П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы


сол!  -  деп Қартқожа қуанып қалды (Аймауытов). г)  Бүл, ол, анау, мынау, осы, сол



Pdf көрінісі
бет625/879
Дата03.12.2023
өлшемі38,54 Mb.
#133403
1   ...   621   622   623   624   625   626   627   628   ...   879
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

сол! 

деп Қартқожа қуанып қалды
(Аймауытов).
г) 
Бүл, ол, анау, мынау, осы, сол 
сілтеу есім- 
діктері біраз жағдайларда алдын ала ескертілген 
заттар мен құбылыстарды көзбен көріп тұрған 
кезде де қолданы лы п, дейктико-анаф орикалы қ 
қалыптарда жұмсала алатын орындары бар.
Ол үстелде үш жігіт отыр екен. Мені таны-
стырды. Кемесерлеріміз екен.
- Мынау -Ақбала жолдас,
мынау 

Балташ
жолдас... - деп жатыр
(Аймауытов). - 
Б үл қай
әнші? - Әнші Әмірқан
осы, 

деді
(Аймауытов).
д) Кейде сілтеу есімдіктерінің алдын ала емес, 
өзінен кейінгі сөздермен түсіндірілетін, кейін ба- 
яндалы п сыры аш ылаты н кездері де бар. Сілтеу 
есімдіктерінің бұлайша өзінен соң қолданылған 
сөздер арқылы баяндалып қолданылуы препара- 
тивтік қалы пта қолданылу деп аталады. 
Ол
мы-
нау: бір нәрсені істегенде, сол істі істей білетін
адам істесе, шапшаң да, жақсы да істейді
(Байтұр- 
сынов).
М үддесін т іл м е н айт ы п ж ет кізу қиы н
екендігін, оған оте шеберлік керек екендігін
мы-
надан байқауға болады; орыстың асқан ақыны
Пушкин ж азған өлеңдерінің кейбіреуін 13 рет
түзеткен
(Байтұрсынов). 
Екеуінің арасындағы ай-
ырмасы
сол: әншейін теңеу - әдетті теңеу бола-
ды, мәселен, удай ащы, айдай жарық, күйедей қара
дегендегі “у д а й ”, “айдай”, “күйедей” деген сияқты
сөздер
(Сонда).
Сілтеу есімдіктері субстантивтенгенде ғана 
тәуелдік, септік, көптік жалғауларын қабылдай 
алады.
Тәуелдік жалғаулары сілтеу есімдіктерінің 
ішінде 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   621   622   623   624   625   626   627   628   ...   879




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет