Алматы мектегь 1989
жүктеу/скачать 4,18 Mb. Pdf көрінісі
|
syzdykova rabiga shalabaev belgibai korkem mtindi lingvistik
| Ж о қ , оісұмыскер тұ-
рақты, ту рғылық ты б о л у ғ а тиісті!» О р т а қ төл с ө з д ер к ү р д е л і с и н т а к с п с т і к т ұ т а с т ы к т а р д ы ц со- ц ы н д а ж е к е с ө йл е м т ү р і и д е к е л г е н м е н, б і р а қ қ о л д а н ы л у ж а ғ - д а і і л а р ы б а с қ а - б а с қ а . Ег е р б і рі нші к ү р д е л і с н н т а к с п с т і к т ү т а с - т ы қ қ а о р т а қ т ө л сөз б а я н д а л ғ а н ж а ғ д а й д а н т у ы н д а й т ы н б о лс а , е кі н ші сі н д е ол а в т о р сөзі нен с о н ы ң з а ң д ы ж а л ғ а с ы ре т і нд е тіке- л ей т у ы н д а п түр. Өйткеыі а в т о р сөзі к е й і п к е р о йын б е й н е л е у тү- р і нд с ке л е д і де, с о ң ы н д а ж а л а ц к е й і п к е р о й ы н а а у ы с а д ы , о г а н а вт о р о р т а қ т а с т ы ғ ы д а ж о қ емес. Енді б і рде м ү н д а й ж е к е с ө й л е м т ү р ін д е г і о р т а қ т ө л с ө з д е р к ү р д е л і с п н т а к с и с т і к т ү т а с т ы қ т ы ң о р т а с ы н д а келіп, с а т и р а л ы қ м а қ с а т қ а д а қ ы з м е т етіп т ү р а д ы : « К ү р е ң к ө з қ о ж а О м б ы д а н о л ж а л ы қ а й т қ а н Б а й ж а н п ы ң үйін- дегі скі ж а с б а л а н ы ң п і ш т і р і л м е г е н ш е т е й л е р і н б а с қ а бір н а д а н қ а ғ ы п кете ме деп, әдейі б ұ р ы л ы п келі п еді. Ш ө т е йл е р ә з і р а м а н с ақ т а у лы екен... Қ о ж е к е ң кө ц і лд е н і п , Б а й ж а н н ы ц а с а д і н д а р а д а м еке ні не қ о с а Ж ұ б а й д ы ң қ о ю т о р ы ш а й ы н д а м а к т а п ал- ды...» Енді бі рде к ү р д е л і с и н т а к с н с т і к т ұ т а с т ы қ т ү г е л г е ж у ы қ а вт ор і с ө з і н е п қ ұ р а л а д ы д а, о р т а қ төл сөз с он ы ң і ші нде ж е к е сөз не се з гтіркесі ре т і нд е келеді . О р т а қ т ә л сөз қ ы з м е т і н д е г і о н д а й ж е к е ) сөз не сөз т і рк е с т ер і ә де т т е кейіпкердін, б ұ р ы н бір қ о л д а н ғ а н і н е м е с е м о д а л ь д і к реңкі, э к с п р е с с и я л ы қ б о я у ы, а й т ы л у реті ж а - і ғ ы н а н к е йі пк е рг е ғ а н а тән с ә з д е р б о л а д ы . « Қ о л т и і р ме н і н і ң қ а й т ү й е г е а р т ы л ғ а н ы н Ж у м а н н ы ң өзі ғ а н а і бі ле т і н еді. К ө ш і - қ о н а б ы р - с а б ы р ы н ы ң ү с т і н д е әр ж а л ш ы ғ а бір Езекіп қ а л ы п о т ыр ы п , т и і р м е н д і өз қ о л ы н а н өзі а й т қ а н т ү й е ні ң е а р қ а с ы н а а р т т ы р ғ а н . Енді соны а й т а с а л у д а н гөрі, қатынды бір у келістіріп а л ғ а н д ы ж е н көрі п отыр... О сы ә б і г е р д і ц үст і не м и т ы қ ж о р ғ а с ы б а р көк ш о л а ғ ы м е н ж е р - д і д ү ң к і л д е т і п , б а с ы н а т ы н д а й есік а л д ы н а д ейі н а т пе н келіп, тс ын д ы Б а й ж а н түсіп ж а т ы р . Ат үст і нен б і р де ме ні д ү р с е т кі зі п лгастай б ерг ені н Ж ұ м а н а н ы қ естіді». Ж о ғ а р ы д а ғ ы к ү р д е л і с и н т а к с н с т і к т ұ т а с т ы қ т а р д а ғ ы « қ а т ы н - іды бір кел і ст і рі п а л ғ а н » , « ж ы н д ы Б а й ж а н » т і р к е с т ер і а в т о р д ы ц з".өз қ о л д а н у әдеті не, ә рине, тән емес. О л а р д ы өз с ө з і н і ц ішіне. іхір^гізу а р қ ы л ы а вт ор бір ж а ғ ы н а н б а я н д а у ғ а т а б и ғ и л ы қ қ а р а - ш а й ы м д ы л ы қ берсе, екі н ші ж а ғ ы н а н о л а р а р қ ы л ы к е й і ц к е р л е р і - нің бар болмысын кбз алдыца кёлтіріп, ж ағьш сы з жактарьін ке- леке етеді. Ж а з у ш ы п ы ң о р т а қ т ө л сөзді қ о л д а н у д а г ы т а г ы бір е р е к ш е - лігі к е й і п к е р д і ң с ә з і н т ө л сөз т ұ л ғ а с ы п д а беруі. Б ұ л , сірә, о қ п ғ а н ы қ ы с қ а , с ы ғ ы м д а п ж е т к і з у ү ші н п а й д а л а н а т ы н т әсі л і б о л с а к с р е к , м ы с а л ы : « И н ж е н е р Б е р н е р мыс з а в о д ы н ж ү р г і з і п ж і б е р і п , з а в о д - пен б а й л а н ы с т ы ж ү м ы с т а р д ы ц б эр і н е де о с ы н д а й бір т ы ғ ы з д ы қ , қ ы з у бір се р п і н к і рг і з е б а с т а г а н к е з д е ү з а қ с а п а р ы н а н Н и к о н У ш а к о в т ы ң езі де қ а й т ы п ке л і н сді. Ш а р ш а й б і лм е й ті н , д е м а л у д е г е н ді ү м ы т қ а н У ш а к о в к е лг с п б ет і н д е м о н ш а ғ а т үсі п ш ы қ т ы д а, ш а й ішіп о т ы р ы п Б е р н с р д і ң б а я н д а м а с ы н т ы ң д а д ы . Үлкен ж с з с а м а у ы р , и н ж е н е р Н е к р а с о в , Б е р н е р — т ө р тс уі ғана... жүктеу/скачать 4,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|