Жүрек
-
қан тамырлар жүйесі
-
құрамында
қоректік және биологиялық
белсінді заттар, газдар, метаболизм өнімдері бар қан мен лимфаның ағзада
таралуын қамтамасыз етеді.
Қан тамырлар
дегеніміз
диаметрі әр
-
түрлі тұйықталған түтікшелер. Қан
тамырлар артерияларға, артериолаларға, гемокапиллярларға, венулаларға,
веналарға, артериоловенулярлық анастомоздарға бөлінеді.
Артерия мен
веналардың арасында микроайналым арнасы болады. Артериялар бойынша
қан жүректен мүшелерге қарай ағады.
Бұл қан оттегіне қанық болады,
өкпе
артериясы венозды қан тасмалдайды.
Артериялардың жіктелуі олардың ортаңғы қабатындағы бұлшықет
жасушалары мен эластинді талшықтардың ара қатынасына негізделген.
Құрылысының ерекшеліктеріне байланысты артериялардың 3 түрін
ажыратамыз:
1)
Эластикалық типті
( ең ірі –
аорта, өкпе артериясы)
2)
Бұлшықет типті
(ортаңғы және ұсақ колибрлі)
3)
Аралас типті
(бұлшықет
-
эластикалы), ірі –
бұғанаасты, ұйқы артериясы,
мықын артериясы)
1. Эластикалық типті артериялар
ортаңғы қабықшада эластикалық
құрылымдардың жақсы айқындалуымен сипатталады.
Оларға
аорта
және
өкпе артериясы
жатады, мұнда қан үлкен жылдамдықпен
және жоғары
қысыммен ағады. Бұл тамырларға қан тікелей жүректен келеді. Ірі калибрлі
артериялар транспорттық қызметті атқарады. Құрамындағы көп мөлшердегі
эластикалық құрылымдар (эластикалық талшықтар мен мембраналар) жүрек
систоласы кезінде
тамыр қабырғасының созылып, ал диастола кезінде
бастапқы қалпына келуіне мүмкіндік береді. Эластикалық артерияның
мысалы ретінде организмдегі ең ірі тамыры –
аортаны айтамыз.
Достарыңызбен бөлісу: