Акушерлік стационарларда инфекциялық бақылау жүйесін ұйымдастыру

24
Мысалға, вагиналдық босануға дайындық барысында жыныс органдарын 
қырып, тазарту клизмаларын қою дұрыс деп саналмайды. Босанудан кейін-
гі кезеңде және неонаталдық аурулар барысында көрініс берген аналардың 
бойындағы инфекциялық асқынулар жиілігі сарапқа салынғанда, аталған про-
цедуралардың орындалып/орындалмауы бойынша ешқандай айырмашылық 
табылмаған. Бұл жүйелі түрде жарық көретін РБС Рандомизированное кон-
тролируемое испытание (РКИ) шолуларында негізделіп, көрсетілген. Жыныс 
органдарын қыру процедураларынан бас тартқан әйелдерде Грам- бактери-
яларын жұқтыру жиірек кездескен [8, 9].
Жеке босану палаталарын пайдалану да ауруханаішілік инфекциялардың 
алдын алуға ықпал етеді: 
• босану палатасы таза болу керек, бірақ стерильді емес; 
• әрбір босанудан кейін, керует те, еден де сабынмен не басқа да қолайлы 
жуғыш затпен жуылып, сүртілуі тиіс;
• палата азынақсыз, жылы болуы керек; жақсы жарықтанған әрі үйдегі 
жағдайға жақын болғаны дұрыс; сол сияқты, босану барысына серіктестің не 
отбасы мүшелерінің қатысу мүмкіндігі ескерілуі керек [10]. 
Палатада сондай-ақ босануда қолданылатын жабдықтар болуы тиіс:
• сағат, минут, секунд тілдері бар қабырға сағаты: ол ана мен ұрықтың 
жүрек қағысының жиілігін және ананың толғағын дәл анықтап, бағалау үшін, 
қажет жағдайда реанимациялық амалдарды бастау үшін керек; 
• жылытуы бар таза үстелше: ол жаңа туған нәрестеге реанимация амал-
дарын (қажет жағдайда) қолдану үшін керек;
• нәрестені сүртуге арналған жылы сүлгі, жаялық-жөргек (қажет жағдайда 
нәресте телпегі ретінде де қолдануға болады); 
• аспирация құралы (катетер не үрімше); 
• кіндік кесуге қажет қысқыштар жинағы;
• реанимация үшін қажетті дәрі-дәрмектер (К витамині, көз майы, т.б.);
• әрбір босану алдында реанимация құралдары алдын ала жинақталып, 
сақадай сай дайын тұруы тиіс (нәрестенің өлшем параметрлеріне қарай ар-
найы қапшық, маскалар, т.т.); 
• нәресте телпегі, шұлығы, жылы жаялық-жөргек, жылы көрпе және мін-
детті түрде электронды термометр немесе төмен температураларға ар-
налған термометр (-35°С), ол нәрестенің дене температурасын анықтау үшін 
қажет [11].
Таза (стерильді емес) босану – акушерлік стационардың медицина қыз-
меткерлері тазалық талаптары мен қағидаларын толыққанды қамтамасыз 
еткен жағдайдағы босану деген сөз. Бұл тұрғыда:

25
• қол тазалығы;
• құрал-жабдықтар мен жиһаз тазалығы; және:
• тазалық жағдайында кіндік кесу өте маңызды.
Қолды жуу инфекция жұқтыруға жол бермеудің қарапайым да тиімді әдісі 
болып табылады. Қолды сабынмен және сумен жуып, жеке сүлгімен құрға-
тып, сүрту керек. Бұл – бактериялардың өсіп-таралуының алдын алуда өте 
маңызды [11,12]. 
Медицина қызметкерінің қолында қолғап болуы тиіс, әсіресе, қандай да 
бір биологиялық сұйықтықтармен жанасу барысында, мысалға, қан, қағанақ 
сұйықтықтарымен, плацентамен (ұрықжолдас), аспап-құралдармен және 
т.б. байланыс барысында. Сол сияқты, су өткізбейтін алжапқыш қолданып, 
көзді қорғау жолдарын да ескеру керек.
Қалдықтарды қауіпсіз жолмен жойып, утилизациялау кез келген медици-
налық мекемеде инфекцияның таралуын бақылаудың маңызды құрамдас 
бөлігі болып есептеледі [13, 14]. 
Босанудың 1-ші кезеңінде босанушы әйелдің тік күйінде еркін жүріп-
тұруы босану ұзақтығын қысқартып, кесар тілігі жолымен босану қаупін, 
эпидуралдық аналгезия қабылдау қажеттілігін төмендететіні туралы нақты 
дәлелденген маңызды деректер бар [15]. 
Босанушы әйелге өзіне ыңғайлы күйде босану мүмкіндігін беріп, бұл үшін 
оған босанудың әртүрлі ыңғайлы күйлерін көрсетіп, үйрету керек, мысалға, 
тұрып, отырып, қырынан жатып босану деген сияқты [16].
Босанудың 2-ші кезеңін жүргізу тактикасында босанушы әйелдің иілгіш 
икемділігі, оның ішінде тігінен тұрғанда да; ауырсынуды басудың орынды 
әдістері; толғақты кейінге қалдыру ұстанымдары (егер босанушы әйел кү-
шенгісі келмесе) – осының бәрі қынапта босандыру операцияларын қолдану 
қажеттілігін төмендетуі мүмкін [16-18]. 
Босанудың 2-ші кезеңінде орын алуы ықтимал шат аймағындағы жа-
рақаттарды азайтуға бағытталған амалдарға төменде келтірілген мысал-
дарды жатқызуға болады:
• Эпизиотомияны шектеулі қолдану (тек дәрігердің қатаң көрсетуімен 
ғана!). Бұл амалдың өзіндік артықшылықтары: шат аймағының артқы тұсын-
да жарақат аз болады, тігіс салу қажеттілігі азаяды; асқыну жиілігі төмен-
дейді, қынап және шат аймағындағы ауыр жарақаттар жиілігі мен ауырсы-
ну деңгейінде айырмашылық болмайды. Алайда эпизиотомияны шектеулі 
қолдану – шат аймағының алдыңғы тұсындағы жарақат қаупін арттыра
түседі [19].

26
Босанудың 3-ші кезеңін жүргізудің белсенді тактикасы әлі күнге дейін 
озық практика саналады. Сонымен бірге бұл кезеңде утеротониктер қол-
дану мейлінше маңызды болып табылады. Окситоцин босанғаннан кейінгі 
қан кетудің алдын алуға және емдеуге таңдалған препарат болып табылады. 
Егер окситоцин қолжетімді болмаса, онда перроралды (ауыз арқылы қолда-
натын) мезопростол тағайындау керек [20, 21].

жүктеу/скачать 331,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: