Оқулық «Желілік және жүйелік әкімшілендіру»



Pdf көрінісі
бет109/193
Дата02.10.2023
өлшемі7,08 Mb.
#112414
түріОқулық
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   193
Байланысты:
aparattandyrudy-tekhnikaly-raldary

6.2.2. Джойстик 
Джойстик (joy stick) 
— екі жазықтықта теңселмелі басқарудың 
тұтқасы түрінде орындалған ақпарат енгізу құрылғысы. Негізінен 
джойстик компьютер ойындары үшін қолданылады. Джойстик 
виртуалдық үш өлшемді кеңістікте виртуалды объектпен басқару 
мүмкіндігін береді ( «X—Y—Z» осьтері бойынша координаталар). 
Тұтқасын алға-артқа еңкейту жиі «Y» виртуалдық осінің өзгеруіне, 
солға-оңға – «X» виртуалдық осінің өзгеруіне əкеледі. «X» пен «Y» 
координаттық осьтерінен басқа, кейбір джойстиктер 
207 


джойстик негізіндегі қосымша басқарушы элемент көмегімен 
немесе оның осінің (таралған атауы «твист») айналасында джойстик 
тұтқасын айналдыру арқылы «Z» осінің координаталарын ұсынуға 
қабілетті. 
«X—Y—Z» 
координаталары 
туралы 
ақпартты 
бағдарламалық жасақтама алып, пайдаланушыға мониторда 
бейнеленетін қандай да бір виртуалдық объектпен басқаруға 
мүмкіндік береді. Джойстик тұтқасында жəне оның негіздемесінде 
əдетте батырмалар, ауыстырып-қосқыштар, слайдерлер жəне түрлі 
тағайындаулы басқа басқару элементтері орналасады. 
Бұрын джойстиктер ДК-ге ойын порты арқылы қосылды, мұнан 
былай USB стандартты интерфейсіне өту болды. Джойстиктер 
аналогтық жəне цифрлық болады. 
Аналогтық джойстик 
ДК аналогты сигнал жібереді – белгілі 
кернеулі жəне ток күшті айнымалы электр сигналы. Сигнал 
бақылаушы жəне процессормен өңделеді, ары қарай цифрлық түрде 
бағдарламалық 
интерфейстермен 
қолданылады. 
Аналогтық 
джойстиктердің бірнеше технологиялары бар: 

потенциометр 
мен 
аналогтық-цифрлық 
түрлендіргіште 
барынша қарапайым құрылмалық шешім. Алайда қорек көзі 
сапасы мен АЦТ сапасына талаптары жоғары, ал датчиктің өзі 
бұл кезде жеткілікті берік емес; 

энкодер 
— оптикалық датчик механикалық компьютерлік 
тінтуірлерде қолданатындығымен ұқсас, өте нақты жүрісті 
қамтамасыз етеді, ұзаққа шыдайды; 

тензометриялық датчиктре 
ноутбуктарда қолданылады
алайда ойын құрылғыларында таралмаған. Тензодатчиктер 
джойстик үстелге мықтап бекітілген кезде қолайлы; 

оптикалық матрица. 
Мұндай джойстиктер оптикалық тінтуірге 
ұқсас əрекет етеді, тұтқаның аз жүрісті құрылғылары үшін 
қолданылады жəне жоғары сенімділікпен жоғары нақтылықты 
қиыстырады; 

магнитті датчиктер 
— магнитрезистивтік жəне Холл əсерінде. 
Осылар да басқалар да сенімді жəне ұзақ мерзімді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   193




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет