Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары
Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттер
Мұғалімге арналған
ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
(С, К) Табиғат құбылыстарының
ерекшеліктерін зерттеуді пейзаж
жанрдағы көркем жұмыстарды
көрсетуден бастаңыз. Бұл этюдтер,
суреттемелер болуы мүмкін. Бұл
жұмысты мұғалім жыл мезгілдері
және табиғаттың ерекшеліктері
туралы әңгімемен бастауы мүмкін.
Сұрақтар қойыңыз: «Бұл қалай
жасалған?», «Қандай материалдар
қолданылған?», «Қандай пішіндер,
түстер,
мысалдар
көріп
тұрсыңдар?».
(Ө, Қ) Оқушылар өз қаласын,
ауылын және туған өлкесінің
суретін гуашь бояуымен салады.
қалыптастыру өте маңызды
Оқушыларға жақын орналасқан
заттарды алыс орналасқан
заттардан үлкен қылып салу
керектігін және көкжиек
сызығын
парақтың
дәл
ортасынан сызу міндетті
еместігін түсіндіріңіз.
Түсіндіру барысында гуашьпен
жұмыс істеудің ерекшеліктері
туралы еске салыңыз.
Акварель
бояулар,
гуашь, қылқаламдар,
банкалар
түрлі-түсті
қарындаштар,
фломастерлер,
түрлі түсті борлар
2.2 Материалдар
және
шығармашылық
жұмысты
орындау
техникалары
2.4
Қауіпсіздік
техникасын
1.2.2.1
Қарапайым әдістер
мен
тәсілдерді
пайдаланып,
материалдарды
(табиғи
және
жасанды)
және
құралдарды қолдану,
тәжірибе жүргізу
1.2.4.1
Материалдарды және
құралдарды
Табиғаттағы өнер
(С, К) Сабақты суретшілердің
табиғат аясында орындаған
шығармаларын
көрсетуден
бастаңыз.
Мысалы,
құмда
салынған
сурет,
мүсіндер,
тастардан құралған, мұздан
жасалған мүсіндер, құм және т.б.
Сұрақ қойыңыз: Бұл пішіндер
неден жасалған? Сен оларды қай
жерлерде кездестіруің мүмкін?
Жерде жасалған бейнелер мен
пішіндер
лэнд-арт
деп
аталатынын түсіндіріңіз.
Оқушыларға
суретшілердің
шығармаларының әр түрлі
болатындығын түсіндіріңіз. Қағаз
бетіне салынған суреттерді тегіс
суреттер деп атаймыз. Кеңістікте
жасалған пішіндер көлемді
болады. Ол үшін әр түрлі
материалдар, мысалы: қар, құм,
саз және т.б. материалдар
қолданылады. Оқушылар мұғалім
ұсынған материалдарды (тас,
кептірілген
жапырақтар,
бұтақтар, гүлдер, жаңғақтар, емен
Джим Деневэн
http://www.jimdenevan
.com/sand.htm#sand_i
mages/02_Untitled-
1.jpg
Ричард Лонг
http://www.richardlong
.org/
36
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары
Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттер
Мұғалімге арналған
ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
сақтау
қауіпсіздік
техникасын
сақтап
қолдану
(Т, Т, Ж) Оқушылар топтарда
немесе жұптарда табиғи
материалдардан қандай өрнектер
жасауға
болатындығын
талқылайды.
Оқушыларға өрнек жасау үшін
материалдарды
өлшеміне,
пішініне, түсіне қарай таңдау
керектігін
түсіндіріңіз.
Бұл
шығармашылық
жұмыс
болғандықтан,
табиғи
материалдарды таңдау және өрнек
құрастыру барысында еркіндік
беріңіз.
(Т,
Т)
Топтарда
оқушылар
материалдарды
өздерінің
композицияларын жасау үшін
іріктей
бастайды
және
бұл
материалдар ойындағыға қалай
сәйкес келетіні жайлы ойланады.
жаңғақтары
және
т.б.)
қарастырады.
Оқушылар жұмыстағы қауіпсіздік
шаралары мен жауапкершілік
туралы толық түсінік алулары
тиіс.
Сыныпта
немесе
табиғатта
шығармашылық
жұмыс
жасауға
арналған
табиғи
материалдар, мысалы:
құм, майда тас,
кішкентай тастар,
жапырақтар, талдың
бұтасы,
жаңғақ,
гүлдер, ағаш қабығы,
емен жаңғағы, т.б.
Құралдар:
желім,
қайшы.
2.3
Дайындау
технологиялары
1.2.3.2.
Айқындалған
материалдармен
(ермексаз,
қолданыстан
шыққан,
қағаз
материалдар
және
т.б.)
қарапайым
Таңғажайып арал
(С, К, Қ) Оқушылар әлемдегі
аралдар
мен
теңіздердің
суреттерін қарастырады, теңіз
туралы әуен тыңдап, ондағы
судың әр түрлі қалпы туралы
(бұрқанған, тыныш, шулы) және
суретшілер
мен
фотосуретшілердің жұмыстарында
оның қалай көрсетілгендігі
Оқушылар аралды жасау мен
үлгілеу
барысы
туралы
ойланады.
Оқушылардың
барлық
ұсыныстары мен пікір алмасуын
мадақтаңыз.
Оқушыларға жұмыстың аяқталу
Теңіз
бейнеленген
суреттер
http://ivan.evart.ru/
Аралдар мен теңіздер
http://travel.nationalgeo
graphic.co.uk/travel/be
aches-islands/
Теңіз дыбыстарының
37
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары
Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттер
Мұғалімге арналған
ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
3.3
Жұмысты
қорғау
және
талқылау
көлемді пішіндер
жасау
1.3.3.1
Шығармашылық
жұмысын түсіндіру
жайында ойланады
(Ж, Т) Оқушылар таңғажайып
аралдың көлемді пішінін жасау
үшін қосалқы материалдарды
пайдаланады.
(К) Әр түрлі материалдардан
арал мен теңізді қалай жасауға
болатындығын көрсетіңіз. Сұрақ
қойыңыз: «Теңізді қалай жасауға
болады?», «Жарларды қалай
жасауға болады?», «Мен қандай
аралды жасаймын?», «Мен оны
қалай таңғажайып мекен ете
аламын?», «Бұл жердің климаты
қандай болады?», «Бұл жер ыстық
болады ма, әлде суық болады
ма?», «Бұл жерлерде таулар
немесе шөлдер болады ма?».
(Т, Т) Топтағы оқушылар өз
таңғажайып аралына материалдар
таңдай бастайды.
(Т, Қ) Оқушылар өз жұмыстарын
аяқтап болған соң, сыныпта
немесе сыныптан тыс жерде
көрме ұйымдастырады. Оқушылар
өз жұмыстары туралы айтып
береді, оларға не ұнағанын және
нені жақсартуға болатынын
айтып өтеді.
уақытын ескертіңіз.
Алдыңғы тапсырмадағы сияқты,
бұл тапсырмада да оқушылар
жұмыстағы қауіпсіздік ережесі
туралы толық нұсқаулық алулары
тиіс.
жазбалары
Бояулар,
қаламдар,
басуға
арналған
материалдар
және
құралдар.
Үлгілеуге
арналған
қосалқы материалдар:
картон, фольга, азық-
түлік
қораптары,
қайшы,
желім,
бояулар, ермексаз
38
Көркем еңбек Бастауыш мектеп 1-сынып
5 С-бөлім: Саяхат
Ұсынылатын алдыңғы білімдер
Алдыңғы бөлімде оқушылар әр түрлі көркем жұмыстарды зерделеді және олардың жасалу идеяларын талқылады. Олар негізгі құралдарды
және 2D мен 3D кеңістіктегі пішіндер жасау үдерістерістерін зерттеді.
Тілдік мақсаттар
Оқушыларға түсінікті тиісті ғылыми тілде жазылған тілдік мақсат үлгісі төменде берілген.
Оқытудың тілдік мақсаттары
Пәндік лексика және терминология
Диалогқа/жазылымға қажетті сөздер топтамасы
Оқушылар орындай біуі тиіс:
• өз қолымен жасаған
жұмыстарын қайсысы жақсы
жасалғанын, қайсысын
жақсартуға болатынын сипаттай
отырып, ауызша баға беру
Қарастырылады:
• коллаж, пішін, бүктеу, қабат, бөлшек;
• сурет салу, қию, желімдеу, тесу;
• ерекшелік, сәйкестік, өлшем, мөлшер;
• карта, қарындаш, қайшы, сызғыш;
• түс, бедер, қарама-қайшылық;
•
ұқсас, әр түрлі.
Талқылауға арналған сұрақтар:
• Суретші сезімдер мен идеяларды қалай
көрсеткен?
• Сіз ... бейнесін қалай жасай аласыз?
• Сіз қандай құрал-саймандарды қолданатын
боласыз?
• Сіз бұл әсерлерді қалай жасадыңыз?
• Сіз қандай материал қолданар едіңіз?
• Жұмысты жақсарту үшін келесі жолы сіз не істер
едіңіз?
Басқа да тілдік мақсаттарды белгілеу және тілді оқыту мақсаттары бойынша академиялық тілді оқыту мен оқуға қатысты қосымша
нұсқаулар беру үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсаттар туралы» бөлімін қараңыз.
Қысқаша шолу
Бұл бөлімде оқушылар «Саяхат» тақырыбында сапарлар мен көлік түрлерін суреттейтін көркем жұмыстарды зерделейді, жасайды.
Оқушылар осы тапсырманы орындау негізінде бақылау, визуалды пішіндерді жасау, құрал-саймандарды қолдану дағдыларын және олармен
жұмыс жасау әдістерін дамытуды жалғастырады. Олар осы немесе таңдалған тақырыптар бойынша өздерінің көркем жұмыстарын жасауда
шағын топпен және жұптасып жұмыс істейді, сондай-ақ жұмысты орындау сапасы мен бөлшектерге назар аударады.
39
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
1.3
Шығармашылық
идеялар
мен
сезімдерді
көрсету және
дамыту
1.3.3.1
Идеяларын
шығармашылық
түрде ұсыну және
нақты
тәсілдермен
сезімдерін білдіру
Кең далада саяхаттау
(С,
Қ)
Қазақ
даласының
бейнежазбасын қолдану
арқылы
оқушылармен кең даланы елестетіп
саяхатқа шығыңыз.
Қазақстан аумағының көп бөлігін кең
дала алып жатқандығын түсіндіріңіз.
Кең далада жиі кездесетін
жануарлардың бірі - жылқы.
(С) Әңгімені жылқылар және олардың
ерекшеліктері жайында бастаңыз.
Көшпелі қазақ өмірінде жылқының
ерекше
орын
алатындығын
түсіндіріңіз.
(Т, Ө, Қ) Оқушыларға алақандарының
көмегімен жылқының басын салуды
ұсыныңыз. Тапсырма қиындық
туғызған оқушыларға нұсқаулық
бойынша салуды ұсыныңыз:
1.
Тігінен
жатқан
парақ
бетіне
оқушылар алақандарын қояды.
2. Бас бармақты және шынашақты
кереді. Қолдың сұлбасын балауыз
бормен айналдырып сызып шығады.
3.
Алынған
суретке
жылқының жалын, көзін және тістерін
салу керек.
4. Көкжиек сызығын өткізу керек.
Балауыз бормен қызғалдақ, бұлт, күн
салу керек.
Практикалық тапсырманы орындау
барысында, барлығының саусақтары
дұрыс
орналасқандығын
қадағалаңыз.
Оқушыларға бұл тек бір нұсқа
екендігін түсіндіріңіз. Олар өз
суреттерімен тәжірибе жасай
алады.
Оқушыларға түрлі түсті балауыз
борлармен салынған суреттің
бетіне бір тамшы акварель бояуын
тамызса,
не
болатындығын
көрсетіңіз. Олар араласпайды.
Оқушыларға бұл екі материалдың
бір-бірімен араласпайтындығын
түсіндіріңіз.
Жұмыс барысында оқушыларды
бақылап отырыңыз. Қажет болғанда,
қиыншылыққа
кездескен
оқушыларға көмек беріп, қолдаңыз.
Қазақстандық және
шетел
суретшілерінің
еңбектері
Альбомдар
Қағаз
Акварель бояулар
Суға
арналған
ыдыстар
Қаламдар
мен
қылқаламдар
Балауыз борлар
40
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
(Т, Ж) Келесі критерийлер бойынша
бағалау жүргізіңіз:
1.
Салынған
суреттің
жылқымен
ұқсастығы.
2. Екі материалды пайдалану.
3. Жұмыстың таза орындалуы.
2.3
Дайындау
технологиялары
1.2.3.2.
Белгілі
бір
материалдармен
(ермексаз,
қолданыстан
шыққан,
қағаз
материалдар
және
т.б.)
қарапайым
көлемді
пішіндерді жасау
Хайуанаттар бағына саяхат
(С,
Қ)
Оқушыларға
сабақта
жануарлардың
бетпердесін
жасайтынын түсіндіріңіз.
Оқушылардың бетпердені қалай
жасайтындықтарын талқылаңыз.
Сұрақтар қойыңыз: «Қай жануардың
бетпердесін жасай аласың? Бетперде
қандай пішінде және қандай өлшемде
болады?», т.с.с.
(С,
К)
Оқушылар
қарапайым
материалдарды пайдалана отырып
сызықтарды, түсті және пішінді
ойластырады. Бір-біріне көмектесу
арқылы өз бастарының өлшемін
алып, бетперденің бетті толықтай,
жартылай жабатындығын анықтайды.
(Ж, Т) Оқушылар, бір-біріне өз
бетперделерін
жасауға
көмектесе
алады.
Оқушылар
орындайтын
әрекеттер:
• бастың пішінін өлшеу;
•
бетперденің қандай түрін жасайтынын
анықтау;
•
қажетті өлшемдегі картонды таңдап
Оқушылар кейіпкерлердің бет пішіні
ерекшеліктерін қалай салу керектігі
жөнінде
ойластырады,
мысалы:
сызық, түс және пішінді қалай
пайдалануға
болатынын
қарастырады.
Дайын бетпердені пайдаланбаңыз,
көмек керек болғандарға қолдау
жасаңыз. Алдын ала дайындалған
бас шаблоны оларға бас өлшемін
дұрыс
табуына
көмектеседі.
Тапсырманы бөліп және асықпай
орындауға болады.
Оқушылар
қайшымен,
басқа
құралдармен жұмыс жасаған кезде
техника
қауіпсіздігі
ережесін
сақтаулары керек.
Оқушылар өздігімен жұмыс жасау
үшін, материалдар дұрыс бөлінуі
керек.
Жануарлардың
бетпердесін жасау
туралы веб-сайт
http://www.infoniac.ru/
news/Kak-sdelat-
masku-svoimi-
rukami.html
http://www.instructab
les.com/id/Make-
Fun-Masks-Out-of-
Cardboard/
Ертегілер
кейіпкерлерінің
бейнелері
Материалдар: түрлі
түсті қағаз, түрлі
түсті
қатырма
қағаз,
желім,
қайшы,
сызғыш,
бояу,
қылқалам, су құюға
41
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
кейіпкердің басының пішінін салу;
•
бөлшектердің суретін қағаз бетіне
салу,
көздерінің,
құлақтарының,
басының ұзындығын қалай орналасуына
байланысты бөлшектеп салу;
•
бөлшектерді кесіп алып, содан кейін
бір-біріне
жабыстырып,
бетпердені
өлшеп көру;
•
таңдап алған түстерді араластырып
бояу;
•
коллажға
арналған
басқа
материалдардың көмегімен бөлшектерді
қосу;
•
бетперденің
баста
тұруы
үшін,
резенкені байлап бекіту.
Жануарлардың көлемді бейнесін
«оригами» әдісі арқылы жасауға
болады.
арналған ыдыс,
қарындаштар,
қаламсаптар
2.2 Материалдар
және
шығармашылық
жұмысты
орындау
техникалары
1.2.2.1
Қарапайым
әдістер
мен
тәсілдерді
пайдаланып,
материалдарды
(табиғи және
жасанды) және
құралдарды
қолдану, тәжірибе
жүргізу
Таңғажайып көліктер
(С) Әр түрлі көлік түрлерінің, мысалы,
зымыран ұшыру, ұшып келе жатқан
ұшақ, қозғалып келе жатқан пойыз,
жолдағы көліктер туралы бейнефильм
көрсетіңіз.
Сұрақтар қойыңыз:
Көліктер туралы не білесіңдер?
Көліктің қандай түрлері болады?
Олар бір-бірінен қалай ерекшеленеді?
Саған қандай көлік түрімен жүрген
ұнайды?
Содан кейін өз картиналарын салуда
Оқушылардан
ұшақ,
автобус,
теплоход, метродағы электр
пойызы көліктің қай түріне
жататынын сұраңыз.
Оқушылармен таңғажайып көліктің
Көліктер
туралы
кітаптар
Көлік
туралы
Леонардо
да
Винчидің
әзірлемелері
http://leonardodavinchi
.ru/mehanizmi/
Ерекше көліктердің
суреті көрсетілен
сайт
42
Оқу
бағдарламасына
сілтеме
Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
жаңа
идеяларды
көрсету
үшін
таңғажайып көліктердің суреттерін,
Леонардо да Винчидің ұшу аппаратын
көрсетіңіз.
(Ө, Қ) Бейне фильмді көргеннен кейін,
оқушылар
өздерінің
таңғажайып
көліктерінің
нобайын
жасайды,
сонымен қатар олардың пішіндері және
әр бөліктің түстері туралы ойланады.
Жұмысты әр түрлі түстер мен
реңктерді қолдана отыры, аралас
техникада орындайды.
бұрандалары, дөңгелегі, антеннасы,
шамдары жайлы талқылаңыз.
Шығармашылық жұмысты орындау
барысында тақтада әр түрлі
корпустарды көрсету маңызды.
Мысалы:
доғал,
шаршы,
тікбұрышты, үшбұрышты пішінді
және т.б.
Оқушыларға материал таңдауда
мүмкіндік беріңіз. Мысалы: балауыз
қарындаштар, акварель бояулар,
фломастерлер.
http://vilingstore.net/I
nteresnye-fakty-
c15/neobychnye-
mashiny-i48720
Альбомдар
Сурет
салуға
арналған
материалдар
Дөңгелекпен
қозғалатын
ойыншықтардың
фотосуреттері
2.2 Материалдар
және
шығармашылық
жұмысты
орындау
техникалары
1.2.2.1
Қарапайым
әдістер
мен
тәсілдерді
пайдаланып,
материалдарды
(табиғи және
жасанды) және
құралдарды
қолдану, тәжірибе
жүргізу
1.2.3.3
Достарыңызбен бөлісу: |