Нуржігіт Алтынбеков
99
(веналық іркілу) мен лимфаайналымы (лимфостаз, сулы ісіну) бұзылса, оның
дамуына қолайлы жағдай туады. Некроздың бұл түрі қабыну үдерісінің
(пневмония) зардабынан өкпеде, шажырқайлық артериялары бітелген (тромбоз,
эмболия) ішекте байқалады. Кейде ылғалды гангрена инфекциялық ауру
меңдеген баланың ұрты мен шабының тінінде де дамиды; оны
нома
деп атайды
(грекше:
noma
– сулы рак).
Белгілі бір микроорганизмдер тобы (әсіресе,
Bac. perfringens
) дамытатын
анаэробтық
гангрена
құрғақ және ылғалды гангренаның бір түрі емес; дербес инфекциялық ауру. Ол
көбіне оқ немесе басқа себептер бұлшықетті ауқымды зақымдап, сүйек
мылжаланған
жарақаттарда өрістейді.
Гангренаның ұзақ уақыт қысым әсер еткен үстіңгі тіндерде (тері, жұмсақ
тіндер) қалыптасатын түрі –
жауыр
(пролежнь). Сондықтан, ол, әдетте сегізкөз,
омыртқа өсінділері, ортан жілік ұршығының аймағында пайда болады.
Жауыр
жүрек-қан тамыры мен жүйкелік жүйелер аурулары, онкологиялық және
инфекциялық
ауру
меңдегендерде
дамиды;
механизмі
тұрғысынан,
трофоневроздық некроз.
Секвестр
– тіннің аутолизге ұшырамай, орнына дәнекер тін өспей, тірі тінде
жайғасқан өлі бөлігі. Секвестр, әдетте сүйек кемігі қабынған сүйекте, яғни
остеомелит кезінде қалыптасады. Сүйектік
секвестр ірің толған қуыста
жайғасып, айналасында секвестрлік қабықты қуыс пайда болады. Секвестр
жыланкөз арқылы шықса ғана, қуыс толық бітеледі. Секвестр жұмсақ тіннен де
(өкпедегі некроз ошағы, жауыр жердің тіні) түзіледі,
әдетте ондай секвестр
жылдам жидиді.
Инфаркт
(латынша:
infarcire
– тығыздап толтыру) қанмен қамтамасыз ету
тым жеткіліксіз болғанда дамитын ишемиялық некроз. Инфаркт некроздың ең
жиі түрі.
Инфарктінің пішіні, көлемі, түсі мен консистенциясы әр түрлі. Инфарктінің
бітімі көбіне
Достарыңызбен бөлісу: