Қ.Бітібаева технологиясы бойынша «Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа» өлеңін талдау Шумақ Өлеңдегі
негізгі ой
Тілмен
кестеленуі
Эмоциялық бояу,
көңіл-күй
1
Ән адам ойын
түрлендіріп, көңіл құрсын
«Ән – көңіл көлеңкесі»
Әр түрлі ойға түсу, ән
ырғағына берілу, нәзік жүрек
206
құйқылжытпақ
лүпілі.
2,3
Әннің адамға әсері. Бұл
дүниенің ләззаты - әнде.
Әнді «ойсыз құлақ ала
алмас» деген ойы
«Шырқап, сорғалап,
тамылжиды». «Ұйықтап
жатқан жүректі ән
оятар»
Әннен ләззат алу, жүрек
тебіренісі, жеңіл мұң,
шабыттану, сүйсіну, елту
4
Жылы жүректі
тыңдаушыны іздеу, әншіні
іздеу (өз талабындағы)
«Мұңмен шыққан тәтті
оралған күйге жылы
жүрек қайда бар
қозғаларлық»
Мұң, аңсау, арман, тәтті
сезім
5,6
Әнді әннен бөліп қарау.
Кей әнге сын. Ақылдың
сөзіндей өнерді іздеу.
Әнге қояр шарты
«Керім толғап, тауысар
қоңыр-күңгір».
«Көбінесе ән басы келеді
«ащы». Әннің де естісі
бар, есері бар»
Өтініш, күйініш
7
Өлең жайын сөз еткен,
көкірегінде оты бар ойлы
адам оны ұғар деген үміт
«Көкірегіне оты бар
ойлы адамға. Бұл
сезімнің суреті тұрар
дайын»
Үміт, арманды ой
8
Ән мен өмір, адам
тағдыры – егіз. Жақсы ән
өмірді сәулелі етіп
көрсетеді.
«Жақсы әнді тыңдасаң,
ой көзіңмен, өмір сәуле
көрсетер судай тұнық»
Толғану, тебіреніс
9
Тыңдаушыға сын.
Жарамды ән тыңдауға
шақыру.
«Жаманға «жер» деген-
ақ ән көрінер»
Сенім, үміт тебіреніс
Қ.Бітібаева «Абай шығармашылығын оқыту» Алматы. Мектеп. 2003 жыл
