-
у
?6/
а
; / / -
л
/
а
:,
-д ы қ //
-дік, -т ы қ//-т ік
форманты ның, туа түбірмен са-
лыстырғанда, туынды түбірге жалғанымдығы біраз
кем. Бірақ ол сонда да озінің табиғатынан онімді
әуелгі қалпын сақтап қалады. Бұл жерде коңіл
аударатын бір нәрсе: тілімізде туынды түбір зат
атауларына
-л ы қ //-л ік , -ды қ//-дік, -т ы қ //-т ік
ж ұрнағы ж алғану арқылы орны ққан жаңа туы-
лымдар негізінен абстракт м ағы налы болып ке-
леді. Бұл сала туынды зат атауларына, мысалы,
мына сияқты лексемаларды жатқы зуға болады:
басшылық, зерттеушілік, саятіиылық, қайыріиылық,
өрімшілік, аңіиылық, малшылық, тыңшылық, эншілік,
басқыншылық, қосшылық, көшірмеіиілік, қарақіиы-
лық, жэрдемшілік, балықшылық, жаліиылық, жыр-
іиылық, жыраулықт.Ь.
Бұл туылымдар білдіретін
мағы налары ж ағы нан жалпы кәсіп түрімен, ма-
м андықпен, адамның бірдеңеге деген бейім-ике-
мімен байланы сты . Әлбетте оларды ң осылай
белгілі бір “ м ағы на тоңірегіне” топталуына, са-
ралануына негіз соз қызметіндегі туынды түбір,
әсіресе ондағы
-іиы //-ш і
форманты ұйтқы болып
тұр. С ондай-ақ,
дэрігерлік, балгерлік, зергерлік
де-
гендерді де осылай бір м ағы на м аңы на боліп
ш ы ғаруға болады. Себебі бұлардағы
-гер
де сол
кәсіп мағынасын білдіреді. Ж оғарыдағы туылым-
дардың бэріне тән және бәріне бірдей ортақ озге-
шелік: олардың қай-қайсы сы да субстантивтену
арқылы зат атауына айналған. Алайда мұндай аб-
стракт мағыналы жаңа зат атауларының бәрі бұлай
кэсіппен, мамандық түрімен байланысты болып
|
