Тема: Приставка. 5 класс. Цель

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
7) Корень – это:
А) главная значимая часть слова
Б) изменяемая часть слова.
8) Укажите однокоренные слова:
А) работа, на работу, работой
Б) летчик, летать, самолет.
Г-Б. Загадки-отгадки. Сделать разбор.
а) а плите стоит, пыхтит,
А из носа пар валит. 
(чайник)
б) Маленький, кругленкий,
За хвостикне поднять. 
(Клубок)
в) лежит под елкой,
Мешок с иголками. 
(Ежик)
Г-В. Ответить на вопросы по проведенному материалу.
20.
Что такое корень?
21.
Что такое суффикс?
22.
Что такое однокоренные  слова?
23.
Что входит в состав слова?
Записи в тетрадях:
Число. Классная работа.
ІІІ. Тема:  Приставка
Эпиграф: «Надо любить все: зверей, птиц, растения. В этом красота жизни» (А.И.Куприн)
Объяснение темы по- а)ассоциативной карте «Состав слова»
       б) технологической карте «Состав слова»
ІV. Стратегия «Символы» (слайд)
   (звучит музыка «Пропала собака» и демонстрируются рисунки собак)
Задание: составить словосочетание или предложение по картинам.
V. Работа по учебнику: (чтение текста) Упр 1.
 Работа по тексту: «Не только радость, но и обязанность»
Г-А. «Таблица-беседа»
Тема
Автор
Центр события
Герои
Идея
Ваше мнение
Г-Б. Составить кластер к слову «собака».
Г-Б. Выписать из текста незнакомые слова, и перевести на казахский язык.
VІ. Словарный диктант. Разбор по составу
Прогулка, вынесла, влез, принесла, написала, отнес.
Работа в группах: (образовать от данных слов слова с приставками)
Г-А.
Г-Б.
Г-В.
Писать-
школа-
ходить-
Дать- 
шел-
смотрел-
Гулять-
писал-
бежать
VІІ. Составление кластера по теме «Приставка»
у
при
рас
вы
от
           Приставка
в
на
раз
84

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
 VІІІ. Работа по учебнику: чтение правила.
ІХ. Работа в группах над текстом «Как Егор Федора выручил»
Г-А. Выразительное чтение текста.
Г-Б. Стратегия «РАФТ»
Г-В. Выписать из текста слова с приставками и сделать разбор.
Х. Интеллектуальная игра. (слайд)
ХІ. Вывод на основе вопросов и ответов.
8.
Где стоит приставка?
9.
Для чего служит приставка?
10.
В состав чего входит приставка?
11.
Что такое приставка?
ХІІ. Оценивание по цветам.
Красный цвет – «5»
Синий цвет  - «4»
Желтый цвет – «3»
ХІІІ. Домашнее задание: написать эссе «Моя собака»,упражнение №8
-------------------------------------------------------------------------------------------
Карағанды облысы Осакаров ауданы
«Осакаровка кентінің № 1 орта мектебі» КММ
Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Габдуалиева Жанна Болатовна
ТАҚЫРЫБЫ: «ТІЛ ДАМЫТУ ӘДІСІ»
КӨРНЕКІЛІКПЕН ЖҰМЫС
Қазақ тілі мен әдебиеті пәні оқушылардың сөйлеу мәдениеті мен сауатты жазу, мәнерлеп оқу 
қабілетін дамытады, шығармашылық белсенділігін арттырады.
Олар өз бетімен ізденуі барысында білімінің шығармашылық деңгейіне көтеріледі. Әрбір оқушыға 
жас ерекшілігі, ойлау қабілеті, айналасы улкен әсерін тигізеді.
* Жалпы педагогиканың әдістерінен әр пәннің өзіне тән әдістері шығады.
* Қандай әдіс болсын мұғалім өз сабағына икемдеп қолдануы керек.
* Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің негізгі мақсаты-тіл дамыту, дұрыс, сауатты жазып, оқушының 
ауызша және жазбаша ойын грамматикалық және стилистикалық жағынан дұрыс сөйлем құрап, 
жүйелі сөйлеуге үйрету.
* Қазақ тілін оқытуға байланысты тіл дамыту әдісін ұйымдастырудың негізгі мақсаты-дұрыс, 
сауатты жазып, оқушының ауызша және жазбаша ойын грамматикалық және стилистикалық жағынан 
дұрыс сөлем құрап, жұйелі сөйлеуге үйрету, сөздік қорын байыту.
* Берілген сөздерді жуан және жіңішке дыбыстарына қарай екі бағанаға бөліп жазыңдар.
* Қазақстан, амансыз ба, сәлем, қайырлы, күн, кеш, түн, қазақ, украин, кәріс, ұлт, Алматы, 
Қарағанды, өте, жазу, есім, аты, жас, туған, жыл, мен, сен, таң, танысқаныма, кім, азамат, қайда?
Жуан дауысты дыбысты сөздер Жіңішке дауысты дыбысты сөздер
Практикалық әдіске ойнау элементтері бойынша тіл үйрену кіреді. Дидактикалық ойындар 
оқушылардың білімін бекіткіп, сөздік қорын молайтады, сөз, сөз тіркесі, сөйлемдерді дұрыс 
құрастыруға, жалғауларды дұрыс тауып қоюға жаттығады.
Жақшаны ашып, сөйлемдерді дұрыс көшіру Мен мектеп...(-та,-те) оқимын. Мектеп ....( -та,-те) 
үлкен кітапхана бар. Одан түрлі қызық кітаптар... (-ты, -ті, - ды, -ді) алуға болады. Кітапхана... (-та, 
-те, -да, -де) көп газеттер мен журналдар бар.
Жақшаны ашып, дұрыс жалғау жасап көшірту
Біз мұғалім... (-мен, -бен) хайуанаттар бағынам бардық.
Біз құстар....(-дың, -дің), жануарлар...( -дың, -дің) бірнеше түрін көрдік.
Жануарлар...(-дың, -дің) мінездері әр түрлі.
Олар түрлі тамақ...(-бен, -пен) қоректенеді.
Көрнекілік әдіс -сабақ сайын жүргізілетін әдіс
85

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
Басқа тілді үйретуде ең нәтижелі және жие қолданылады. Көрнекілік тақырыпқа сай, көзге 
тартымды, яғни зстетикалық жағынан жақсы, бір екі немесе үш түстен болуы керек.
Мысалы: «Ұлттық киімдер» тақырыбын өткен кезде киімдердің суретін көрсету арқылы немесе 
сыныпқа кәдімгі киімдерді көрсету арқылы жүзеге асып отырады. Әр түрлі тірек кестелер және 
таблицалармен сөздерді, сөз тіркестерінүйретуге болады. Ы.Алтынсарин Натуральды әдіс туралы 
былай деген: «балаға айтып түсіндіргенен гөрі, қолымен ұстап, көзімен көріп, мұрнымен иіскеп 
түсіндірген сабақ ұғымды» деген.
Сұрақ- жауап әдісі
Балалардың тілін дамыту үшін маңызды әдістің бірі. Қай сынып болсын, сабақтың қай кезеңінде 
болсын қолдануға болады. Өте белгілі де тиімді әдіс. Жас ерекшелігіне байланысты сұрақ 
дайындалады. Сұрақ мұғалімге де, оқушыларға да ізденуді, ақпаратты түсіндіруді, идеяларды 
жинақтауды талап етеді, қорытады, талдайды, кейіпкерлерді қайта құрайды. Ең маңыздысы- сұрақтар 
адам ойлауының әр түрлі деңгейін көрсетеді. Сұрақ қоюдың қарапайым түрінің терең ойлауға әр 
түрлуі деңгейің түрлері бар. Ал мұғалімнің мақсаты-оқушылардың ойлау сатысын ең төменгі 
деңгейінен, жоғары терең ойлау деңгейіне дейін көтермелей жеткізу. Сабақ үстінде мұғалім 
оқушыларға жан-жақты сұрақ қоюда мүмкіндігінше барлық оқушының жауап беруін қамтамасыз ету 
керек. Сұрақ қоя білу де адамға қосымша ойлауды, дамуды, ой-өрісіінің жетілуін қажет етеді. Егерде 
адамда білім болмаса, іс-тәжірибе болмаса, оның ойлау қабілеті мен өмірге көзқарасы төмен дейміз.
Нәтижесі :
Осы әдістеріді пайдалану арқылы балалардың дұрыс, сауатты жазуға, ауызша және жазбаша ойын 
грамматикалық және стилистикалық жағынан дұрыс сөйлем құрап, жүйелі сөйлеуге үйретемін. 
Сөздік қорын байыта, одан әрі дамыта отырып, жоғары сыныпқа өткен сайын тапсырманы күрделеніп
отырамын (сөйлем құрау, диалог құрау, шағын әңгімелер, эссе шығарма жазу.
Әлібек, кел, қайталайық!
Қазақ тіліне тән дыбыстарды қайталау.
Мақсаты:
* Білімділік: Қазақ тіліне тән дыбыстарды меңгерту. Тақырып бойынша оқушылардың алған 
білімдерін саралау, жан-жақты тапсырмалар арқылы тақырыпты бекіту. Сөздік қорын көбейту.
* Тәрбиелік: Оқушылардың алған білімдерін өмірде қолдануға бағыттап, тәрбиелеу.
* Дамытушылық: Оқушыларды толық және жүйелі жауап беруге дағдыландыру.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі. Үй жұмысын тексеру.
Слайд қысқы киімдер
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:
Әлібек, кел, қайталайық! Қазақ тіліне тән дыбыстарды қайталау.
Қазақ тіліне тән неше әріп біз білеміз? Оларды ата?
Қазақ тіліне тән әріптер Ә, І, Ү, Ұ, Ө, Ы, Ғ, Қ, Ң, Һ.
Осы әріптердің ішінде қай әріп орыс тілінде кездеседі? (Ы)
Осы әріптердің қайсысы дауысты, қайсысы дауыссыз дыбыстарға жатады.
Ә, І, Ү, Ұ, Ө, Ы, Ғ, Қ, Ң, Һ.
Ал енді балалар бүгін біздің сөpдік қорымызға екі сөз қосылады.
Сөздікпен жұмыс
сынып – класс
оның – его, ее
1 - тапсырма. Сөйлемдерді толықтырып айт.
Менің атым - _____________________________.
Менің досым _____________________________.
Оның аты - _______________________________.
Ол ________________сыныпта оқиды.
__________________________- жақсы дос.
2 - тапсырма. Үлгі бойынша сөйле.
слайд карандаш
Үлгі:
Қайрат – Вованың досы.
86

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
Вова - Қайраттың досы.
Енді кәне бой сергітейік
3- тапсырма. Оқып, ойлан.
4 - тапсырма. Сөйлеп үйрен, есіңе сақта.
Менің ым.
тон
Сенің ың.
Менің ым.
шарф
Сенің ың.
Тақтамен жұмыс
Дыбыстарды қайтала, түсіп қалған әріпті қой. Тақтаға жаз.
...ке, ...рмекш.., т..лк.., сар..., а..аш, ...оян, жи..аз, ша...ғы, ...я.
Енді кәне бой сергітейік
Сабақты бекіту. Балалар біз бүгінгі сабақта нені қайталадық?
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Білім берудегі жаңа технологиялардың
жүзеге асырылуы және мүмкіндіктері
Сукашев Мұрат Ідірісұлы
Ақтөбе облысы Ойыл ауданы Ж. Жүсібалиев атындағы 
қазақ орта мектебінің жоғары санатты технология пәні мұғалімі
Елімізде   экономикалық   даму   қарқыны   артқан   сайын   өршіл   мақсаттар   қою   мүмкіндіктері   туды.
Алдыңғы қатарлы бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарынан орын алу міндеті қойылды. Ол үшін ең
алдымен «Адамдық әлеуметімізді дамыту жолында» маңызды талаптарды орындауымыз керек. Бала
кезден   масылдық   көңіл-күйден   ада,   еңбекке   құрметпен   қарайтын,   білімге,   іскерлікке   ұмтылатын
белсенді тұлғаны қалыптастыру – отбасы мен мектептің басты міндеті.
Оқу   тәрбие   үрдісінде   кеңінен   қолданылып   айтарлықтай   нәтиже   беріп   жүрген   педагогикалық
технологиялар:   Л.Занков,   Д.Эльконин   мен   В.Давыдовтың   дамыта   оқытуы,   Ш.Амоношвилидың
ізгілікті   тұлғалық   технологиясы,   В.Беспальконың   технологиялары   және   Қазақстандық   Ж.Қараев,
М.Жанпейісова, Ш.Таубаев, Қ..Бұзаубақова сияқты педагог ғалымдарының технологиялары, мұндай
педагогикалық   технологиялардың   жан-жақты   тараған,   оң   нәтижесін   танытып   жатқан   бірқатар
түрлерін   атауға   болады:   сын   тұрғысынан   ойлауды   дамыту,   ойын   арқылы   оқыту,   білім   беруді
ізгілендіру, оқытудың компьютерлік, дамыта оқыту, проблемалық оқыту, тірек-сызба арқылы оқыту,
түсіндіре басқару, оза оқыту, деңгейлеп саралап оқыту, ынтымақтастық педагогикасы т.б.
Жаңа технологияның педагогикалық негізгі қағидалары: балаға ізгілік тұрғысынан қарау, оқыту
мен тәрбиенің бірлігі, баланың танымдық күшін қалыптастыру және дамыту, баланың өз бетімен
әрекеттену   әдістерін   меңгерту,   танымдық   және   шығармашылық   икемділігін   дамыту   әр   оқушыны
оның қабілеті мен мүмкіндігі деңгейіне орай оқыту, барлық оқушының дамуы үшін жүйелі жұмыс
істеу, оқу үрдісін оқушының сезуі.
Әр   түрлі   оқыту   технологияларын   оқу   мазмұны   мен   оқушылардың   жас   және   психологиялық
ерекшеліктеріне орай таңдап тәжірибеде сынап қараудың маңызы зор.
Л.В.Занков жүйесіне сәйкес бастауыш мектептің негізгі мақсаты баланы жалпы дамыту.
Ал жалпы даму деп байқампаздығын ойлауын дамыту және практикалық іс әрекетті меңгеруі 
қабылданады. Сондай-ақ ақыл, ерік-жігері сезімдерінің дамуы алынады.
Дамыта оқыту сабақтарында жаңа материалды талдауға зор көңіл бөлінеді. Өйткені талданбаған 
шығарма бала жүрегіне жетпейді деп есептеледі.
Талдау бірлескен ізденіс. Ізденіс барысында мұғалім әр баланың көңіл күйін бақылауға, ой-пікірін 
байқауға мүмкіндік алады. Интелект деңгейін анықтай алады. Әсіресе оқу сабағындағы материалды 
талдау арқылы шығарманың айтар ойы идеясы бала жүрегіне жетіп, талдау арқылы ар, ұят, 
қайырымдылық, әдептілік т.б. сияқты тамаша адамгершілік қасиеттер балалар бойына жұғысты 
болады.
Бұл жүйедегі баланы ойлауға үйрететін тәсілдердің бірі салыстыру әдісі. Салыстыру деген не? 
87

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
Философиялық сөздікте салыстыру объектілер арасындағы ұқсастық пен айырмашылықты анықтау.
Қорытудың алғы шарты делінеді. Салыстыру неғұрлым қарапайым, бірақ аса мәндә ойлау 
операциясы оқушының талдау, жинақтау қызметінің маңызды жағы заттар мен құбылыстарды 
салыстырмайынша олардың елеулі белгілерін анықтау мүмкін емес.
Айналаны тануда салыстырудың мәні зор. Бұл туралы К.Д.Ушинский: ... Салыстыру ойлаудың жеке
қабылдаудың негізі – деген. Мұғалім салыстыру әдісімен сабақ жүргізе отырып, оқу материалын 
оңай, көрнекі етіп ұсынуға мүмкіндік алады. Баланың қиялын дамытады. Салыстыру белгілері мен 
белгісіз арасындағы көпір сияқты, оқушыларға өмірінен тысқары білімді меңгеруге көмектеседі. 
Неғұрлым салыстыру жұмысы тиімді ұйымдастырылса соғұрлым білім алудағы формализм жойылып 
ең
негізгісі оқуға деген қызығушылығы арта түседі. Заттарды салыстыра отырып, тегіс ұқсастығымен 
айырмашылығын тапқызып қоймай олардың себептері айқындайдың бала дамуы үшін маңызы зор. 
Біріншіден заттардың әртүрлі белгілері таба білуге үйренсе, екіншіден қабілеттері дамиды. Бұл үшін 
оның кезеңдерін, неден бастап, немен аяқталатын, белгілерін білу керек. Белгі дегеніміз – заттарды 
басқа заттардан айыратын көрініс. Бұл жұмыстың нәтижесінде жоғарыда айтылып кеткен 
байқампаздық арта түседі.
Мысалы: өзі туралы У.Дарвин өмірбаянында «... Мен басқалардан ерекше ақылдылығым мен ой 
жүйріктілігімен емес, кейбір адамдар көре білмейтін назардан тыс нәрселерді байқап, талдай алумен 
ерекшеленемін»-деп жазған екен. Сабақтарда балалардың байқамай қалуынан жіберілетін қателер 
қаншама. Бұл сияқты қасиеттің болуы не төмендегі олардың шығармашылық қабілеттерінің дамуына 
да нұқсан келтіретіні анық.
Дамыта оқыту жүйесінің маңызды тобы бір ерекшелігі сынып, оқушыларын «жақсы», «жаман» 
оқушылар деп бөлмей, барлық баланың дамуы үшін қолайлы жағдай туғызуды мақсат тұтуы. Нашар 
оқушының да өзі шамасы келгенше, қабілеті жеткен жерге дейін еңбек етуде талпынады. Сол арқылы 
өзін мүмкін дәрежеге дейін дамыта алады. Бұл жолда оның қателесуі, жаңылуы да әбден мүмкін. Тек 
мұғалім тарапынан көрсетілген сабырлық, байсалдылық, оның өз күшіне деген сенімін арттырып, 
алуға жетелейді.
Әрбір педагогикалық технология жеке тұлғаның дамуына және жеке шығармашылығының, 
қабілетін арттыруға, іскерліктер мен дағдыларын қалыптастыруға қолайлы жағдай жасайды. Себебі 
қазіргі технологияда оқушының өзіндік ізденіс әрекетін меңгеру талап етеді. Яғни оқушының өз 
бетімен білім алу белсенділігіне баса назар аударылады. Мысалы: сын тұрғысынан ойлау 
технологиясы сынау емес, шыңдалған ойлау.
Аталмыш бағдарламаның ішкі құрылысында ерекшелік бар. Бұл құрылым 3 деңгейден тұратын 
оқыту мен үйретудің моделі. Білімнің болашақта пайдаға асуы, қажетке жарауын қалыптастырады. 
Көп ақпаратты талдап жинақтай отырып, ішінен қажеттісін алуға үйретеді.
Сын тұрғысынан ойлау технологиясы қызығушылығын ояту, мағынасын таныту, ой толғаныс 
кезеңдерінен түзеледі. Қызығушылықты ояту.
Үйрену процесі – бұрынғы білетінін жаңа біліммен ұштастыру. Үйренуші жаңа ұғымдарды, 
түсініктерді өзінің бұрынғы білімін, жаңа ақпараттарымен толықтыра, кеңейте түсуі. Сондықтан да 
сабақта өткізгелі тұрған мәселе жайлы оқушы не біледі, не айта алатынын анықтаудан басталады. 
Осы кезеңге қызмет ететін «Топтпу», «Түртіп алу», «Ойлану», «Жұпты талқылау», «Болжау» т.б 
деген аттары бар әдістер (стартегиялар) жиынтығы. Екінші мақсаты оқушының белсенділігін 
арттырады Мағынасын таныту.
Бұл кезеңде оқушы жаңа ақпаратпен танысады, тақырып бойынша жұмыс істейді, тапсырмалар 
орындалады. Оқушының өз бетімен жұмыс жасап, қолдап көмектесіп отыруды көздейді.
Бұл жүйені дәстүрлі оқытуды салыстыру мынадай қорытынды жасауға негіз болады.
Дәстүрлі сабақтардың әдістерінің мәні төмендегідей 3 құрамды бөліктермен анықталады.
1.Үлгіні көрсету 2.Түсіндіру 3.Бақылау, бағалау яғни мұғалім сабақ мазмұнын жақсылап айтып 
түсіндіріп шығады. Сонан соң меңгеоуге арналған жаттығулар орындалады. Бұдан кейін қалай 
меңгергенін анықтау мақсатындағы сұрау, бағалау ұйымдастырылады. Әрине жұмыс әртүрлі болып 
өткізілуі мүмкін. Баладан ыждағатпен тыңдап мүлтіксіз орындау ғана талап етіледі.
Дамыта оқытуда баланың ізденушілік – зерттеушілік әрекетіе ұйымдастыру басты назарда 
ұсталады ол үшін баланың өзінің бұған дейінгі білетін амалдарының, тәсілдерінің жаңа мәселені 
шешуге жеткіліксіз екенін сезетінде жағдайға түсіну керек.
88

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
Содан барып оның білім алуға деген ынтасы арытады, білім алуға әрекеттенеді.
Сабақ мұндай жағдайда төмендегідей 3 құрамдас бөліктерден тұратын болады.
1.Оқу мақсатының қойылуы.
2.Оны шешудің бірлесе қарастырылуы.
3.Шешімнің дұрыстығын дәлелдеу.
Бұл үшеуі дамыта оқытудың Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов жасаған жүйесінің негізгі компоненттері.
Оқушы алдына оқу мақсаттарын қоюда ешқандай дайын үлгі берілмейді. Мақсатты шешу іштей 
талқылау, сосын жинақтау арқылы жүзеге асырылады. Мұғалім сабақ процесін ұйымдастырушы, 
бағытаушы адам рөлінде шешім табылған кезде әркім оның дұрыстығын өзінше дәлелдей білуге 
үйретіледі. Әр оқушыға өз ойын, пікірін айтуға мүмкіндік беріледі, жауаптар тыңдалады. Әрине 
жауаптар барлық жағдайда дұрыс бола бермес. Дегенмен әр баланың жасаған еңбегінің нәтижесімен 
бөлісіп, дәлелдеуге талпыныс жасайды, жеке тәжірибесін қорытындылауға үйренеді.
Дамыта оқытуды Л.В.Занков жасаған жүйесінің ерекшеліктеріне тоқталып өтсек. Бұл жүйе 
дәстүрлі оқытудан төмендегі ерекшеліктері мен өзгешеліктерімен айқындалады.
3.Оқытудың мазмұынындағы өзгешеліктер
4.Мақсаттағы айырмашылықтар
5.Дидактикалық, принциптердегі өзгешеліктер
6.Әдіс – тәсілдеріндегі ерекшеліктер
7.Оқытуды өзгеше ұйымдастыру
8.Мұғалім еңбегінің нәтижелігін анықтаудың жаңа көрсеткіштері
9.Мұғалім мен оқушының арасындағы жаңаша қарым-қатынастар
Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше сауатты жан 
жақты маман болу мүмкін емес.
Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің интеллектуалдық, кәсіптік, адамгершілік, рухани, 
азаматтық және басқа да көптеген адами қабілеттің қалықтасуына игі әсерін тигізеді, өзін-өзі 
дамытып оқу тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі.
Жаңа технологияны қадағалау төмендегі кезеңдер арқылы іске асады;
І кезең - Оқып үйрену
ІІ кезең – Меңгеру
ІІІ кезең - Өмірге ендіру
ІV кезең - Дамыту
Білім берудің әрбір сатысы жоғарылаған сайын олардың білімді қабылдауы өзгеріп өтілетін пәндер 
жүйесі күрделене түседі.
Сондықтан да баланың жас ерекшеліктерін әр сатыдағы қабылдау мүмкіндіктерін ескере отырып 
дамып жатқан оқытудың жаңа технологияларын тиімді пайдалану ең маңызды болып отыр.
Мектеп өміріне еніп отырған жаңа технологиялардың ерекшелігі - өсіп келе жатқан жеке тұлғаны 
жан жақты дамыту.
Иновациялық білімді дамыту, өзгеріс енгізу жаңа идеялармен жаңалықтарды өмірге әкелу.
Бұрынғы оқушы тек қана тыңдаушы, орындаушы болып келсе, ал қазіргі оқушы өздігінен білім 
іздейтін жеке тұлға екеніне ерекше мән береміз.
Өйткені:
Қазіргі оқушы – дүние танымы қабілеті жоғары.
1. Дарынды
2. Ізденімпаз, талантты
3. Өз алдына мақсат қоя білетін болуы тиіс.
Оқу үрдісінде осындай әдіспен оқыту үшін мұғалім алдымен өзі оқып біліп, зерттеп тиімділігне 
оқытып, өзінің шеберлігіне қарай таңдау керек.
Мұғалімнің шеберлігі соны таңдай білуінде өйткені бір технологияның өзі мұғалімнің қолдану оқу 
әдісіне шеберлігіне қарай жүзеге асады.
Мен өзімнің ұзақ жылдарғы іс тәжірибеме сүйене отырып, сабағыма мына педагогикалық 
технологияларды басшылыққа аламын.
Д.В.Эльконин Дамыта оқыту технологиясы.
В.В.Давыдов Дамыта оқыту жүйесі
В.Занков Сын тұрғысынан ойлау технологиясы
89

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
Осы технологиялардың тиімділігіне тоқталар болсақ.
Дамыта оқытудың Д.В.Эльконин, В.В.Давыдов жасаған жүйесінің көздеген мақсаттарына жету тек 
баланың өзінің белсенділігне байланысты. Осыған орай, бұл жүйенің әдіс-тәсілдері де оқушының оқу
белсенділігін ұйымдастыру белсендік көрсетуіне жағдай жасалады.
Сын тұрғысынан ойлау технологиясында мұғалімнің рөлі қандай дейтін болсақ, ол үйрену 
процесінде оқушыға серік болып, бірге жұмыс жасап, оларға сеніммен қарап, өз ойын айтып 
отырады, істі ұйымдастырушы деуге болады.
Қорыта келгенде, жеке тұлғаға бағдарланған оқытудың педагогикалық технологиясы оқушылардың
өзіндік танымын жетілдіруде, тек ақылды ғана емес, сонымен қатар өз іс-әрекетін сараптап, жан 
жүрегімен сезіне алатын жоғарғы білімді ұрпақ тәрбиелей аламыз деген сенімдеміз.
Қазақстанның өсіп-өркендеуіне өз саламнан үлесімді қоса отырып, Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 
«Келер ұрпақ алдында зор жауапкершілік жүгін арқалап келеміз» деген сөзі әрбір азаматқа ой салып 
жетелейтіні сөзсіз.

жүктеу/скачать 2,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: