуалауы
|
| бет | 122/123 | | Дата | 03.12.2023 | | өлшемі | 13,22 Mb. | | #132872 | | түрі | Оқулық |
| Адамда моногенді белгілердің тұқым қуалауы
Сан қатары
|
Белгі
|
Доминантты белгі
|
Рецессивті белгі
|
1.
|
Шашының түсі
|
Қара
|
Ашаң
|
2.
|
Шашының түсі
|
Қоңыр
|
Сары
|
3.
|
Шашының пішіні
|
Бұйра
|
Тура
|
4.
|
Шашының түсуі
|
Ерте
|
Қалыпты
|
5
|
Көзі
|
Сау
|
Катаракта
|
6
|
Көзі
|
Көз алмасының бұзылуы Астигматизм
|
Қалыпты.
|
7
|
Көзі
|
Ымырт жабылғанда көрмеу
|
Қалыпты
|
8.
|
Көзі
|
Тор қабаттың ісігі
|
Қалыпты.
|
9.
|
Көргіштік
|
Жақыннан
|
Қалыпты
|
10.
|
Көз алмасы
|
Қалыпты
|
Жоқ
|
11
|
Көзі
|
Глаукома
|
Сау
|
12
|
Терісінің, шашының, көзінің пигменті
|
Қалыпты
|
Альбинизм
|
13
|
Құлақ сырғалығының пішіні
|
Бос
|
Бірігіп өскен
|
14
|
Маңдай шашының пішіні
|
Тура емес
|
Тура
|
15
|
Беттің секпілі
|
Болуы
|
Қалыпты
|
16
|
Еріннің пішіні
|
Қоян ерін
|
Қалыпты
|
17
|
Бойы
|
Аласа
|
Қалыпты
|
18
|
Саусақтың саны
|
Алты саусақты
|
Бес саусақты
|
19
|
Саусақтың пішіні
|
Қысқа
|
Қалыпты
|
20
|
Саусағы
|
Бірігіп өскен
|
Қалыпты
|
21
|
Тісі
|
Қалыпты
|
Күрек және сойдақ тістері жоқ
|
22
|
Кіші азу тістері
|
Жоқ
|
Бар
|
23
|
Резус-факторы
|
Оң( Rh +)
|
Теріс( rh -)
|
24
|
Қолын меңгеруі
|
Оңқайлық
|
Солақайлық
|
25
|
Кірпігінің пішіні
|
Ұзын
|
Қысқа
|
26
|
Көзінің пішіні
|
Үлкен
|
Қысыңқы
|
27
|
Дене бітімі
|
Ергежейлілік
|
Қалыпты
|
28
|
Тырнақ және тізе сүйектері
|
Ауырады
|
Қалыпты
|
29
|
Иегі
|
Айырылған
|
Тегіс
|
30
|
Тілі
|
Тілінің ұшы жоғары қайырылып трубкақаға айналады
|
Қайырылмайды, айналмайды
|
31
|
Бет шұңқыры
|
Бар
|
Жоқ
|
32
|
Кеңсірігі
|
Биік және қысаң
|
Аласа және кең
|
33
|
Шынтағы
|
Қисық
|
Қалыпты
|
34
|
Тыныс алу жүйесі
|
Қалыпты
|
Аллергия
|
35
|
Қисық аяқ
|
Бар
|
Қалыпты
|
36
|
Қанда қанттың көбеюі
|
Қалыпты
|
Қант диабеті
|
37
|
Есіту органы
|
Қалыпты
|
Туа біткен тас керең
|
38
|
Дәм сезу
|
Фенилтиомочевинаның ФТМ дәмін сезеді
|
ФТМ дәмін сезбейді.
|
39
|
Көзінің түсі
|
Қара
|
Көк
|
40
|
Бас миының өзгеруі
|
Қалыпты
|
Бас миының массасының және мөлшерінің азаюы
|
Өсімдіктерде және жануарларда моногенді белгілердің тұқым қуалауы
нысандар
|
белгі
|
доминантты
|
рецессивті
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Сұлы
|
ауруға төзімді
|
қалыпты
|
төзімсіз
|
пісу мерзімі
|
ерте
|
кеш
|
сабағының ұзындығы
|
қалыпты
|
биік
|
Асқабақ
|
жемісінің пішіні
|
тегершік тәрізді
|
шар тәрізді
|
жемісінің түсі
|
ақ
|
сары
|
Қызан
|
жемісінің пішіні
|
дөңгелек
|
алмұрт тәрізді
|
жемісінің түсі
|
қызыл
|
сары
|
сабағының ұзындығы
|
қалыпты
|
аласа
|
Арпа
|
пісу мерзімі
|
ерте
|
кеш
|
Жүгері
|
сабағының ұзындығы
|
қалыпты
|
аласа
|
тұқымының түсі
|
жасыл
|
ақ
|
Бидай
|
сабағының ұзындығы
|
аласа
|
қалыпты
|
Дрозофила
|
денесінің түсі
|
сұр
|
қара, сары
|
қанатының пішіні
|
қалыпты
|
жетілмеген
|
көзінің түсі
|
қызыл
|
ақ
|
Тышқан
|
жүнінің түсі
|
сұр
|
ақ
|
|
сары
|
сұр
|
қара
|
қоңыр
|
Теңіз шошқасы
|
жүнінің тығыздығы
|
тығыз
|
сирек
|
аяқтарының пішіні
|
қысқа
|
қалыпты
|
сирақ жүнінің пішіні
|
сабалақ
|
жалаңаш
|
қауырсынның түсі
|
ақ
|
қызыл
|
қауырсынның пішіні
|
қалыпты
|
жібек қауырсынды
|
айдарының пішіні
|
раушангүл тәрізді
|
жай
|
Қоян
|
жүнінің ұзындығы
|
қалыпты
|
қысқа
|
жүнінің түсі
|
ала
|
бояулы
|
|
агути
|
сұр
|
агути
|
альбинос
|
агути
|
гималай
|
сұр
|
қара
|
сұр
|
альбинос
|
сұр
|
гималай
|
Түлкі
|
жүнінің түсі
|
қоңыр
|
көк сұр
|
қоңыр
|
көгілдір
|
қоңыр
|
ақ (альбинос)
|
қоңыр
|
сұр
|
Ит
|
жүнінің түсі
|
қара
|
қоңыр
|
құлағының пішіні
|
салпаң құлақ
|
тік
|
көздің көруі
|
қалыпты
|
көрмейді
|
жүйке жүйесінің ауруы
|
қалыпты, сау
|
ауру
|
қой
|
жүнінің түсі
|
қара
|
ақ
|
|
|
сұр
|
қара
|
қара
|
қоңыр
|
үй шошқасы
|
тұяғының пішіні
|
біріккен тұяқ
|
жұп тұяқ
|
ауру түрі
|
қалыпты
|
порфирин
|
Аралық доминанттылық кезінде белгілердің тұқым қуалауы
Нысандар
|
Белгі
|
Доминантты
|
Рецессивті
|
Аралық
сипат
|
Қой бүлдірген
|
жемісінің түсі
|
қызыл
|
ақ
|
қызғылт
|
арыстан ауыз
|
жапырағының пішіні
|
жалпақ
|
жіңішке
|
орташа
|
жапырағының түсі
|
сары
|
жасыл
|
ашық сары
|
түнсұлу гүл
|
гүлінің түсі
|
қызыл
|
ақ
|
қызғылт
|
жидек
|
жемісінің түсі
|
қызыл
|
ақ
|
қызғылт
|
шалқан
|
тамыржемісінің пішіні
|
дөңгелек
|
ұзын
|
сопақша
|
бұршақ
|
тұқымының түсі
|
қара ала
|
ақ қара
|
аласыз
|
тауық
|
жүнінің түсі
|
ақ
|
қара
|
щұбар
|
қауырсынының түсі
|
бұйра
|
қалыпты
|
күшті бұйра
|
жүнінің түсі
|
ақ
|
қара
|
секпіл
|
қой
|
құлағының пішіні
|
салпаң құлақ
|
құлақсыз
|
шұнақ
|
түлкі
|
терісінің түсі
|
ақ
|
қара
|
кохинорлы, арқасында қара жолағы бар
|
Ірі қара мал
|
терісінің түсі
|
қызыл
|
ақ
|
бурыл
|
жылқы
|
терісінің түсі
|
торы
|
боз
|
сары, құйрығы ақ (паломино)
|
теңіз шошқасы
|
жүнінің түсі
|
қара
|
ақ
|
жартылай қара
|
адам
|
ауру
|
дені сау
|
ауру
|
талассемия
|
|
ауру
|
дені сау
|
ауру
|
эитроциттерінің біразы орақ тәрізді
|
Өсімдіктер мен жануарлардың хромосома жиынтығы
Өсімдіктер
р/с
|
Қазақша
|
Диплоидты хромосома
|
1
|
2
|
3
|
|
майқарағай
|
24
|
|
шырша
|
24
|
|
қарағай
|
24
|
|
балқарағай
|
24
|
|
емен
|
24
|
|
шаған
|
46
|
|
шамшат
|
24
|
|
жөке
|
82
|
|
қаратерек
|
38,57
|
|
көктерек
|
38,57
|
|
ақтал
|
76
|
|
құлақты тал
|
38,76
|
|
бакко талы
|
38,76
|
|
қандағаш
|
28,56
|
|
қайың
|
28,42
|
|
орманжаңғақ
|
22
|
|
шетен
|
34,68
|
|
грек жаңғағы
|
32
|
|
құлмақ
|
20
|
|
қарасора
|
20
|
|
сәбіз
|
18
|
|
шашыратқы
|
18
|
|
ақ сүттіген
|
18
|
|
қызанақ
|
24
|
|
картоп
|
46
|
|
бұрыш
|
24
|
|
жұмсақ бидай
|
42
|
|
қатты бидай
|
28
|
|
қарабидай
|
14
|
|
арпа
|
14
|
|
сұлы
|
42
|
|
жүгері
|
20
|
|
темекі
|
48
|
|
арыстанауыз
|
16,32
|
|
күріш
|
24
|
|
пияз
|
16
|
|
ақ мия
|
20
|
|
қарлыған
|
16
|
|
қызыл қарақат
|
16
|
|
таңқұрай
|
42
|
|
шие
|
32
|
|
қызыл шие
|
16
|
|
алхоры
|
48
|
|
өрік
|
16
|
|
шабдалы
|
16
|
|
алмұрт
|
34
|
|
жабайы алма
|
34
|
|
жүзім
|
76
|
|
тұт ағашы
|
28
|
|
көкнәр
|
22
|
|
тарна
|
38
|
|
орамжапырақ
|
18
|
|
қыша
|
36
|
|
шомыр
|
18
|
|
саумалдық
|
12
|
|
қызылша
|
18
|
|
зығыр
|
30
|
|
жоңышқа
|
32
|
|
бұршақ
|
14
|
|
үрмебұршақ
|
22
|
|
хош иісті бұршақ
|
14
|
|
мақта
|
52
|
|
кәді
|
6
|
Жануарлар
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
