Университеттің 85 жылдығына арналған «Қазіргі заманғы математика: проблемалары және қолданыстары» III халықаралық Тайманов оқуларының материалдар жинағы, 25 қараша, 2022 жыл 178
ГРНТИ
14.25.09
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕРДІ ШЫҒАРУ ДАҒДЫЛАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ МҦХАМБЕТЖАН АЙСУЛУ МҦХАМБЕТЖАНҚЫЗЫ физика математика ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған проффессор міндетін атқарушы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті,Қызылорда қ. МАХАББАТ АЛТЫНЗЕР Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің магистранты Кіріспе. Есеп – оқу және ғылыми қызметте шешуге тура келетін жағдай, оның
белгілімен байланысын білу негізінде белгісізді анықтау қажет. Физика есептері деп
физикадан білімдерді меңгеруге және ойлауды дамытуға бағытталған физиканың
заңдылықтары мен әдістері негізінде оқушылардың ойлауын және жаттықтыруын талап
ететін жағдайды (белгілі бір факторлардың жиынтығы) түсіну керек.Есептерді шығаруда
алға қойылатын басты мақсат – оқушылардың физикалық заңдылықтарды тереңірек
түсінуі, оларды түсінуге және физикалық құбылыстарды талдауға, практикалық
мәселелерге қолдана білуге үйрету.
Зерттеудің материалдары мен әдістері. Физиканы оқыту процесінде физикалық
есептерді шешу:
1.
Физикалық ұғымдардың неғұрлым айқын қалыптасуына, жан-жақты және терең
түсінуге, білім мазмұнын берік меңгеруге ықпал етеді. Физикалық есептер үшін
материалды дұрыс таңдау арқылы оқушыларды жаңа материалмен таныстыруға, олардың
білім аясын кеңейтуге және балаларды оқытылатын курстың келесі бӛліктерін меңгеруге
дайындауға болады. Бұл физикалық есептерді шешудің танымдық мәні.
2.
Табиғат құбылыстарын түсіндіруде және практикалық мәселелерді шешуде
физикалық заңдылықтарды қолдану дағдылары мен дағдыларын қалыптастырады және
бекітеді. Осылайша, теория мен практиканың бірлігі жүзеге асады.
3.
Оқытуда политехникалық принципті жүзеге асыруға мүмкіндік береді
(техникалық мазмұны бар тапсырмаларды таңдау).
4.
Белгілі бір мазмұны бар физикалық формулаларды «жандандыруға», оқушыларға
формулаларды таңдауда және оларды қолдануда дағдыландыруға кӛмектеседі.
5.
Физикалық шамалардың атаулары туралы білімдерін және әртүрлі жүйелерде
қолдануын нығайтады, тұрақты шамалар кестелерімен жұмыс істеу дағдыларын
қалыптастырады;
6.
Пәнаралық байланысты орнатудың тиімді жолдарының бірі.
7.
Ӛтілген материалды қайталауға, білімді бақылауды ұйымдастыруға мүмкіндік
береді.
Тәжірибеде физикалық есептерді шешу жаңа оқу материалын беруде жиі
қолданылады.
Материалды бекіту кезінде тапсырмаларға ерекше назар аудару керек, ӛйткені тек
есептерді шығара білу ғана ӛтілген материалды білу дәрежесін, білімнің беріктігі мен
тереңдігін сипаттайды.
Тапсырмаларды әртүрлі критерийлер бойынша жіктеуге болады.
1.
Мазмұны бойынша: дерексіз және нақты, ӛндірістік және тарихи мазмұнды,
ойын-сауық.
2.
Дидактикалық мақсатта: оқыту, бақылау, шығармашылық.