4-есеп. Генотипі даралар 8 фенотиптік (23) класс түзіледі.
АВС – 4,76
АВс –
АвС – 3,76
Авс – 0,24
аВС – 0,24
аВс – 3,76
авС –
авс – 4,76
АВс және авС кроссинговерлі емес (ата-аналық тип), олардың бөлігін барлық кластардағы сандардың қосындысын 100% деп аламыз:
100% - = 82,48 сонда, АВс бөлігі– 41,24 %,авС бөлігі – 41,48.
Жауабы: Тәжірибеде мынандай ажырау болады (%-бен):
АВС – 4,76
АВс – 41,24
АвС – 3,76
Авс – 0,24
аВС – 0,24
аВс – 3,76
авС – 41,24
авс – 4,76
5-есеп. Үшгетерозиготалы АаВвСс дараларда жүргізілген талдаушы шағылыстыруларда алынған нәтижелерге генетикалық талдау жүргізіңдер.
№1 шағылыстыру. №2 шағылыстыру.
АВС 126 -
АВс 10 164
АвС 64 2
Авс 62 1
аВС - 68 2
аВс 70 3
авС 14 172
авс 133 -
── ──
547 344
№1 шағылыстырудың нәтижелері:
АВС 126
АВс 10
АвС 64
Авс 62
аВС 68
аВс 70
авС 14
авс 133
──
547
Шешуі:
1. Гендердің тұқым қуалау сипатын анықтаймыз. А және В гені бойынша ажырау:
АВ Ав аВ ав
126 64 68 133
10 62 70 14
── ── ── ──
136 126 138 147. Белгілердің ажырауы 1 : 1 : 1 : 1 қатынасына жуық. Гендер бір-бірінен тәуелсіз тұқым қуалайды. Х2 (Х2 = 3,6; Р > 0,30) нәтижелері сәйкес келеді.
В және С гені бойынша ажырау:
ВС Вс вС вс
126 10 64 133
68 70 14 62
── ── ── ──
194 80 78 195
Ажыраудың сипаты Ғт талдаушы шағылыстыруға сәйкес (1 : 1 : 1 : 1) емес. Сондықтан гендер тіркескен, кроссоверлі емес гаметалар ВС және вс. Вс және вС кроссоверлі гаметалардың фенотиптері В және С гендерде кроссинговердің пайызы А және С гені бойынша ажырау мынандай:
АС Ас аС ас
126 62 14 133
64 10 68 70
── ── ── ──
190 72 82 203
Мұнда да А және С гені тіркескен АС және ас кроссоверлі емес. Ас және аС кроссоверлі гаметалардың фенотиптері.
А және С гендері арақашықтығындағы кроссинговердің жиілігі (%) . Бұл жағдайда А гені С генімен және В гені С генімен тіркескен болғандықтан, А гені және В генімен тіркеседі. Ав және аВ гаметалардың фено-типтері А және В гендері арасындағы кроссинговердің жиілігі (%) . Сонымен үш генде тір-кесіп тұқым қуалайды, олар бір хромосомада орналасқан.
2. Хромосомадағы гендердің орналасу орнын анықтау. А және В гендерінің арақашықтығы кроссинговердің жиілігі пайыз бойынша жоғары болғандықтан, А және В гендері зерттелетін хромосоманың учаскесінің шеттерінде, ал С гені олардың арасында А геніне жақын локусында орналасады.
А 28,1 С 28,9 В
Бұл жағдайда аддитивті ереже орындалмайды:
АВ = АС + ВС= 28,1% + 28,9% = 57% ≠ 48,3.
А және В гендерінің арасындағы кроссинговердің жиілігін есептегенде, қосқабатты кроссинговерлер (АсВ және аСв) ескерілмеген, олардың мөлшері . Қос-қабатты кроссинговерді қоса есептегенде А және В гендерінің арасындағы кроссинговердің жиілігі – 57%(48,3 %+ 2х 4,4%). А және С гендерінің (28,1%) және В және С (28,9%) арақашықтығын біле отырып хромосоманың осы сәйкесінде интерференция барын білуге болады. Ол үшін үйлесу коэффициентін (С) табамыз.
тәжірибедегі қосқабат кроссоверлердің пайызы
C = ──────────────────────────────
қосқабат кроссоверлердің теориялық күтілуі
С = 0,04 : (0,281 х 0,289) х 100% = 0,5.
С < 1 кем болғандықтан тәжірибеде оң интерференция кездеседі. Ол: I= 1- 0,5 = 0,5 (50%) тең.
Достарыңызбен бөлісу: |