«Көркем еңбек» пәні бойынша оқу жоспары (орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында) 1-сынып

 

27 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқыту мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер  

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

қарындаш 

материалдарын 

қолданып 

сурет  салғанда,  түр-сипатын  қалай 

келтіруге 

болатынын 

көрсетіңіз. 

Жұмысты жұппен жасауға болады. Адам 

мінезін, 

сезімін 

және 

эмоциясын 

көрсетуде 

материалдарды 

қалай 

қолдануға 

болатынын 

көрсетіңіз 

(мысалы, смайликтер). 

 

(Ж,  Т)  Оқушылар  жұптаса  отырып, 

альбомдарына 

бір-бірінің 

нобайын 

салады. 

 

 

 

 

 

 

1.3 

Шығармашылық  

идеялар 

мен  

сезімдерді 

көрсету    және  

дамыту 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.1.3.1 

Нақты    материалдар  

мен    техникалардың  

негізінде, 

 

өз  

идеялары 

мен  

сеземдерін  

шығармашылық  

деңгейде  ұсыну 

Менің  досымның  портреті 

 

(С,  К,  Қ)  Оқушыларға  әр  түрлі  адамның 

портреттерін 

көрсетіңіз. 

Келесі  

сұрақтарды    қойыңыз:  «Бұл  не  - 

кескіндеме,  сурет  әлде    фотосурет  пе»?, 

«Неліктен  олай  ойлайсың»?  Бет-әлпеттің 

ерекшеліктері  жайында  және  олар    бір-

біріне  қатысты  қалай  орналасқанын 

сұраңыз.  Оқушылардан      бір-бірлеріне  

қарауларын    сұраңыз.  Сұрақ    қойыңыз: 

Сендердің  қандай  айырмашылықтарың 

бар? 

 

Оқушылардан қасындағы сыныптасының 

бет-әлпетінің  ерекшеліктерін  сипаттауды 

сұраңыз.  

Көрсетілімде мыналарды ескеріңіз: 

•  бастың пішіні 

Бет-әлпетті 

және 

оның 

ерекшеліктерін  бейнелеу  үшін 

оқушылар 

альбомдарда 

қарындашпен 

жұмыс 

істей 

алады. Кейін олар қара және ақ 

бормен  тығыз  қағазда  жұмыс 

істей  алады.  Бұл  жұмыс  шаш 

текстурасының  ерекшеліктерін, 

көлеңке  мен  реңктерді  көрсету  

дағдыларын дамытады.  

 

 

Мұнда  бет-әлпеті  бөліктерінің 

орналасуын 

анықтап, 

«пропорция»  түсінігіне  кіріспе 

жасауға  болады,  алайда  бұл 

аталмыш  кезеңде  оқушының 

шығармашылық 

әлеуетін 

шектемеген маңызды. 

Бет  пропорциясын 

көрсетеін 

материалдар 

мысалдары 

http://www.wikihow

.com/Draw-a-Face

 

 

 

Беттің 

суретін 

салуға 

арналған 

мұғалімнің  көрсету 

материалдары. 

 

Қарындаштар  және 

альбомдар, 

түрлі 

түсті  қағаздарда  ақ 

және  қара  түсті 

пастель борлар 

 

28 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқыту мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер  

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

•

 

бет -әлпетінің контурын салу; 

•  көлеңке/реңктер  және  олардың  бетте 

орналасуы; 

•    шашты  қалай  бейнелеу  және  олардың 

текстурасы туралы ойлану.  

 

 

 

 

(Ж,  Т)  Оқушылар  жұптасып  бір-бірінің 

суретін  салу  арқылы,  жақын  жерден 

бақылау дағдыларын дамытады. 

 

Бұл  тапсырмада    бет-әлпеттің 

қандай  бөліктерінде  көлеңкенің 

пайда  болатынын,  реңкті  салу 

және 

түсіну 

керектігі 

қарастырылған.  Мұндажұмыс 

кезінде  оқушыларды    әрқашан 

қолдап отыру қажет.  

 

Бормен 

жұмыс 

жасауға 

қиналған  оқушыларға  басқа 

материалдарға 

ауыстыруына, 

мысалы,  балауыз,  майлы  бор, 

және  түсті  қарындаштармен, 

түрлі  түсті  жіптермен  жұмыс 

жасауды ұсынуға болады. 

Оқушылардың  жұмыс  аяғында  

орындарын  тазалап,  қолдарын 

жууға уақыт қалдыру керек.  

 

2.1 

Қоршаған 

ортаның  

бейнелері 

 

 

 

 

1.2.1.1 

Өз 

идеялары 

мен 

сезімдерін  айқындау 

үшін 

қарапайым 

тәсілдерді 

анықтап, 

қоршаған  

ортадағы      кейбір 

визуалды 

элементтерді қолдану 

 

Менің  сүйікті  жануарым 

(С,  К,  Қ)  Оқушыларға  «Жануарды  тап» 

ойынын  ойнауды    ұсыныңыз.  Жүн/шаш/ 

көз 

түсі 

қандай? 

Түстің 

қалай 

құрылғандығынойлап көр». 

Сабақты 

оқушыларға 

жануарлардың 

үлкен  үлгідегі    көзі,  жүні  және  дене 

бөліктерінің 

фотосуреттері 

мен 

суреттерін 

көрсетуден 

бастаңыз. 

Оқушылар 

оларды 

сәйкестендіріп 

табады.  Бұл  оқушыларды  бояуларды 

Барлық  сыныпқа  негізгі  және 

қосымша 

түстерді 

анық 

ажырату  үшін  үлкен  түстік 

шеңбер болуы пайдалы. 

 

Қосымша  түстерді  жасау  үшін 

негізгі 

түстерді 

қалай 

араластыру  керектігін  зерттеу 

бойынша жұмыс. Бұған әр түрлі 

тәсілдермен  жетуге  болады. 

Оқушылар 

суды 

әрдайым 

Жануарлардың  

суреттері  

бейнеленген  сайт 

 

http://www.priroda.s

u/item/1992 

 

Жануарлар 

көздерінің 

бейнелері 

http://drunkguest.co

 

29 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқыту мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер  

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

табуға  және  оларды  қалай    араластыру 

кезінде 

жасалғандарын 

анықтауға 

көмектесіп, 

ойынға 

дайындайды. 

Қосымша  түстерді  араластыруды  және 

анықтауды  көрсетіңіз.  «Кім  негізгі 

түстерді  атай  алады?»,  «Кім  қосымша 

түстерді  атай  алады?»,  «Олар  қалай 

жасалған?»,  Оларды  біз  бояулар  арқылы 

қалай жасаймыз? » деген тәрізді сұрақтар 

қойыңыз.  

 

(Ө,  Т)  Оқушылар  негізгі  және  қосымша 

түстерді 

араластырып, 

түстермен 

тәжірибе  жүргізеді.  Жұмысты  сурет 

салатын    альбомдарында  орындауларына  

болады. 

 

 

 

ауыстырып  тұрудың  және  өз 

қылқаламдарын  таза  ұстаудың 

маңыздылығын 

түсінулері 

керек.  

 

Реңк пен реңді құру үшін  

қара,  ақ  және  басқа  түстерді 

монотипия  тәсілінде  қолдануға 

болады. 

 

Мұғалім  оқушылардың  жұмыс 

соңында  орындарын  тазалауға, 

қолдарын 

жууға 

уақыт 

қалдыруын қадағалайды.  

 

Парталардағы  түсті  шеңбердің 

көшірмелері басқа түс алу үшін 

оқушылардың  түс  және  оларды 

араластыру  тәсілдері  туралы 

білімдерінің 

дамуына 

жәрдемдеседі. 

Бұл  жұмыстарда  жарық  пен 

түсті 

зерттеуде 

«Жаратылыстану» 

пәнімен 

байланысы қарастырылған.  

Сонымен  қатар  түс  саусақпен  -  

қосымша  түстер  құру  үшін 

қарапайым 

түрде 

негізгі 

түстерді 

жағу 

арқылы 

араластырылуы 

мүмкін. 

Алдыңғы 

сабақтар 

мен  

m/glaza-zhivotnyx-

krupnym-planom/ 

 

Парталардағы  түсті 

шеңберлер 

көшірмелері  

 

Альбомдар  немесе 

қағаздар 

Бояулар  -  негізгі 

түстер 

(акварель 

немесе гуашь) 

Қылқаламдар 

Суға 

арналған 

ыдыстар  

Палитралар 

 

30 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқыту мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер  

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

бөлімдерден  алынған    идеялар 

дамытылады.  

2.2  Материалдар 

және 

шығармашылық 

жұмысты 

орындау 

техникалары 

 

1.2.2.1  

Қарапайым    әдістер 

мен 

 

тәсілдерді  

пайдаланып, 

материалдарды 

(көркемдік, 

табиғи  

және 

 

жасанды)  

және    құралдарды 

қолдану, 

тәжірибе  

жүргізу 

Отбасылық  мереке 

(С,  К)    Оқушылардың    назарын    түстер  

шеңберіне 

 

аударыңыз. 

Түстер  

шеңберінде    негізгі    және    олардың  

арасында  қосымша  түстер  мен  олардың  

реңктері  көрсетілген. 

 

(Т,  Ж,  Қ)  Оқушыларға    түстер  мен  

реңктерді  өз  бетімен  тануға  мүмкіндік  

беріңіз. Мысалы,  оқушыларға  үш  сары  

түстегі    шеңберді    салып,  әр    шеңберге   

қызыл  түс  қосуды  тапсырыңыз. Бірінші  

шеңберге    бір    тамшы,  екінші    шеңберге  

екі    тамшы,  үшінші    шеңберге    үш  

тамшы.  Сұрақ:  Түстер    қалай    өзгерді? 

Оқушылар    түс    реңктерінің    қалай 

өзгергендігін  айтулары  тиіс. 

 

(Т) 

Оқушыларға 

 

суретшілердің  

туындыларында    жыл    мезгілдерінің  

қалай    бейнеленгендігін    қарастыру  

ұсынылады. Сұрақ: Суретші  қыс, көктем, 

күз  және  жаз  мезгілдерін  бейнелегенде  

қандай    түстерді    пайдаланды?  (суреттер  

басқа    тақырыпта    болуы    мүмкін)  Ең  

күңгірт    түстер    қайсысы?  Ең    ашық  

түстер    қайсысы?  Жасыл    түстердің  

реңктері 

 

бір-бірінен 

 

қалай  

ерекшеленеді? 

Қызыл 

 

түстердің  

Тапсырманы бір сабақта 

орындау  үшін, суреттер 

жеткілікті кішкентай көлемде 

болуы керек. 

  

Оқушыларға  ең  маңызды  

тапсырма - отбасы  мүшелерін  

әр  түрлі  реңктермен  бояу  

керектігін  түсіндіріңіз. 

 

Оқушыларға  сүйікті  түстерін  

мысалмен дәлелдей отырып  

айтуды  ұсыныңыз. 

 

Оқушылардан қосымша 

түстердің қасиеттерін 

сипаттауды сұраңыз. 

Түстер шеңберінің 

көшірмелері 

 

Сурет салуға 

арналған альбом 

Бояулар - негізгі 

түстер (акварель 

немесе гуашь ) 

Қылқаламдар 

Суға арналған 

ыдыстар  

Палитралар 

 

31 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқыту мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер  

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

реңктері 

 

бір-бірінен 

 

қалай  

ерекшеленеді? 

 

(С, Ө) Сұрақ  қойыңыз: Сенің  отбасыңда  

қандай    мерекелер    тойланады?  Бөлмені  

немен    және    қалай    безендіресіңдер? 

Қандай  киімдер  киесіңдер?  

 

(Ө,  Қ)  Оқушыларға    «Отбасылық  

мереке»    тақырыбында  шығармашылық  

жұмыс    жасауды    ұсыныңыз.  Оқушылар  

кез  келген  мереке  соңында  болатын 

отшашудың суретін салады. Суреттерінде 

оқушылар  әр  түрлі  түстерді  көрсетулері 

қажет. 

 

 

 

 

32 

 

Көркем  еңбек Бастауыш мектеп 1-сынып 

4 В-бөлім: Бізді қоршаған әлем 

Ұсынылатын алдыңғы білімдер 

Алдыңғы бөлімдерді меңгере отырып, оқушылар пішіндер туралы білімдерін және оларды бейнелеу тәсілдерін жақсартты, түрлі 

материалдар мен визуалды элементтер арқылы тәжірибе жүргізе отырып, көркем құралдармен және материалдармен жұмыс істеу 

дағдыларын жетілдірді. Оқушылар тәжірибе арқылы идеяларын білдіруді, бақылау кезінде өз дағдыларын қолдануды және танытуды 

үйренді. 

Тілдік мақсаттар 

Оқушыларға түсінікті тиісті ғылыми тілде жазылған тілдік мақсат үлгісі төменде берілген.   

Оқытудың тілдік мақсаттары   Пәндік лексика және терминология 

Диалогқа/жазылымға қажетті сөздер 

топтамасы 

Оқушылар орындай білуі тиіс: 

 

• фотосурет, бейне ролик, 

мультфильмдегі, суретшілердің 

туындыларындағы табиғат 

құбылысы мен ауа райын 

сипаттау 

Мыналарды қамтиды:  



 

пейзаж, кескіндеме, бояулар, қылқалам;  



 

нүктелі сурет, сызықтық сурет, алдыңғы план, 

артқы план, бұлыңғыр, күңгірт, ашық түс, реңк; 



 

фон, алдыңғы фон; жабыраңқы, реңк, түс; 



 

қарқынды, бұлтты, көмескі, желді, шуақты; 



 

жаңбыр, қар, қар аралас жаңбыр, бұршақ, 

найзағай; 



 

суық, қатырылған, мұзды; 



 

жылы, ыстық.  

Талқылауға арналған сұрақтар   

• Суретте не бейнеленген?  

• Суретке қарағанда қандай сезім пайда болады? 

• Бұл жұмыста қандай материалдар қолданылған? 

• Суретші бұл әсерді қалай жасады? 

Неліктен…екенін айта аласыңдар ма? 

•…сендерге сурет қалай әсер етті? 

•… осы материалдарды өз қиял аралдарыңа 

таңдап алар ма едіңдер? 

Басқада тілдік мақсаттарды белгілеу және тілді оқыту мақсаттары бойынша академиялық тілді оқыту мен оқуға қатысты қосымша 

нұсқаулар беру үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсаттар туралы» бөлімін қараңыз. 

Қысқаша шолу 

Бұл бөлімнің мазмұнында табиғаттың түрлі элементтерін  зерделеу  барысында оқушылар сызықтар, пішіндер, таңба салу, түстер, реңктер 

мен көлеңкелерді қоладана отырып, өз білімдері мен тәжірибелерін бекітеді. Олар жұмыстарын үш өлшемді кеңістікте жасау арқылы, 

табиғатты тану тәжірибелерін кеңейтіп, табиғат элементтерін жасап үйренеді. Оқушылар сурет салу тәсілдері туралы білімдерін кеңейтуін 

жалғастырады,  материалдармен және құралдармен жұмыс істеу дағдыларын жетілдіре және визуалды пішіндерді жасай отырып, бақылау, 

дайындау бойынша тәжірибелік дағдыларын дамытады. 

 

 

 

33 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқу мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттер 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер 

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқыту ресурстары 

1.1 

Қоршаған 

ортаны  білу  және 

түсіну 

 

1.1.1.1 

Қоршаған 

ортаның 

кейбір 

ерекшеліктерін,  таныс 

бейнелер 

мен 

пішіндерін    білу  (түс, 

фактура,  пішін  және  

т.б.) 

 

 

 

 

 

 

Ауа райы 

(С) 

Мұғалім 

оқушыларға 

тақырыпқа    байланысты  пейзаж 

суреттерді көрсетіп таныстырады. 

Бұл 

ауа 

райына 

қатысты 

фотосуреттер, 

фильмдер 

және 

көркем 

жұмыстар, 

кескіндеме 

болуы  мүмкін.  Мынадай  сұрақтар 

қойыңыз:  «Бұл суретте қандай ауа 

райы  бейнеленген?»,  «Суретші 

әсерлерді 

 

көрсету 

үшін  

материалдарды 

қалай  

пайдаланған?». 

 

Бояу,  қылқалам,  қылшақ,  тушь, 

балауыз  бор,  саусақ,  сорғыш 

сияқты  әр  түрлі  материалдар  мен 

әрекеттерді  қолдана  отырып,  басу 

(таңбадақ)  тәсілімен  жұмыс  жасап 

көрсетіңіз.  

 

Жұмыс барысына: 

•

 

сызық  пен  таңбадақтарды  салу 

үшін саусақты қолдану; 

•

 

қылқалам 

мен 

сорғышты 

қолдану; 

•

 

тушьпен  құрғақ  және  ылғалды 

беттерде сурет салу; 

•

 

тақылдату  және шашырату; 

•

 

балауызбен жұмыс; 

•

 

сабан арқылы тушьты үрлеу; 

 

Оқушылар  ауа  райының  түрлерін 

ажырата    біледі  (жаңбыр,  қар, 

жел,  қар  аралас  жаңбыр,  ашық, 

бұлтты).  

 

Оларға  қоршаған  әлемді  түсіну 

үшін,  ауа  райының    басқа 

суреттерін 

көрсету 

керек 

(мысалы,  найзағай,  дауыл  және 

т.б.). 

Ауа райының суретін салу кезінде 

суретшілердің 

көркем 

туындыларда  қолданған  әр  түрлі 

тәсілдері 

мен 

тәжірибелеріне  

көңіл  аудару  керектігін айтыңыз. 

 

Жұмыс  барысында  оқушылармен 

әңгімелесу 

осы 

тақырыпта 

ұсынылады. 

 

 

Аспанды, 

тауларды 

және 

даланы 

суреттейтін 

Қазақстанның  табиғат 

көрінісі 

(пейзаж) 

бейнеленген  суреттер 

(картиналар)  

http://www.youtube.co

m/watch?v=x3RRHkg

mln4

 

 

Ауа райының әр түрлі 

типтері 

Ә. 

Қастеевтің, 

Ф.Васильевтің,  И.Э. 

Грабарьдың

 

туындылары 

 

 

 

Қағаз 

Сия 

Су  құюға  арналған 

ыдыстар  

Қаламдар, 

қылшақ

 

 

және ысқыштар 

Сабандар  

Балауыз борлар 

 

34 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқу мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттер 

Мұғалімге арналған 

ескертпелер 

(оқыту әдістемесі бойынша) 

Оқыту ресурстары 

•

 

қағаздың парағына бояу жағып, 

сол  бояу  қағаз  бетінде  еркін 

жайылатындай  жұмысты  ұстап 

тұру кіреді. 

(Ө,  Т)  Оқушылар  өз  практикалық 

жұмыстарында 

жоғарыда 

көрсетілген  үдерістермен  тәжірибе 

жасайды. 

 

(С,  Қ)  Оқушылар  сыныпты  аралай 

жүріп,  балалардың  ауа  райы 

тақырыбына  байланысты  салынған 

көркемдік 

тәжірибелерін 

бақылайды. Олардан жұмыстардың 

орындалу  техникасын  сипаттауын, 

суретте 

ауа 

райы 

қалай 

бейнеленгенін сұраңыз. 

2.1 

Қоршаған 

ортаның  

бейнелері 

1.2.1.1 

Өз 

идеялары 

мен 

сезімдерін  айқындау 

үшін 

қарапайым 

тәсілдерді 

анықтап, 

қоршаған  

ортадағы      кейбір 

визуалды 

элементтерді қолдану 

Менің  Отаным 

(С, К) Оқушылармен  Отан  туралы  

әңгімелесіңіз. 

Оқушылардан 

«Отан»    деген    сөзді    қалай  

түсінетіндіктерін    және  олардан   

Туған    елдің    не    екендігін  

сұраңыз.   

Оқушыларға  әр  адамның  туып-

өскен  жері,  оның  балалық  шағы 

өткен,  ата-анасы  тұратын  жері 

болатынын  түсіндіріңіз.  Ол  жер 

адамға  өте  ыстық  болады.  Сол 

жерді туған ел деп атайды. 

 

Қазақстанның 

 

табиғатының  

әсемдігі 

мен 

 

көптүрлілігі  

жайында  бейнеролик  көрсетіңіз. 

Оқушылардың    назарын    Отан  

үйгіштікке    және    өз    Отанына  

құрмет 

 

көрсетуге  

шоғырландырыңыз. 

Алғашқы  білімді перспективаның  

заңдылықтары, 

көкжиек  

сызығының    бейнесі,  заттардың  

жақын    және    алыс    орналасуы 

туралы 

 

бастапқы 

білімде 

 

Қазақстан 

суретшілерінің 

жұмыс үлгілері  

 

Қазақстан  

суретшілері  

жұмыстарының  

сайты 

http://www.arvest.kz/

 

 

Сабаққа 

 

қажетті  

материалдар. 

 

35 

жүктеу/скачать 0,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: