38. Аппендикс, оның құрылысы мен маңызы. Тік ішек. Қабырғасының морфофункциялық сипаттамасы. Ішектің бұл бөлігінде антигенге тауелді емес лимфоциттер көбейіп,
лимфоидты тіннің жиынтығы шырышасты негізінде орналасады. Бұл
бөлімнің қуысының пішіні жас балаларда үшбұрышты болып келсе, өсе келе
ересектерде дөңгелек болады.
Дамуын екі кезеңге бөліп қарастырса болады. Бірі лимфоидты тін мүлдем
болмайды, екіншісі ол қарқынды түрде өседі. Ал лимфоидты тіннің ең
жоғары деңгейде дамып жетілуі 40 апталық нәрестеде байқалады. Осы кезден
бастап Т,В
-
лимфоциттер
қоныстана бастайды.
Ішектерге тән төрт қабықтан тұрады. Кілегей, кілегейасты, бұлшықетті,
серозды. Кілегейлі қабығында крипталар орналасады. Оның құрамында
бокалтәрізді жасушалар, эндокриноциттерде кезігеді. Ал меншікті
пластинкасында лимфоидты фолликулдармен қатар, тіршілігін жойған
лимфоциттер жиынтығы да білінеді. Кілегейасты негізінде қан тамырар мен
нерв өрімдері бар. Бұлшықеттік қабығы екі қабатты миоциттер жігінен: ішкі
-
циркулярлы, сыртқы
-
бойлық түрде орналасады. Ал серозды қабық сыртын
тыстап тұрады.
Аппендикс маңызы: қорғаныс, сонымен қатар, ішектің бұл бөлігін щеткі
иммундық жүйегеде жатқыздырады
Тік ішек –
тоқ ішектің қысқа соңғы бөлігі, соңғы өнімді сыртқа шығарушы
мүше қызметін атқарады. Құрылысы басқа ішек құрылысына ұқсас,
кілегейлі, кілегейасты, бұлшықетті және сірлі қабықтары бар. Кілегейлі
қабығының эпителийі бір қабатты призмалы болып келеді. Ерекшелігі:
анальді бөлігін үш аймаққа жіктейміз. Олар: негізгі, аралық және терілік
болып бөлінеді. Негізгі аймағын тыстайтын кілегейлі қабықтың эпителиі –
көп қабатты куб тәрізді. Аралық бөлігінде –
көп қабатты жалпақ. Терілік
бөлігінде –
