Ж асалы м белгілері: тіл ұш ы , ж и н а қ ы
ж уы сы ңқы , кейінді, тербеліңкі (ұяң), езулік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: босаң жуысыңқы, көмей
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: босаң лепті, ұяң, жуан,
ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: тіл ұш ы, ж и н ақы
жуысыңқы, ұяң, кейінді (жуан), езулік дауыссыз
дыбыс.
Ж іңіш ке езуліктүрі: ЗІЛ, ЗЕРГЕР т.б.
(19- 2- сурет) Жасалымы: тіл ұшы мен қы зыл иек өзара
ж инақы жуысады (2-2), жасалу орны на қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында ілгері итініп жатады
(6), тілдің ж аты сы на қарай ілгерінді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу
тартып) барып (1-3) жасалады, ерін қатысына
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: тіл ұшы мен қызыл иек өзара
босаң жуысады, жуысым күш іне қарай босаң
жуысыңқы; ауыз қуысы кішірейіп, көмей қуысы
үлкейеді, үстеме жасалым орны на қарай ауыз
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і: тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к т ің
жуысымы босаң леппен аяқталады , жуысым
бітім іне қарай босаң лепті; дауы ссы з ызы ң
ды бы сталады , үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қаты сы на қарай жіңішке және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
З 1 жіңішке езулік түрінің айырым белгілері
Ж асалы м белгілері: тіл ұш ы , ж и н а қ ы
ж уы сы ңқы , ілгерінді , тербеліңкі (ұяң), езулік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым беліілері: босаң жуысыңқы, көмей
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: босаң лепті, ұяң, жіңішке,
ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: тіл ұш ы, ж и н ақы
ж уы сы ң қы , ұяң, ілгерінді (ж іңіш ке), езулік
дауыссыз дыбыс.
Жуан еріндіқ түрі: ЗОР, ЗҰЛМ АТ т.б.
(19- 3-сурет) Ж асалымы: тіл ұшы мен қызыл иек өзара
ж инақы жуысады (2-2), жасалу орны на қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады
