БАҚЫЛАУ СҦРАҚТАРЫ
1.Конденсатордың сыйымдылық кедергісі неге тәуелді?
2.
Айнымалы ток жиілігі ӛскен
сайын конденсатордың
сыйымдылық кедергісі қалай ӛзгереді?
3. Неліктен конденсатордың сыйымдылық кедергісі реактивті деп
аталады?
ТӘЖІРИБЕЛІК ТАПСЫРМАЛАР
1.
Егер
кернеу мәні
u
C
=
60 sin(ɷt - 90°),
X
C
=
20 Ом болса,
электр тізбегіндегі токтың
i
ӛрнегін жазыңыз.
2.
Генератордың жиілігі 50, 100, 150, 200 және 400 Гц болған
жағдайда, айнымалы ток тізбегіне қосылған сыйымдылығы
C =
= 100
мкФ
конденсатордың сыйымдылық кедергісін табыңыз.
X
L
= f
(ɷ)
тәуелділік кестесін қҧрыныз. Нәтижесін тҥсіндіріңіз.
4.1.6.
БЕЛСЕНДІ,
ИНДУКТИВТІ
ЖӘНЕ
СЫЙЫМДЫЛЫҚТЫ КЕДЕРГІЛІ АЙНЫМАЛЫ ТОК
ТІЗБЕГІ
Айнымалы
ток тізбектерді, сондай-ақ, тҧрақты ток тізбектерін
есептеу кезінде Ом және Кирхгоф заңдары қолданылады. Осы
заңдардың
қолданылуындағы
айырмашылық
айнымалы
ток
тізбектерінде токтар мен кернеулер арасындағы бұрыштарын
фазалық ауысу деп ескеру қажет
.
4.8, а суретте тізбекті тҥрде белсенді кедергі R,
индуктивті
кедергіге XL ие индуктивтілік L және сыйымдылық С қосылған
айнымалы ток тізбегі кӛрсетілген.
Айнымалы кернеуінің
и
әсерінен бҧл
тізбекпен айнымалы ток
і
ӛтеді. Ом заңына сәйкес тізбектің әрбір элементіндегі кернеудің
тӛмендеуін анықтаймыз:
Бҧл кернеудің тӛмендеуі тізбектің жалпы тогына
I
қатысты
фазалық ауысым бҧрыштарына ие.
Келтірілген тізбектегі ток
және кернеулердің векторлық
диаграммасын
қҧрайық
(4.8-сурет,
б).
Кедергілер
дҧрыс
қосылғандықтан, оларда бірдей ток ӛтеді.
I
ток векторын таңдалған
масштабтағы кӛлденең бойымен сызамыз. Белсенді кедергісі бар
тізбекте ток және кернеу фазада сәйкес келеді.
Сондықтан кернеу
векторын UR ток векторды
I
бойлай кернеу векторын UR сызылады.
Индуктивтіліктегі кернеу токтан j = 90 ° бҧрышпен озық болады.
Сондықтан UL векторы 90 ° бҧрышпен жоғары ток векторға дейін
сызылады.
Керісінше, сыйымдылығы бар тізбекте кернеу токтан j =
90° бҧрышқа артта қалады. Сондықтан UC вектор 90 ° бҧрышпен
токтағы векторға
I
дейін диаграмма бойымен тӛмендетіледі.
в
Достарыңызбен бөлісу: 
