Республикасы Білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 3,06 Mb. Pdf көрінісі
|
В1. Қазақ тілі. Асанова, Абдуова, Әділбек, Мағзұмбекова
- Бұл бет үшін навигация:
- 14-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыз. Мәтін мазмұны бойынша пікірлесіңіздер.
| 13-тапсырма.
Мәтін мазмұны бойынша мына сұрақтарға жауап беріңіз. Мәдениет дегеніміз не? Мәдениет саласы нені қамтиды? Тарихи дәуірлердің алмасуы мәдениеттің мазмұны мен формаларын өзгерте ме? Мәдениеттің негізгі құрамдас бөлігі не? Мәдениет пен білім қаншалықты байланысты? Мәдениетті сақтау және дамыту ісінде кімдер үлкен қызмет атқарады? Мәдениетке нұқсан келтіретін не нәрсе? Мәдениет пен ғылымның арасында қайшылық бар ма? 14-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыз. Мәтін мазмұны бойынша пікірлесіңіздер. Ертеде Иранның кішкентай бір қаласында жалғыз баласы бар бір әйел өмір сүріпті. Жалған дүниемен қоштасатынын сезген кезде әлгі әйел баласын шақырып былай дейді: «Басымыздан қиын күндерді өткердік, кедейшіліктен бас көтермедік. Бірақ саған үлкен байлық мұра етемін. Кезінде оны маған бір ғұлама берген болатын. Сол кітапта үлкен асыл қазынаға жету жолы жазылған. Оны оқитын менің уақытым болмады. Бірақ сен міндетті түрде оқуың керек – кедейшіліктен құтылып, бай болуың керек!» Анасы қайтыс болғаннан кейін баласы аманат еткен үлкен ескі кітапты қолына алып оқи бастайды. Кітаптың бірінші беттерінде былай жазылған екен: «Қазынаға жету үшін кітаптың әрбір бетін кезек-кезегімен оқыңыз. Бір бетін оқымай, екіншіге өтпеңіз. Егер де соңында не бар екен деп, дереу кітаптың соңғы бетіне өтер болсаңыз, кітапқа сиқырлы күш еніп, кітап өз- өзінен жоқ болады. Содан кейін қазынаға ешқашан жете алмайсыз.» Осындай кіріспеден кейін бір елді мекенде сақталған үлкен қазына туралы айтылады. Қазына жатқан үңгір жақсы қорғалуда-мыс. Кітаптың бірінші беттері 28 парсыша жазылса, бір жерінен бастап кітап араб тілінде жалғасады екен. Өзін қазірден бай сезінген жас жігіт, бұл құнды кітап туралы басқа біреу біліп қоймасын, өзінен басқасы қазынаға жете алмасын деп арабша жазылғандарды аудартуға қимайды. Содан кітапты ары қарай оқу үшін оған араб тілін меңгеру керек болды. Араб тілін үйреніп, кітапта жазылғандарды жақсы түсініп оқиды. Белгілі бір жерден бастап кітап араб тілінде емес, қытай тілінде жалғасады. Сосын тағы-тағы басқа тілдерде. Жас жігіт бар ынта-жігерін салып кітап қай тілде жазылса, сол тілдердің бәрін меңгереді. Көп тілдерді меңгергені арқасында қаланың ең жақсы аудармашысы атанады. Жігіттің жағдайы жақсара бастайды. Көп тілді беттерден кейін кітапта қазынаның қалай жұмсалу керектігі жайлы нұсқаулар жазылады. Осы беттерді оқып, жігіт экономика мен сауда салаларын да меңгереді. Сонымен қоса, қазынадағы асыл тастар мен гауһарлар туралы ғылымды да оқиды. Оқып үйренгендердің бәрін теориядан тәжірибеге енгізіп жүреді. Оның көп тілді, көп саладан теңдесі жоқ маман екені сол елдің патшасының құлағына да жетеді. Патша жігітті қасына шақыртып, жақсы қызметке тағайындайды. Алғысөзден кейін кітап негізгіге өтеді: үңгірдегі үлкен есік қалай жасалғаны жайлы, бұрандалары қалай құрылғаны жайлы, үңгірге жету үшін не жасалыну керегі жайлы баяндалады. Осы құпияларды басқа ешкіммен бөліскісі келмеген жігіт сол елдің ең білгір, ең оқыған адамы болады. Тіпті, кейіннен қаланың сәулетін көркейтетін болады. Патша жігіттің біліміне тамсанып, өз сарайының сәулетшісі, ал кейін өзіне ең жақын уәзірі қызметіне тағайындайды. Расында да, сол елде сол жігіттен артық білімге жақын бірде-бір адам табылмайды. Осылай жүріп жігіт кітаптың соңына жетеді. Кітаптың соңғы бетін ауыстырғанда бір-ақ сөйлем жазылғанын көреді: «Білім – дүниенің ең үлкен қазынасы!» (muslim.kz) жүктеу/скачать 3,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|