«интеграция казахстанской науки в международное научно образовательное пространство»
жүктеу/скачать 8,62 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АВИАЦИЯ САЛАСЫНДАҒЫ ЖАҢА ИНОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ Кілттік сӛздер
- Ключевые слова
- Технологияны визуалды түрде басқару;
- Әдебиеттер
- Executivesummary
- Нурпеисова Айгерім
Краткое резюме В статье рассматриваются теоретические основы актуальных на сегодня видов активного туризма.
Мақалада теориялық негіздері бүгінгі таңда ӛзекті болып түрлерін белсенді туризм.
Theoretical bases actual are considered in article on today type of the active tourism.
На рх оз У ни ве рс ит ет і 337
УДК: 004:378(574) Мҧсаев Е.А «Нархоз» Университетінің «Ақпараттық жүйелер» мамандығының 3-курс студенті
ТЕХНОЛОГИЯ Кілттік сӛздер: Airbus, AVANT, талдау әдістері, аналитика, визуалдау. Ключевые слова:Airbus, AVANT, методы иследования, аналитика, визуализация. Keywords:Airbus, AVANT, research methods, analytics, visualization.
Уақыт бір орнында тұрмайды. Күндер зулайды, айлар ағады, жылдар жылжыйды. Бұл–тылсым табиғаттың заңдылығы. Дегенмен де, күллі ғаламшардың құбылуы және аспектілік факторлардың орын алу әсерінен адамзат баласы да сол ортаға бейімделеді. Қазіргі таңда осы мәселе тұрғысында кӛп ғалымдардың пікірі бір жүйеге келгенімен, талас туған сәтте айтар ойлары қақ бӛлінеді. Бірі- қоғамдық қатынастан туындаған адам ӛзгерді дейді. Ал, келесі бір қарсы тарап адам емес, замана ағыны ӛзгергенін алға тартып жатады. Расында қазіргі таңдағы адамзат баласын еліткен жаңа технологиялардың қарыштап дамып жатқан сәті. Күннен күнге үдеріс тауып, жаңашылдыққа бет бұрудамыз. Бұл жасырын емес. Адам ӛмірін барынша ыңғайландыру мақсатын кӛздеген кӛптеген ғалымдар ақыр аяғы бір-бірімен бәсекелесіп шықты. Осылайша әлемдік нарыққа бір емес, бірнеше алпауыт компаниялардың бір уақытта, бір лекпен келуі үлкен жаңалық тудырды. Қазіргі таңдағы сіз бен біз тұтынып отырған әлеуметтік-саяси саладағы инновациялық саясаттан туындаған түрлі дүнилер сол жаңалықтардың бір мысалы болып табылады емес пе?! Келесі кезектегі ақпараттық технологиялар саласындағы инновацияларға тоқталар болсақ, біраз дүниені ауыз толтырып айта аламыз. Оған негізде жоқ емес. Елбасымыз Н.Назарбаевтың басты келелі айқын бағыттарының бірі – осы сала мамандарын даярлауды алға тартқан болатын. Бұл мақсат жүйелі түрде орындалып келеді. Қазіргі таңдағы техникалық сала мамандықтарына білім гранттарының кӛптеп берілуі мұның басты бір айғағы емес пе? Мұнда игі бастамаларға кӛпшілік қауым дән риза. Шарапатты істің шапағатын кӛріп жатқандардың бірі – ӛзіміз, студенттер. Біз де алдағы уақытта күллі әлем халқын аузына қарататар, адамзат баласына пайдасы зор жаңалық ашуға ұмтыларымыз анық. Бұған дейін алғашқы қадамдарымызды жасап жатырмыз. Оқу ордасы қабырғасында оқып жүріп, логистика саласына қатысты тұщымды ойларымызды жүзеге асырудамыз. Университет тарапы да ӛз шама-шарқынша кӛмек қолын созуда. На рх оз У ни ве рс ит ет і
338
Ендігі айтар ойымды ғылыми тұрғыдан баяндап берейін. Негізгі қара жерден тыс жекелеген әуе айдынына баса назар аудардым. Бұл еңбегімде қазіргі таңдағы ғылыми прогрестерді барынша саралап беруге тырыстым. Жалпы авиацияны ӛзгертуге енетін 3 технология бар. Олардың барлығына бір тоқаталып ӛтейін. Мысал ретінде қарастырып кӛрсек, әлемдік ғылым аренасына шыққан Сингапурда инновациялық авиция технологиясына байланысты кең кӛлемді Singapore Airshow атты әуе - шоу ӛтті. Бұл күллі дүниежүзі халықтарын таңқалдырды, таңдандырды. Біріміз адам санасының құдіреттіліген, мұншама дүниені істе асырудағы ептілігіне таңырқадық. Енді бізді болашақта қандай технология күтіп тұрғанын білеміз. Біз келер ұрпақтың қалай қатынас жасайтынын аңғарып, болжап, пайымдап отырмыз. Тағы да бір жаңалық ол – қарапайым принтерлерден Аэробустардың басылып шыға беруі болып табылады. Мұндай кереметті бұрын соңды естіп пе едіңіз?! Airbus концерні А350 Аэробусының ерте даму проблемаларына келді. Кезеңдерді қолдау үшін, компания 3D - басып шығарғыш құралын жұмыс барысына қосуды жӛнге шешті. Мұндағы нәтижие, бүгінгі таңда А350 Аэробусының 1000 нан астам құрылғылары осы принтер арқылы ӛндірілуде. Бұл бар әлемдегі комерциялық компаниялардан әлде қайда алда тұр. Эксперттердің айтуынша, алдағы уакытта басып шығарғыштың кӛмегімен ӛз жұмысын тек алға басу үшін бар күшін салмақ. Принтерде маңызды емес құралдар, сондай-ақ басқа құрылғыларды құрастырып шығару үшінде кӛп теген компоненттер шығарылуда. Басып шығару қиын құрылғыларды оңай және салмағын азайтып шығаруға, уақыт және қаражат үнемдеуге мүмкіндік береді. Принтерде басып шығарылған бӛліктер 30-35% жеңіл қолданылып дәстүрлі жолмен жасалған бӛліктерге қарағанда 90% дейін аз материал қолданылады(1-сурет).
1-сурет. 3D - басып шығарғыш құралының жұмыс барысы
Әлемдегі дамыған мемлекеттердің барлығында сымсыз желі тарату саласы жақсы дамыған. Ол деп отырғанымыз – алысты жақындатқан интернеттік байланыс. Ал ендегі кезекте, Интернет және борттағы бірнеше жұмысты атқарушы жүйе турасында сіздерге айтып ӛтейін. На рх оз У ни ве рс ит ет і
339
Thales компаниасы ұсынған борттағы жаңа AVANT ойын - сауық жүйесі, бұл қазірдің ӛзінде біз үшін таныс тәжирбиеге айналды. Біз үйде жатып теледидар қарағанда онымен қоса ноутбукпен жұмыс жасап отырып смартфонда ойын ойнау барысында тілдесе аламыз. Бұл деп отырғанымыз, бір мезетте қатарынан бірнеше жұмыстарды қатар атқарумызға үлкен мүмкіншілік береді деген сӛз. Сонымен қатар, жаңа терминалогияға жататын AVANT сӛзі. Аталған құрылғы ӛте кіші интуитивті қашықтықтан басқаратын Avii гаджетінің нұсқауымен жұмыс жасай береді. Бұл шағын қашықтықтан басқару жүйесімен қосымша мүмкіндіктерді беретін екінші экран болып табылады, яғни қосымша (2-Сурет).
Жүйе жолаушылардың смарфондарымен синхрондау жұмысын орындай алады. Мысалға айтатын болсақ, ұшақ қонар алдында сіз ұнаған фильмді аяқтай алмаған жағдайда бетбелгіні қалдырып келген жерден кез келген уақытта жалғастыра аласыз. Singapore Airlinees компаниясы AVANТ жүйесін A350XWB ұшақтарында орнатуға келісімге қол қойды. Бұл келісім ішінде эконом классқа арналған әлемдегі ең жеңіл экрандар және әлемдегі ең жылдам борттық Ka-Band интернеті қосылды.
Thales компаниясы ұсынған тағыда бір технологияның бірі визуалды басқару. Бұл AVANT жүйесін ӛте орнықты толтырады. Бұл жүйе жолаушыларға экранда болып жатқан жағдайды кӛздің қозғалысы арқылы басқаруға мүмкіндік береді.
На рх оз У ни ве рс ит ет і 340
Мысалы фильм кӛріп отырып кӛзіңізді басқа жақа қаратқан сәтте автоматты түрде фильм уақытша тоқтатылады. Ал қайта қараған сәттен фильм әрі қарай жалғасады. Thales компаниясының айтуынша, бұл жүйе 5-6 жылдан кейін жаңа ұшақтарға ұсынылмақ. Тоқсан ауыз сӛздің тобықтай түйініне тоқталсақ, біз атап ӛткен әлем жаңалықтарымен қазіргі қоғамды таңқалдыра алмаймыз. Себебі біз сүріп жатқан заман сонысымен құнды және мәнді. Алайда уақыт ӛте келе мұның барлығы күнделікті тұрмыстық техникаға айналары сӛзсіз. Ертелі-кеш кешегі кеңестік дәуірде ел шуласып айтып жүрген ақылды роботтар мен сымсыз телефондар әрбіріміздің қолымызда жүр. Бұл дегеніміз ғылым мен білім бір орныныда тұралап қалады дегенді жоққа шығарады. Адамзат баласының ой ұшқырлығы жарықтың жылдамдығындай қарыштап дамыр болса, Сіз бен біздің ӛмірімізді оңтайландыратын талай дүние ӛмірге келері сӛзсіз. Ал, ендеше оны келешектің еншісіне қалдырайық...
1.
Қысқашатҥйіндеме Бұл мақалада Airbus концерні А350 3D принтер, Интернет және борттағы бірнеше жұмысты атқарушы жүйе жаңа AVANT ойын - сауық жүйесі құрылымы жайлы қарастырылған. Бұл құрылымдар бірігіп визуальды басқару жүйесін беру мүмкіндіктері сипатталады.
В этой статье рассмотрены 3Dпринтер, концерн AirbusА350, интернет и несколько иновационых развлекательных систем
AVANT. Вместеонисоздаютсистемувизуальногоуправления.
The article provides data about 3D printer, concern Airbus A350, internet ana some innovative entertainment system of Avant. Together they create visual management system.
На рх оз У ни ве рс ит ет і 341
магистрант, программа двойного диплома. Университет «НАРХОЗ», Университет ИТМО. Научные руководители: д.т.н.
Абдылдаев Э. К. (Университет «НАРХОЗ») к.э.н., доцент Бураков П.В. (Университет ИТМО).
операцияны басқару тиімділігі, бизнес-операцияны модельдеуәдісі. Ключевые слова: промышленное предприятие, бизнес-процесс, эффективность управления бизнес-процессами, методика моделирования бизнес-процессов, SADT, IDEF, DFD.
process management, method of business process modeling.
В современном управлении промышленным предприятием больше внимания уделяется к процессному подходу в бизнесе. Процессный подход является одним из наиболее эффективных механизмов управления предприятием. Процессная модель промышленного предприятия состоит из множества бизнес-процессов. Бизнес-процесс - совокупность видов деятельности, в рамках которой «на входе» используется один или более ресурсов, и в конечном результате этой деятельности «на выходе» создается продукт, имеющий ценность для потребителя[1]. На предприятии бизнес- процесс может выглядеть, как набор подразделений, каждый из которых выполняет свойственные функции. Бизнес-процессы делятся на три группы: 1.
предприятия и реализацию целей предприятия. Например, стратегический менеджмент и корпоративное управление. 2.
деятельности предприятия, в результате создают поток доходов. 3.
Поддерживающие бизнес-процессы – «обслуживающий отдел» предприятия, которым относятся бухгалтерия, техническая поддержка, персонал предприятия. Для эффективного функционирования промышленного предприятия оно должно развиваться и укреплять позицию на рынке. Для этого нужно оценивать эффективность бизнес-процессов, для того чтобы определить в каком направлении усовершенствовать бизнес-процессы. В таком случае используют систему показателей оценки эффективности бизнес-процессов. На рх
У ни ве рс ит ет і 342
Модель оценки Д. Антипова совмещает почти все показатели процессов предприятия [3].
Рисунок 1 - Модель показателей эффективности деятельности предприятия
Данная модель предлагает комплексную систему оценки предприятия. Модель содержит порядок иерархии, где финансовые показатели эффективности формируются после получения показателей нижних уровней. Экспресс метод оценки бизнес-процессов К. Чупрова изменяет подход к анализу и диагностике бизнес-процессов, то есть разрабатывается модель бизнес-процессов с использованием методологииSADTс применением стандартов IDEF и DFD, предоставляя возможность осуществить расчеты по пяти показателям [4]: 1.
Сложность – отношение количества уровней декомпозиции процессов к общему значению экземпляров (выделенных) процессов. В этом показателе демонстрируется сложность иерархической структуры бизнес- процессов.
⁄ (1)
2.
Процессность – отношение количества «разрывов» (отсутствии связи между экземплярами бизнес-процесса) к сумме классов бизнес- процессов и характеризует целостность процесса, который может быть процессным (подпроцессы связаны между собой причинно-следственной связью и интегрированы горизонтально) и проблемным (бывает при функциональной организации процесса).
⁄ (2) 3.
Контролируемость – отношение количества классов к количеству собственников бизнес-процесса и характеризует эффективность управления принадлежащим собственникам процесса.
⁄ (3) На рх
У ни ве рс ит ет і 343
4. Ресурсоемкость – отношение количества используемых ресурсов к результату бизнес-процессов и характеризует эффективность используемых ресурсов.
⁄ (4) 5.
Регулируемость – отношение количества регламентной документации к количеству классов бизнес-процессов и характеризует уровень регламентации бизнес-процессов.
⁄ (5) Для расчета данных коэффициентов должны быть выявлены количественные значения следующих базовых параметров:
количество уровней системы бизнес-процессов (
);
количество экземпляров бизнес-процессов (
);
количество разрывов процессов в экземплярах процессов (
);
количество классов бизнес-процессов (
),
число собственников бизнес-процессов (СП);
количество используемых для выполнения процесса ресурсов (Р);
количество «выходов» в экземплярах бизнес-процессов (
);
количество регламентирующей нормативной документации (
)[4]. Норматив значения показателей должна быть в пределах , при значении суммы коэффициентов равной или более 1 можно полагать, что анализируемый бизнес-процесс эффективен. При значении суммы коэффициентов больше 2 налицо не эффективная модель бизнес-процесса[5]. Данный метод оценки эффективности бизнес-процессов не требует сложных вычислений. Но перед расчетом показателей необходимо моделировать бизнес-процессы с нотациями IDEF, DFD и т.д. Особенностью этапа моделирования является представление процессов в иерархической структуре, а также для расчета показателя ресурсоемкости нужны данные управленческого воздействия на входы и выходы бизнес-процессов, что также возможно при моделировании бизнес-процессов.
Литература: 1.
Хаммер М., Чампи Д. Реинжиниринг корпораций: манифест революции в бизнесе. СПб.: С.-Петербург.ун-т, 1999. 2.
торговыми предприятиями // Вестник Донецкого государственного университета экономики и торговли им. М.Туган-Барановского. 2012. № 4 3.
2013. 4.
В. С. Лосев, Л. А. Козерод, Оценка эффективности управления бизнес-процессами на промышленном предприятии, 2012. 5.
К.К. Экспресс-метод диагностики бизнес-
процессов компании /К.К. Чупров // Консультант директора. 2005. № 20 . На рх оз У ни ве рс ит ет і 344
Краткое резюме В статье рассматривается методика расчета эффективности управления бизнес-процессами на промышленном предприятии. Данная методика позволяет оценить эффективность промышленного предприятия. Оценкаэффективностибизнес- процессовявляетсяпоказаниемвсейдеятельностипредприятия. Қысқашатҥйіндеме Мақалада есептеу әдістемесі тиімділігі бизнес-процестерді басқару ӛнеркәсіптік кәсіпорында. Бұл әдіс тиімділігін бағалауға және ӛнеркәсіптік кәсіпорындар. Тиімділігін бағалау бизнес-процестер кӛрсеткіш болып табылады бүкіл.
Thearticleconsidersthemethodforcalculatingtheefficiencyofbusinessprocessm anagementinanindustrialenterprise. This method allows to estimate the efficiency of the industrial enterprise. Estimation of efficiency of business processes is an indication of all the activities of the industrial enterprise.
УДК 004.738.5 Нурпеисова Айгерім Университет «Нархоз» техника ғылымдарының магистранты
Қазіргі таңда Қазақстан бүкіл әлемдік білім кеңістігіне ену табалдырығында. Ӛмір ағымына қарай білім беру жүйесінің моделі күрделі ӛзгерістерге ұшырап отыр. Сондықтан қазіргі ӛскелең ӛмір талаптарына сай жастарға білім және тәрбие беру, оларды жан-жақты дамыту қоғам алдында тұрған басты міндеттерінің бірі. Қазіргі заман ғылым мен технологияның қарыштап дамып, ӛте жоғары деңгейге жеткен шағы десек болады. Себебі ақпараттық технологияның тым кеңінен қанат жаюының да салдары болар. Бүгінгі таңда жас ұрпаққа білімді тиімді ұғындырудың бірі – жаңа технология негіздері болып табылады. Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа инновациялық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды кӛздейді. Ақпараттық технологиялық дамуға және оның қарқынына экономиканың жағдайы, На рх оз У ни ве рс ит ет і
345
адамдардың тұрмыс деңгейлі, ұлттық қауіпсіздік, бүкіл дүние жүзілік қауымдастықтағы мемлекеттің рӛлі тәуелді болады. Білім беруді ақпараттандыру – жаңа технологияны пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асырады. Қазіргі таңда білім саласы қызметкерлерінің алдында тұрған басты мақсат – жаңа технологиялар дегеніміз – білім беру ісінде ақпараттарды даярлап, оны білім алушыға беру процесі[1]. Электронды оқыту жүйесі – білім берудің барлық деңгейін қамтитын жалпыжүйелік әдістемені айқындайтын бірден-бір жаңа бағыт. Сондықтан электронды оқыту жүйесінің бүгінгі білім беру саласына берері мол.ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі, айналадағы дүниеге, кәсіби мәдениетілігіне мұқият қарайтын дәуір. Ғылыми-техникалық әлеумет және ӛзін-ӛзі дамытуға қабілеттілігі жалпыға бірдей бәсекелестік жағдайында басты фактор ретінде қарастырылады.Бұл міндеттерді жүзеге асыру еліміздің ақпараттық қоғамға толық енуін қамтамасыз етеді, Қазақстанның әлемдік кеңістіктегі беталысын бекіте түседі. Дәстүрлі білім берумен қатар, қазіргі білім беру және ақпараттық технологияларға негізделген дәстүрлі емес оқыту амал-тәсілдері кеңінен қолданыла бастады. Бұл Интернет-технолоргиялар немесе электронды білім беруге негізделген ашық және қашықтан оқыту жүйелері. Электронды білім беру бойынша жүзеге асырылатын ауқымды жоба Қазақстанның білім беру жүйесін ақпараттандырудағы серпіліс болып табылады[2]. ХХІ ғасырда білім мен ғылым саласында болып жатқан ӛзгерістер болашақ мамандар даярлауда жаңа міндеттер қойып отыр. Сондықтан қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты – бәсекеге қабілетті маман дайындау. Қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық ӛзгерістер білімді, алған білімін практикада қолдана білетін, жан-жақты нарық заңдылықтарына бейімделген қоғам мүшесін талап етеді. Қоғамдық әлеуметтік ӛзгерістерге сай оқытудың сапасын арттыру үшін жаңа оқыту технологияларын ӛз дәрежесіне сай қолдануға да байланысты. Жаңа экономикалық дамуы жаңа қоғамдық құрылысқа сай маманды талап етеді. Жаңа жүйемен оқытуда болашақ маманның тұлғалық қалыптасу барысында ӛзін-ӛзі іске толық жұмылдыра білу қабілетін дамыту. Білім беру жүйесіне енгізілген түбегейлі ӛзгерістер білім берудің мазмұнын жаңартып, жаңа кӛзқарас туғызады. Білікті мамандар даярлаудағы маңызды бағыттардың бірі – оқытудың жаңа білім беру жүйесін қолдану болып табылады. Жаңа технологиялар студенттердің білім сапасын арттыруға, ӛздігінен жұмыс істеу мүмкіндігін молайтуға кӛп кӛмегін тигізеді. Бүгінгі оқыту жүйесінде әртүрлі жаңа технологияларды пайдалану тәжірибеге еніп, нәтижелер беруде. Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз – білім беру ісінде ақпараттарды даярлап, оны білім алушыға беру процесі. Оқытудың компьютерлік технологиясы – оқытудың бағдарламалық идеяларын дамытады, жаңа технологиялық жолдар ашады. Білім беру На рх оз У ни ве рс ит ет і
346
жүйесін ақпараттандыру бағыты жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, қашықтықтан оқыту, дара тұлғаға бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды кӛздейді. Жаңа технологиялардың кӛмегімен қашықтықтан оқыту іске асырылуда. Қашықтықтан оқыту технологиясы – ол оқу мекемелеріне бармай білімді электронды почта, теледидар және интернет сияқты телекоммуникация жүйелері арқылы алу. Қашықтықтан оқыту үздіксіз білім беру тәсілінің бірі болып саналады. Қашықтықтан оқыту бойынша жұмыс істейтін оқытушы оқытудың жаңа технологиясын, оқытудың компьютерлі және топтық жүйелерін жетік біліп, олармен іс жүзінде жұмыс істей білуі шарт. Қашықтықтан оқыту білім алу – жеке режимде жұмыс пен оқуды ұштастыра отырып білім алу. Қазіргі таңда интернет білім алудың немесе біліктілікті жоғарлатудың қолайлы әдісі. Оқу мен білім технологиясы қаржы қорының байыбына жетіп түсінудің, нарықты ӛркендету жолында күресудің тиімді құралына айналып отыр. Осы ретте қазіргі замандағы технологиялық жетістіктерге негізделген қашықтықтан білім беру жетекші рӛл атқарады. Қазақстандағы жоғары оқу орындарында қашықтан оқыту жүйесі ұйымдастырылып, сол жұмыстарды жүргізудің әдістемелік негіздері жаңа ғана қалыптасып келеді. Қашықтықтан оқыту үрдісі ҚР Ғылым және Білім министрлігінің мемлекеттік стандартына негізделген. Қашықтан оқыту жүйелері тек білім берудің ұлттық жүйелерінде ғана дамып қана қоймай, кәсіпкерлік саласында дайындық жүргізуге бағыт алған коммерциялық компаниялар тарапынан да қолдау тауып, ӛрістей түсуде. Қазіргі кезеңде Республикмызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып, Қазақстандық білім беру жүйесі әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Сондықтан білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше сауатты, жан-жақты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру оқытушының интелектуалдық, кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және де басқа кӛптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, ӛзін-ӛзі дамытып, оқу-тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына кӛмектеседі[3].
жүктеу/скачать 8,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|