жүйесі комитетінің бастамасы. Аталмыш
комитеттің діни экстремизмге қатысы бар
сотталғандарды бөлектеп, бір колонияға
жинамақ болған әрекеттері заңға қайшы еді.
ҚАЖК-нің бұл шешімі Бас прокуратура та-
рапынан қолдау таппай, жүзеге аспай қал-
ды. Бас прокуратураға адам төзгісіз азап-
тауларға шыдай алмаған тұтқындардың өз-
дері шағымданған екен. Сөйтіп, соттал ған-
дар басқа мекемелерге ауыстырылған.
Жалғасы 5-бетте
Шадияр Молдабек
ләззат билан
«Жантүршігерлік азаптауларға жол бе-
рілген бұл түрмеде жүзден аса қылмыскер
қамауда отырған» деп жазады сондай-ақ
осы ақпаратта. Мақаладағы мына бір мә-
лімет айрықша назар аудартты: «Мұндай
лагерьді ашу – еліміздің Қылмыстық атқару
иә
– «Жас Отан» жастар қанатының
съезінде Елбасымыз бәсекеге қабілетті
тұлға тәрбиелеу – жастар саясатының ең
маңызды міндеті деген болатын. Онда
«болашақ қазақстандық» азамат қандай
болуы керек деген сұраққа жауап берді.
Ол жаңа білімге құштар, еңбексүйгіш,
спортқа бейім, Отанын сүйетін патриот,
денсаулығы мықты азамат болуы қажет
деп қадап айтты.
Әйтсе де, мұндай арманның ауылы әлі
де алыс сияқты. Әрбір қаламыздың түнгі
өмірі Америкадағы атақты «Лас-Вегасқа»
ұқсайды. Түні бойы жұмыс істейтін кафе-
ресторандарда, ойын-сауық орталық та-
рында толған жастар. Мұндай түнгі ұйқы-
сыз өмір олардың қалыпты салтына
айналған деуге болады. Осы себепті көп-
теген жастарымыз күндізгі уақытын білім
алуға, спортпен айналысуға, кәсіп үйре-
нуге емес, тәтті ұйқыға арнайды.
Жоқ
– Түнгі клубтарды жабумен
барлық мәселені шешеміз десек,
біз қателесеміз. Неге? Себебі бұл
тек бізде ғана болып жатқан құ-
былыс емес, бүкіл дүниежүзі ел-
дерінде ондай орындар бар, біз де
одан бас тарта алмаймыз. Жаһан-
дастырудан біз қаша алмаймыз
ғой, олай болса бұл да соның
құралдарының бірі. Түнгі клубтарға
тек жастар жағы ғана емес, үлкен
кісілер де барады. Әрине, түнгі
клубтарда түрлі қылмыстық істер
орын алып, ішкілік пен нашақор-
лыққа жол беріліп жатқаны рас.
Алайда сол ішетін жастар ішем
десе түнгі клубқа бармай-ақ аула-
ларда, болмаса басқа жерлерде де
іше береді. Қазір университет,
мектеп маңына дейін ішімдіктер
ашық сатылып жатыр емес пе?
Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет
Уго Чавес,
Венесуэла президенті:
БҰҰ-ның отырысында 15 ми-
нут тық регламентті бұзып, 1 сағат
сөз сөйлегені үшін кешірім өтіне
оты рып:
– Тек әйтеуір, бәтеңке лақтыра
көрмеңіздер. Ана отырған Куба-
ның елшісі бәтеңкесін шешіп жат-
қан сияқты ғой.
(www.newsru.com сайтынан)
№168 (168)
26 қыркүйек
сенбі
2009 жыл
...де
дiм-ай, а
у!
3-бетте
Тимур назханов,
кәсіпкер:
Жақып асанов,
ҚР Парламент Мәжілісінің депутаты:
Ж
Ә
діг
Ер
4-бет
5-бет
7-бет
Ой-КөКпАр
премьер, президент
және министр
тамашалаған ойын
Кедендік одақ іске
кірісуге сақадай сай
рашид Жанғозин
бастаған 16 сарбаз
панфиловшы 28
жерлесінің ерлігін
қайталаған еді
150,93
222,76
5,03
22,11
—
239,61
9707,43
1243,11
1531,86
65,54
997,40
құпия түрме туралы
қауесет кімге қажет болды?
Түнгі ойын-сауық орталықтарын жабу керек пе?
қыркүйектің 23-і күнгі қР Парламент
отырысында нұрлан Өнербаев пен Жақып
асанов бастаған бір топ Мәжіліс депутаттары
көпшілікті елең еткізді. Түнгі уақыттарын
қыдырумен өткізіп, білім алып, кәсіп меңгеретін
күндізгі уақыттарын ұйқыға жіберетін қазіргі
жастар мәселесі өткір шешімді қажет ететінін
ортаға салған депутаттар ойын-сауық
мекемелерінің түнгі уақытта жұмыс істеуіне
тыйым салуды ұсынды. әрине, жастарымыздың
денсаулығы мен болашағы үшін дәл қазіргі
кезде түнгі ойын-сауық орындарының қызметін
қолға алу керек шығар, бірақ оның салдарынан
басқа да проблемаларға жол ашып бермейміз
бе? осы тұрғыда біз бұл мәселені екі жақты
қарастырып көруді жөн көрдік.
ЗА
рд
А
п
сырттағы мұраға
«сырбардың» көмегі керек
Сыртқа атқылаған газ бірден алаулап жаныпты.
Бульдозер мен 50 шаршы метр жер өртке оранды.
өрт екі сағат ішінде сөн дірілді. Оны ауыздықтауға
алты өрт сөн діруші мен 2 техника жұмылдырылды.
Бульдозер тракторының жүргізушісі 42 жа с тағы
ресейдің Челябинск қаласының тұр ғыны әртүрлі дене
күйігі жарақатын алды. Қазір облыстық жедел жәрдем
ау ру ханасында жатыр.
Ақтөбеде осы күні тағы бір оқыс оқиға болды. Беті
ашық құдықтың қасынан өтіп бара жатқан «Мерседес»
көлігі сантех никалық тросты іліп кеткен. Сым кәріз құ-
ды ғының ішінде жұмыс істеп жатқан сле сарь-
жұмысшыға жалғанған екен. Ма ш и на жұмысшыны
сүйретіп әкетті. 31 жас тағы слесарь өте ауыр бас-ми
жара қаттарымен облыстық жедел жәрдем ауру хана-
сының нейрохирургиялық бөлі мі не жеткізілді. Қазір
жансақтау бөлі мінде.
еРЖан озҒанов,
облыстық Жедел жәрдем ауруханасы
нейрохирургия бөлімінің меңгерушісі:
– Халі өте нашар болды. Ес-түссіз күйде түсті.
Өте ауыр бас-ми жарақаттарын ал ған. Қазір ол
есіне келді. Тиісті емін қол данып жатырмыз.
бақыт ЖанШаева,
Ақтөбе
Кеңестік дәуірде атеистік саясат салтанат құрғандықтан,
халықтың тіпті Ясауи кесенесіне кіруге мүмкіндігі болмады. Тек
1978 жылы ғана Яссауи кесенесі республикалық музей болып
ашылып, көпшілік қасиетті мекенге зиярат етуге қол жеткізді.
өзбекәлі Жәнібеков көтерген маңызды мәселенің бір
парасы әлі күнге дейін шешімін таппай келеді.
Бір жарым ғасырдан аса уақыт өтсе де Кенесары ханның
бас сүйегі туған топырағына қайтарылмай отыр. Біраз уақыт
Эрми тажда сақталған ханның бас сүйегінің, өкінішке орай,
қазір нақты қайда жатқанын дөп басып айту қиын. Себебі Эр-
митаж дың өзі бірнеше рет құрылымдық өзгерістерге ұшы-
рады.
Жалғасы 5-бетте
бір күнде
екі төтенше
оқиға
ақтөбе облысында Жаңажол-
кеңқияқ газ құбыры маңында
алапат өрт болды. оқиға кеңқияқ
елдімекенінен 800 метр қашықтықта
болды. бульдозерші қазып жатып,
байқамай жер астымен өтіп жатқан
газ құбырын тесіп алған.
еліміздегі бірқатар интернет сайттары
жаға ұстатарлық дерек таратты. сөз
болып отырған ақпаратта «осыдан екі
жылдай бұрын қостанай облысында
діни экстремистік ұйымдардың өкілдері
ғана оқшауланған арнайы лагерь
жұмыс істеді» делінген. Мекеме қараша
айымен сәуір айлары аралығында
жұмыс істепті-мыс.
Жеке және заңды тұлғалар үшін: индекс – 64259.
«қазпошта» ақ-тың барлық бөлімшелерінде жазылуға болады
Баспасөз – 2010
«алаш айнасына»
жазылу басталды
ДАТ!
6-б
етте
Темірғали кӨПбаев:
ӘЛЕуЕТі ТөМЕН
ұЛТТың ӘдЕБиЕТі
өрКЕНдЕМЕйді
кезінде ел ағасы Өзбекәлі
Жәнібековтің ұйытқы болуымен
1989 жылы Түркістандағы
тайқазан Эрмитаждан елге
оралды. Жәдігерді жеріне
қайтаруда бұл әлем бойынша
хх ғасырдағы ең соңғы оқиға
еді. Өйткені қай елден кетсе
де, қолды болғанды қайтаруға
Юнеско да қауқарсыз,
халықаралық заңдар да
пәрменсіз. сол Тайқазанның өз
тұғырына қонғанына да биыл
20 жыл толып отыр.
www.аlashainasy.kz
e-mail: info@аlashainasy.kz
Мақс
ат ТҮ
гЕЛОВ (к
олла
ж)
РеспубликалыҚ ҚоҒамдыҚ-саяси аҚпаРаттыҚ газет
№168 (168)
26.09.2009 жыл, сенбі
www.alashainasy.kz
2
e-mail: info@alashainasy.kz
? Б i л г i м к е л г е н Б i р с џ р а ћ
Б i л г i м к е л г е н Б i р с џ р а ћ
БҰҰ ядролық қаруды таратпауды
мақұлдады
Қырғызша қылмыс пен жаза
Біріккен Ұлттар Ұйымының биылғы Ассамблеясында қандай нақты шешім
шығарылды?
Елдос ЖАқАнов, Алматы
қырғызстанда бұдан былай өлім жазасына кесілген қылмыскерлерді жаза-
лауды халықтың көзінше істейтін болыпты, сол рас па?
Айдар ЕрдЕнҰлы
СаяСи бюро
Жиын
түйін
ой-тҰЖырым
Тарих дәлелдегендей, даму сатысында бірде Батыс, бірде Шығыс алма-кезек ба-
сым дыққа ие болып келді. Сонау Шумер, Қосөзен өркениеті Шығысты, соның ішінде
Азия топырағын әлемге танымал етті. Бірақ орта ғасырдан бері дамудың биігіне
шыққан Еуропа әлі күнге үстемдігінен айырылмай келеді. Дегенмен соңғы кездері
әлемдегі жан санының үштен екісі шоғырланған Азия енді өз кезегін сұрай бастаған-
дай. Белсенді түрде бас қосқан Азиядағы саяси партиялар да соны сезеді. Қысқа
айтқанда, енді әлем Азияның алақанында ұйықтайтын күн алыс емес.
Жақсы әкім – елге құт. Жоғарыда айтқан «төл әкім», «қонақ әкім» деген
ұғым ұлттың жоғын түгендеген, Алаш жұртының қадір-қасиетін
болмысымен түйсінген азаматтарға жүрмейді. Ендеше, аймақтардың
айнасы болар әкімдердің азды-көпті істерінен нағыз қазақтық қалпымызды
көргіміз келеді. Астананы арайландырған, шығысты шырайландырған
тасмағамбетов пен Сапарбаевтың ілкімді істері, игі бастамалары жұрттың
аузында. Ұлттық идеология мен салт-дәстүрімізді тасмағамбетов пен
Сапарбаевша ұлықтасақ, кәне!
Әлем Азияның алақанында ұйықтайтын болады
ШығыСтА
АлАШ рухы АСқАқтАды
Әкім болып Бердібек Сапарбаев кел
гелі шығыс өңірінің шырайланып, орысы
көп Өскемен ұлттық нақышта қайта түлеп,
тасада қалған тарихи тұлғалар тұғырына
қонды. Осы жазда бұған дейін бесалты
жыл бойы сөзбұйдаға салынып келген
Абай Құнанбаевқа алып ескерткіш орна
тылды, орыстың ақыны А.С.Пушкиннің
бюсті өз тұғырына қондырылды. Ежелден
әнкүйге бай, салтдәстүрге берік өлкеде
Алаштың шоқжұлдыздары – Абай, Шәкә
рім ге, өзге де Алаш ардақтыларына ар
налған мәдени шаралар жандана түсті.
Дегенмен «Бәрекелді, Бердібек!» деп
сүйсінген өңір халқының әкімге айтар
ұсыныстары жоқ емес. Күршім өңірінде
туыпөскен атақты Көкжал Барақ батырға
ескерткіш орнату қаржылай қиындықтарға
орай кешеуілдеп отыр. Ұлттық санаққа
байланысты жерсу, көше атауларына мо
раторий жарияланғаны өз алдына, ор
мандай көп орыстың ортасында қазақ
тілін жаңғырту, қала көшелерін тарихқа
сай өзгерту оңай шаруа емес. Соңғы
кездері Пролетарская – Қабанбай батыр,
Ушанов көшесі Қазақстан болып өзгерді.
Дегенмен Өскемендегі Космический,
Планетный, Ракетный, Атлантическая, По
ро возный, Фабрициуис сияқты мәнма
ғы на сыз көше атауларынан құтылар күн
жеткен сияқты.
СырдА СЕрпіліС БАр
Бұған дейін Сыр сүлейлері Тұрмағамбет
Ізтілеуовтің, жақында Дүр Оңғардың ме
рейтойларын атап өтуге ұйытқы болған
Қызылорда облысының әкімі Болатбек
Қуандықов Сыр халқын жақында Жалаң
төс баһадүрге арналған ескерткішпен
қуант қалы отыр.
Ұлттық идеологияны Иманғалиша ұйытып, Бердібекше ұлықтау
оңтүСтіккЕ өзгЕріС кЕрЕк
Жақында Шымкенттің Ордабасы ала
ңында Елбасының қатысуымен ашылған
«Жер ана» монументі оңтүстіктің ажарын
кіргізіп тұр. «Сайрамда сансыз баб, Оты
рарда отыз баб» дегендей, тарихқа бай
өңір дің мәдени ескерткіштеріне жөндеу
лер жүргізу керекақ. Қазақстанның «Те
хасы» атанған облыстың басшысы Абылай
Мыр захметов бұған мырзалық танытар
деген сенімдеміз.
ӘулИЕлЕр мЕкЕні
ЮнЕСко-ға ЕнБЕк
2006 жылдан бері Маңғыстауға бас
шылыққа келген Қырымбек Көшербаев
тың бітіргенін айтып тауысу мүмкін емес.
Бізді ең қуантқаны, әулиелер мекені –
Маңғыстау мен Үстірт көшпелілерінің мә
дени ескерткіштерін ЮнЕСКОның Бүкіл
әлемдік мұралар тізіміне енгізуге дайын
дық басталған екен.
БАтырлАрын
АрдАқтАғАн Әкім
«Төл әкім» Елеусін Сағындықов ба
тырлар елі Ақтөбе облысында Тама Есет,
Есет Дәрібай, АбатБайтақ кесенелерін
елеусіз қалдырмай, Көтібар батыр кесене
сін тұрғызып, дүбірлі тойын өткізуге атса
лысты. Қобыланды батырға арналған үл
кен мемориалды кешен тұрғызылып, ба
тыр есімі облыстық стадионға берілді. Ба
тыр қыз Әлия Молдағұлованың 80 жыл
дығы, атақты тарышы Шығанақ Берсиевтің
САПАР
Елбасы «Жібек жолы» жаңа
кедендік бекетінде болды
Елбасына арнайы техника және ки
нологиялық қызмет бөлімінің жұмысы
көрсетілді. нұрсұлтан назарбаев сон
дайақ кедендік рәсімдеу және шека
ралық бақылау жұмыстарымен таныс
ты. «Жібек жолы» бекеті – негізгі жо
лаушылар және көлік ағыны өтетін
Қа зақстан Республикасының оңтүстік
шеп теріндегі өзекті халықаралық өткізу
пункттерінің бірі. Ол «Мерседес» ма
ши насы базасындағы «Рапискан Мо
бил» қондырғысымен, «Янтарь» ра
диа циялық бақылау жүйесімен, «Ра
пис кан»
интраскопиялық
тексеру
жүйе сімен жарақтанған. Бұл жаб дық
тар ке дендік бақылаудан өту уақытын
қыс қар туға, өткізу қабілетін арттыруға
жәр дем деседі.
Жаңа өткізу бекетінен күніне 7 000
ға дейін адам және 300 машина өтеді
деп күтілуде. Оның жеке адамдарды,
қол жүктерін кедендік рәсімдейтін жо
лаушылар терминалы, автокөлік құ
рал дарына қызмет көрсететін жүк тер
миналы, тауарлар сақтайтын қоймасы,
үздіксіз қуат көзі блоктары жүйесі,
басқа бақылау органдарының қыз
меттік бөлмелері, қызмет иттері тұ
ратын орны, жылы автотұрағы, қыз
мет керлер үшін демалыс бөлмелері
мен спорт залы бар. Жаңартылған «Жі
бек жолы» кеден дік бекеті сыртқы
экономикалық бай ланыстарды дамы
ту ға және Қазақстан мен Өзбекстан
ның ынтымақтастығын нығайтуға жа
салған тағы бір қадам болмақ.
Елбасы нұрсұлтан назарбаев оңтүстік қазақстан
облысының Сарыағаш ауданында орналасқан «Жібек жолы»
жаңа кедендік бекетінің жұмысымен танысты.
Бәпиұлы, Ғабиден Мұстафин сынды өнер
тұлғаларына арналған облыстық, респуб
ликалық байқаулар, Жезқазған өңірінде
«Ұлытау үні» атты аймақтық фестиваль
ұйымдастыру дәстүрге айналыпты. Қара
ған дыда Бұқар жырауға, Абай Құнан баев
қа, Қаныш Сәтбаевқа орнатылған ескерт
кіш көрер көзге қораш көрінеді, ал Абайы
мыз алаңға теріс қарап тұр деседі жергілікті
жұртшылық. Бір әттегенайы, әлі күнге
дейін Алаш көсемі Әлихан Бөкейхановқа
Қарағандыда ескерткіш бұйырмай, ша
ғын аудан, көше аты берілмей келеді. Оған
қоса, әнші Әсет найманбайұлы, қазақтың
бұлбұл әншісі Күләш Бәйсейітова, атақты
Манарбек Ержанов, Шашубай Қошқар
байұлы, суретші Сақи Романов есімдері
ескерусіз қалып отыр. Өкініштісі, 2007
жыл дан бері шенеуніктердің ана тілін біл
меуінен мемлекеттік тілдің жайы ілгері
баспай тұр.
қоСтАнАй қАШАн
қАзАқтАнАды?
Қостанай облысында шығатын мер
зімді басылымдардың 90 пайызы орыс
тілінде, 10 пайызы қазақша қосымша
берілетін аралас тілде, 0,5 пайызы ғана
таза қазақ тілінде шығады! Қостанайда
жалғыз Ахмет Байтұрсыновқа орнатылған
ескерткішті, баяғы кеңес кезіндегі ыбырай
мен Бейімбет, Амангелді батырдың жар
тылай денесі қамтылған көне ескерт
кіштерді ауызға алмағанда, Міржақып
Дулатовқа, Шоқан Уәлихановқа ескерткіш
қойылмай келеді. Осы жерден шыққан
қазақтың тұңғыш дипломды дәрігері
Мұхамеджан Қарабаев, қазақ журна лис
тикасының қарлығашы Мұхамеджан
Сера лин секілді талай ірі тұлғаның аттары
мүлде ескерусіз қалып отыр.
БЕргЕйдің
ЖомАрттығынА БЕргЕй
Атырау облысының әкімі Бергей Рыс
қалиев қазақтың батырұшқыш қызы,
Халық Қаһарманы Хиуаз Доспановаға ес
керткіш қоюға шешім шығарды, мұз
айдынына есімін берді. Кезінде төбесінен
су тамған «Сарайшық» мемориалдық ке
шені күрделі жөндеуден өтті. Дегенмен
айтылаайтыла жауыр болған 50 мыңнан
аса тарихи жәдігерді көз қарашығындай
Ұлттық жаңғыру мәдени қайта түлеу мен, көпэтникалы елде
мемлекеттік саясат ұлттық саясатпен астасып жатады. газе ті міздің
бұрынғы сандарында «қонақ әкім» мен «төл әкім» турасында жіліктеп
жазған болатынбыз. Аймақтардағы әкім дердің ұлттық кадр ретінде
аймақтың ша руасын дөңгелетіп қана қоймай, Алаш мұрасын, ұлт
қазынасын кәдеге жаратқан атқамі нерлердің еңбегін атап өтпеу мүмкін
емес. Ендеше, әкіміңіз қандай? «төл әкім дер» Бөрібай Жексембин,
нұрлан нығ матул лин, Болатбек қуандықов, Серік үм бетов, Бақтықожа
ізмұхамбетов, Бергей рысқа лиев, Елеусін Сағындықовтар ел алдында
азды-көпті беделге ие. Шығыс қазақстан облысына келгеніне алты
ай ғана болған «қонақ әкім» Бердібек Са парбаевтың алты жылда
бітпей келген «авгий қорасындай» қыруар жұмыстарды еңсергеніне ел
сүйініп отыр. тәуелсіздік жылдары қордаланып қалған Алаш ама натын
ардақтаған әкім дердің бәрекелдісі мен әттегенайларына аз-кем шолу
жасап көрсек.
БЕ
зБЕ
н
құбаш САғИдоллАҰлы
БҰҰның 64Бас Ассамблеясының
күн тәртібіне шығарылған қарусыздану
мә селесі реттелген сияқты. БҰҰның
қауіп сіздік кеңесіне мүше мемлекеттері
өзара резолюция қабылдады. Бұл құжат
бойынша, ядролық қаруларды таратпау
жөніндегі келісімге қол қоймаған мемле
кеттерді құжатты мақұлдауға, ал осы
уақытқа дейін рәсімдеп үлгерген елдерге
міндеттерді толықтай дерлік жүзеге асы
рылуды қадағалайды. Қазанның 1күні
иранның ядролық бағдарламалар жө
ніндегі өкілдерінің бірі Саид Джалил мен
келіссөздер жүргізілмек. Әлемдік қауым
дастықтың атынан иранмен келіссөзге
АҚШ, Ресей, Қытай, Ұлыбритания, Фран
ция және Германия сияқты елдер қаты
сады.
Мұндай заң әлі енгізілген жоқ. Бұл –
тек санаулы шенеуніктердің жеке пі
кірлерін білдіруіне байланысты қырғыз
басылымдарында кеңінен сөз болып
жатқан тақырып. 2007 жылы Консти
туцияға өзгертулер енгізу арқылы Қыр
ғыз станда өлім жазасы алынып тастал ған
болатын. Осы аптада Қырғызстанның
ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы
Мұрат Суталинов пен Қауіпсіздік кеңесінің
хатшысы Адахан Мадумаров өлім жа за
сын қайта енгізу туралы ұсыныс жаса ды.
Екі жыл бұрын енгізілген мораторийдің
алынып тасталуын қолдаушылардың қа
та рында бірқатар шенеуніктермен қатар
депутаттар да бар. Сондықтан қазан
айында бұл мәселе Қырғызстан парла
мен тінде талқыланатын болады. Ал ұсы
ныс жасаған Мұрат Суталиновтың пікі
рінше, Батыс елдері мен ЕҚыҰға жал тақ
тауға болмайды және көп жағдайда жа
заны халықтың көзінше беру керек.
Азия құрлығындағы мемлекеттер
әлем нарығындағы мықты
ойыншыға айналып үлгерді. Азиялық
даму банкі сарапшыларының соңғы
болжамдары көрсеткендей, Азия
елдері әлемдік экономикада басым
орынға ұмтылып келеді. керісінше,
Батыс елдері жалпы ішкі өнімдерінің
үлесін азайтатын болады. кеше
елордада басталған Азиялық саяси
партиялар халықаралық
конференциясы Бас Ассамблеясының
(АСпхк БА) 5-жиыны осындай
өміршең ойларға толы болды.
мұрат АлмАСБЕкҰлы
Соңғы кездері Азиялық саяси пар
тиялардың халықаралық конферен ция
сына қатысушылардың қатары арта түсуде
және ол қамтитын мәселелердің ауқымы
да зорайып келеді. Осыған орай, кон фе
ренция Азиядағы саяси партиялардың
пікір алмасу мен саяси бірлікті нығайтудың
құралына айналып отыр. Бұл туралы Қы
тай коммунистік партиясы Орталық коми
тетінің Саяси бюро мүшесі Юй Чженшен
де айтып өтті. Қазір көптеген сарапшылар
ХХІ ғасыр, сөзсіз, Азияның өрлеу ғасыры
болатынын айтуда. Осы тақырыпта ой
толғаған Сенат төрағасы ҚасымЖомарт
Тоқаев әлемде мемлекетті басқарудың
оңтайлы үлгілерін іздестіру үрдісі толассыз
жүріп жатқанына да тоқтала кетті. «Соңғы
онжылдықта Азия құрлығының саяси
және экономикалық рөлі барған сайын
арта түсуде. Азия құрлықтың бір бөлігі
ғана емес, ол – көптеген ұлттар мен ха
лықтардың үлкен әулеті өмір сүретін біздің
ортақ үйіміз. Ғаламшарда басқа ешбір
аймақ Азиядағыдай сан алуан бейнесімен
ерекшеленбейді», – деді ҚасымЖомарт
Кемелұлы. Азия елдерінің тек өзіне ғана
тән терең тарихы, байырғы салтдәстүрі,
ұлттық мүдделері бар. Әсіресе мұнда ай
мақтық және халықаралық саясат мәсе
лелерін шешудің өзіндік жолы қалып тас
қан. Сенат спикері бұған мысал ретінде
Азия – Тынық мұхит экономикалық қоғам
дастығы, ислам Конференциясы ұйымы,
Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Азиядағы
өзара ықпалдастық және сенім шаралары
кеңесі, АСЕАн сынды мәртебелі құрылым
дарды тізбелеп өтті. Өз кезегінде АСПХК
ның тең төрағасы Хосе де Венесиа Азия
сақтап отырған облыстық тарихиөлкетану
мұражайының типтік ғимаратының жоқ
тығы қынжылтады.