20
Жйқсылықбаева Р.С.
Журналист этикасы
Ақылды адам тэнді арытып, ой бағар,
Жан семіртер, ой семіртер, ой бағар.
Тэн семіртер нэр ауыздан сіңеді,
Жан семіртер сөз кұлақтан кіреді.
(Ж. Баласағүн, Құтты білік. 1986. 24 б.). Бұл ж ерде дүрыс
сөйлей білу де ақылдылық екендігін аңғартып тұрған тэлімді ой
жатыр.
Батыр, шешен, бай, би - бэрі де қазақтың байырғы қоғамының ірі
тұлғалары. Батырлардың да ақыл-ой тәрбиесі туралы көзкарастары
мен ойлары, негізінен, өмірдің ақиқат шындық оқиғаларынан ту-
ындайды. Мысалы, «Исатайдың Жэңгір ханға айтканы»: «Алда
келе жатқан Исатайға Жэңгір хан: - Қара тазыдай сыландап алға
шыға бермей, қатарда жүрсең не етеді? - дейді. Сонда жарамсак
билердің шағыстырып келе жатқанын сезіп қалған Исатай:
- Алда сылаңдап келе жатқанда, артыңда карғылы төбеттей
сүмеңдеп төрт биің келе жатқанда, сені көктен құдай, жерден
құмай алар деп қорқып келесің бе? - деген екен» (Сөз тапқанға
қолқа жоқ. 1988. 37 б.).
Қазақ халқының моральдық-этикалық тэрбиесінің басқа
халықтарға үқсамайтын өзіне тэн мән-мазмұны, ерекшеліктері бар.
Біздің пайымдауымызша, моральдық-этикалық дэстүрлер дегені-
міз - адамгершілік қатынас мазмұнында көрініс тапқан моральдык
ережелер мен нормалар. Үлы жазушы Мұхтар Әуезовтің «Абай
жолы» романында осындай халықтық эдеп, шынайы шындық
Достарыңызбен бөлісу: 
