176
6. Хеликаза ферменті, қос тізбектің
бірінен-бірінің ажырауын
қамтамасыз етеді. Қос тізбектің ажырауына энергия қажет, яғни
əрбір азоттық негіздердің жұбын жазу үшін АТФ-тың екі молеку-
ласы гидролизге ұшырайды:
2АТФ --→ 2АДФ + 2H
3
PO
4
7. ДНҚ-ның лигазасы үзіктерді бір-біріне жалғастырады. Жа-
пон ғалымы Оказаки ДНҚ молекуласының алдымен қысқа-қысқа
фрагмент түрінде
синтезделетінін тапты, сондықтан оларды Ока-
заки фрагменттері деп атайды. Осы фрагменттер кейін 3′(ОН)
жəне 5′(ОН) топтарының бірімен-бірі фосфодиэфирлік байла-
ныс арқылы ДНҚ-лигаза ферменттерінің қатысуымен бір тізбек
құрайды.
Репликацияға қатысатын белоктардың типтері
29-кесте
Белок Негізгі
функциялары
ДНҚ-полимеразалар
Дезоксирибоуклеотидтер полимеризациясы
Хеликазалар
ДНҚ тізбектерін ажырату
Топоизомеразалар
Синтез кезінде пайда
болған қосымша спираль-
дерді ажырату
Праймаза
РНҚ праймерінің синтезі
SSB-белок
Ажыратылған қос қабат спиральдің қайтадан
бұрынғы
қалпына келуін тежейді
ДНҚ-лигаза
Оказаки фрагменттерін біріктіреді, қосып жал-
ғайды.
8. 20-ға жуық белоктік факторлар қажет. Нобель сыйлығының
лауреаттары Очоа, Конбергтің жұмыстары
арқасында қазіргі кез-
де ДНҚ синтезіне 20-ға жуық фермент пен белок қажет екендігі
анықталды жəне олардың əрқайсысының өздеріне тəн атқаратын
қызметтері бар.
9. Топоизомераза ІІ ферменті немесе гираза қос тізбек ажы-
рағанда пайда болған қосымша спиральдерді ажырату үшін қажет.
ДНҚ-ның биосинтезі үш кезеңнен тұрады:
1.
Достарыңызбен бөлісу: 
