94
Табиғи К
1
витаминінен басқа олардың синтездік аналогтары
белгілі. Олардың да антигеморрагиялық қасиеттері бар. Бұл ана-
логтар К
3
, К
4
, К
5
, К
6
витаминдер деп аталады. К
3
витамині викасол
деген атпен медицинада қолданылады. Бұл витамин Ұлы Отан
соғысы жылдарында жараланған көптеген Совет жауынгерлері-
нің өмірін сақтап қалуға себеп болды. К
3
витамині суда жақсы
ериді жəне улы əсері жоқ.
К витаминінің жалғыз ғана қызметі – ол қанның ұюына қа-
тысады. Бірақ оның өзі тікелей қан ұюы жүйесіне кірмейді.
К витамині жетіспеген кезде протромбиннің антигемофильдік
глобулин шамасы төмендейді. Протромбин бауырда түзіледі жəне
ол К витамині жоқ кезде оны тромбинге айналдыратын кальций
иондарын байланыстыра алмайды. Фибриногеннің фибринге ай-
налуы үшін тромбин катализ қызметін атқарады, қан ұюының
мағынасы осы негізге байланысты.
Жоғарыда айтылғандай К-авитаминоз сырқатына тəн белгі –
терінің астына жəне бұлшық еттерге қан құйылуы. Ондай жағдай
қан ұюы жылдамдығының төмендеуінен болады.
К витаминіне бұршақ тұқымдас өсімдіктері, сəбіз, капуста,
томат, қалақай жапырағы бай келеді. Сол сияқты К
витамині бау-
ырда, жұмыртқада, сүтте кездеседі. К витамині жануарлар мен
адамдардың ішек-қарнында микроағзалар синтездеп дайындай-
ды. Сондықтан оның ағзаға қажетті тəуліктік мөлшерін анықтау
қиын, адамға қажетті мөлшері күніне 0,2-0,3 мг.
К витамині тауық, қаз, үйрек, түйетауықтар үшін өте қажет.
Достарыңызбен бөлісу: 
