2026 жылдарға арналған Қазақстан футболын дамыту
жүктеу/скачать 0,82 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚР Стратегиясы мақсат пен көзқарасқа негізделеді және негізгі 4 басымдықтан тұрады
- Нидерландының
- Англия.
- Әлемнің жетекші футбол елдері негізгі үш фактордың есебінен табыстарға жетеді
- 5-17 жастағы балалардың жалпы санының ішінде футболмен айналысатын балалардың пайызы
- 100 000- ына шаққандағы футбол алаңдарының саны Прогноз финансово
- НИДЕРЛАНДЫ 1 2 3
- Білікті бапкерлердің саны
|
Мазмұны Мазмұны
............................................................................................................. 3 Кіріспе сөз ........................................................................................................... 5 Қазақстандық
футболды дамыту стратегиясын қысқаша түйіндеу ................. 7 1.
Халықаралық тәжірибені талдау ................................................................ 9 2. ҚР
да футболды дамыту .......................................................................... 19 2.1. ҚР -
.....................19 2.2. Футболды дамытудың стратегиялық басымдықтары .......................21 2.3. Стратегияны жүзеге асыруға жұмсалатын қаржылық шығындар ....26 2.4. Сценарийлердің негізгі көрсеткіштері: ..............................................27 2.5. Қаржыландыру көздері ......................................................................30 2.6. Коммерциализация және жанкүйерлермен жұмыс жүргізу ..............30 3.
Футболдың түрлері мен тәртіптері ........................................................... 33 3.1. Футзал .................................................................................................33 3.2. Әйелдер футболы ..............................................................................37 3.3. Жағажай футболы ..............................................................................41 4. Стратегияның мақсатты көрсеткіштері .................................................... 44 5.
Стратегияны
жүзеге асыру механизмдері ............................................... 47 6.
Қорытынды ................................................................................................ 50 7. Глоссарий .................................................................................................. 51
Кіріспе сөз Футбол осы ойынмен айналысатын және оған
қызығатын адамдардың саны бойынша әлемдегі нөмірі бірінші спорт болып табылады. ФИФА деректері бойынша футболмен айналысатындардың саны соңғы жылдары бүкіл әлем бойынша
адамнан асты. Жанкүйерлердің орасан зор аудиториясы жыл сайын өсуде. АҚШ пен Қытай секілді футбол әлемінің белсенді қатысушылары болып табылмайтын елдер соңғы уақытта осы спортты дамытуға айтарлықтай ресурстар салуда. Көптеген дамыған елдер футболды халықаралық аренадағы
өзінің спорт жетістіктері туралы мәлімдеу тәсілі ретінде қарастырып қана қоймай, жастарды белсенді өмір салтына
тарту, қоғамды біріктіру, алкоголь тұтынуды, темекі шегуді
жөніндегі мемлекеттік саясаттың
құрамдас бөлігі ретінде қарастырады.
Онымен айналысатындардың саны бойынша футбол Қазақстанда да ең танымал спорт түрі болып табылады. 2002 жылы Қазақстан УЕФА мүшелігіне қабылданғалы бері
республикамызда
футболды дамыту күшті импульс алды. Қазақстан футболы клубтық
деңгейде алғашқы халықаралық табыстарға жетті, біздің спортшылар футзалда жоғары нәтижелерге қол жеткізді.
Сонымен қатар, футболды дамытудың негізгі көрсеткіштері бойынша еліміз әлемнің бірінші 50 елінен тым алыс тұр. Біздің бүгінгі жағдайымыз не «Қазақстан - 2050»
стратегиясының»
рухына, не қазақстандықтардың дарынына , не ұмтылысына сәйкес келмейді.
Біз футболды дамытудың жоғары деңгейі футбол грандтарының шағын тобының ғана айрықша құзыреті деген ойдан алыспыз.
Және
де бірқатар елдің заманауи тәжірибесі қазақстандық футболдың
даму мүмкіндігіне деген біздің сенімімізді арттыра
түседі. Біз екпінді және парасатты іс - әрекеттердің нәтижесінде футболды дамыту деңгейі бойынша Қазақстанның жетекші 50 елдің қатарына кіріп қана қоймай, 15 - 20 жылдық перспективада бірінші 30- дықтың
құрамында орнығатынына сенімдіміз . Және де ең маңыздысы –
еліміздегі әрбір бала лайықты жағдайда футболмен айналысуға
мүмкіндік алуы тиіс – бұл
жерде біз әлемнің жетекші елдерінен артта қалуды кеміте аламыз әрі кемітуге міндеттіміз.
Біздің
алға қойған міндеттеріміз
осы, «Футбол жолы 2026» 2016- 2026 жылдарға арналған Қазақстан футболын дамыту стратегиясы дәл осы міндеттерді шешуге бағытталған.
Ерлан Қожағапанов
Қазақстандық футболды дамыту стратегиясын қысқаша түйіндеу Біз өз стратегиямызда футбол бойынша жетекші елдердің тәжірибесіне сүйендік. Біз әр түрлі этаптарда ұқсас проблемаларға тап болған
елдерді таңдап алдық. Шетелдік тәжірибеге жасалған талдау футболдың елде
даму деңгейін және оның әлемдік рейтингтегі орнын анықтайтын негізгі төрт фактор бар екенін көрсетті :
1. Футболмен айналысатын жасы 5- тен 17
- ге
дейінгі балалардың үлесі
2.
Халықтың 100 000-
ына
шаққанда УЕФА B деңгейінен
төмен емес деңгейге балама біліктілікке ие білікті бапкерлердің саны
3. Халықтың 100
000- ына
шаққанда жыл
бойы пайдаланылатын ауа райын
талғамайтын алаңдардың/манеждердің саны
4.
Жастардың ересек кәсіби футболға ауысу жүйесі . Дамыту стратегиясында біз осы төрт фактор бойынша 2026 жылға дейін мынадай мақсаттар қойып отырмыз:
1. Футболмен айналысатын жасы 5 - тен 7 - ге дейінгі балалардың үлесін (пайызын) 30% - ға дейін ұлғайту, бұл шамамен 400
000 баланы құрайды 2. UEFA B деңгейіне балама біліктілікке ие 5 000 бапкерді оқыту және жұмыспен қамту
3. Ауа райын талғамайтын 600 алаң мен манежді пайдалануға енгізу
4.
Ересек кәсіби футболда кемінде бір маусымның ішінде өз күшін салып көруге толыққанды мүмкіндігі бар қазақстандық футбол түлектерінің
санын 10 - 15 есе
ұлғайту . «Футбол Жолы 2026» Стратегиясының негізгі
қағидалары 1- суретте берілген.
1-c
урет
4 басымдықтан тұрады
басымдықта ры МАҚСАТ Футбол ойынына және оның маңындағыға қатысы бар әркім өз - өзін футболдан таба алады 2026
жылдан бастап Қазақстан FIFA
Топ - 40 елінің рейтингісінде тұрақты тұр
КӨЗҚАРАС 2 - эт ап
1 - эт ап
1 2 Балалар мен жасөспірімдер және көпшілік футболын дамыту . Жарыстар жүйесін жетілдіру
Инфрақұрылымды дамытуда сапалы түрде озып ілгері басу . Жаңа
алаңдардың құрылысын салу
3 Білікті бапкерлерді дайындау
4 Дарынды жастардың мүмкіндігінше көп санының кәсіби футболға ауысуын қамтамасыз ету үшін кәсіби футбол жүйесін
реформалау
1. Халықаралық тәжірибені талдау Халықаралық тәжірибені талдау
үшін біз мынадай елдерді таңдадық: Германия, Нидерланды, Исландия, және Англия.
Аталған елдер мынадай
себептерге байланысты
таңдалған болатын: Германияның тәжірибесі тұрақты даму көрсеткіштері мен футбол бойынша жетістіктері бар елдің тәжірибесі ретінде пайдалы. Соңғы уақытта Германия үнемі ФИФА рейтингісінің топ - 10 елінің арасында. Германияның құрама командасы әлемдегі табысты ұлттық командалардың бірі болып табылады, ол жалпы алғанда әлем чемпионаттарының төрт «алтынын» (1954, 1974, 1990, 2014) және Еуропа чемпионаттарының үш «алтынын» (1972, 1980, 1996) жеңіп алды.
чемпионаттарының төрт «күмісі» мен төрт «қоласы», сондай - ақ Еуропа чемпионаттарының үш «күмісі» мен үш «қоласы» бар, бұл әлем және Еуропа чемпионаттарында жеңіп алған медальдерінің жалпы
саны бойынша немістерді бірінші орынға қояды.
тәжірибесі, басқалардан өзге, осы
елдегі
халықтың
санын
(17 миллион адам) Қазақстанның халқымен салыстыруға болатынымен қызықты . Бірде - бір рет әлем чемпионы болмағанына қарамастан , Нидерландының құрамасы қағида бойынша әлем және Еуропа
чемпионаттары фавориттерінің қатарына кіреді. Құраманың ең үздік нәтижесі
1974, 1978, 2010 жылғы әлем чемпионаттарындағы үш екінші орын, сондай - ақ 1988 жылғы Еуропа чемпионатындағы жеңіс болып табылады.
Көптеген елдер футбол реформаларын голланд тәжірибесіне бейімдеген.
Исландия
футболды дамыту стратегиясының тиімді жүзеге асырылуына мысал бола алады. Соңғы 15 жылдың ішінде бар - жоғы 330 мың адам тұратын бұл ел ФИФА әлемдік футбол рейтингісінде екінші жүздіктен 22 - ші орынға күрт көтеріліп, аутсайдерден Еуропа футболы
көшбасшыларының біріне айналды. Халық санының аздығына, футболмен жыл бойы
айналысуға мүмкіндік бермейтін климатқа және Қазақстанмен салыстыруға болатын халық тығыздығының көрсеткішіне қарамастан осындай нәтиже көрсетіп
отыр. Англия. Ағылшындар заң бойынша футболдың негізін салғандар болып саналады . Дәл ағылшындар бүкіл әлемді футбол ойнауға үйретті. Англияның клубтық чемпионаты әлемнің жетекші футбол лигаларының ішінде ең бәсекелісі
болып табылады және жанкүйерлердің максимальді санын тартады.
Алайда ұзақ уақыттан бері ұлттық құрама деңгейінде елеулі жеңістердің жоқтығы Англияның футбол жұртшылығын футболды реформалау жолдарын іздеуге мәжбүрлейді.
Соңғы
жылдары Англияда футболды реформалау бойынша қабылданған шешімдер тұрғысынан бұл
елдің тәжірибесі аса өнегелі . Барлық дамыған
футбол елдерінің халықаралық тәжірибесінің деректеріне жасалған талдау
кез келген елде негізгі көңілдің
барлық деңгейдің құрама командаларының табыстарына бөлінетінін
көрсетеді, олардың негізін өте жақсы атақты ойыншылар құрайды, ал оларды тәрбиелеу мен қолдау бала
және жасөспірім жасынынан басталады. Сондықтан бұл елдерде стратегиялар әзірлеу кезінде негізгі көңіл
бүкіл жүйе соның маңында қалыптасатын өзек болып табылатын дәл осы балалар
және жасөспірімдер
футболына бөлінген . Жүргізілген талдаудың барысында біз футболдың дамуын анықтайтын негізгі факторларды айқындадық :
1. Жасы 5- тен 17 - ге
дейінгі балалардың жалпы санының ішінде футболмен айналысатын балалардың пайызы
2.
Халықтың 100 000-
ына
шаққандағы білікті бапкерлердің саны
Халықтың 100
000- ына
шаққандағы футбол
алаңдарының саны
4. Ересек кәсіби футболда ойын практикасынан алу бойынша жастарға арналған мүмкіндіктердің саны мен сапасы.
Германия мен
Нидерланды футболды дамыту факторларының мәндері бойынша бір - біріне жақын және осы факторларды дамытудың жоғары мәндеріне әлдеқашан
қол жеткізді.
2- суреттен көретініміздей, футболмен айналысатын балалардың үлесі
бойынша Германия да, Нидерланды да 30%- дан жоғары көрсеткішке жеткен, яғни осы елдерде әрбір үшінші бала үнемі футболмен айналысып, бапкермен жаттығады. Бұл елдердің көрсеткіштері Қазақстандағы жас футболшылардың 3 пайызынан анағұрлым
асып түседі .
2- сурет
табыстарға жетеді
31 38 3 44 33 3 13 8 2
жастағы балалардың жалпы санының ішінде футболмен айналысатын балалардың пайызы Халықтың 100 000- ына шаққандағы білікті бапкерлердің саны Халықтың 100 000- ына шаққандағы футбол алаңдарының саны
- экономических результатов и оценка стоимости Компании ГЕРМАНИЯ
1 2 3
Біздің талдауымыз бойынша , елде футболдың даму деңгейі үшін футболмен айналысатын балалардың абсолютті саны емес, үлесінің
анықтаушы мәнге ие екенін көруге болады . 30%
және одан жоғары көрсеткіш ФИФА рейтингісінің бірінші 30 - ының қатарындағы елдердің көпшілігіне тән екенін атап өткен жөн.
бапкерлердің саны
факторы бойынша халықаралық практикада білікті бапкер
дегеніміз UEFA В санатынан төмен емес деңгейге балама біліктілігі бар маман болып табылатынын атап өту керек.
Бұл санаттың бар болуы маманның
футболмен айналысушыларды дамытудың техникалық және функциялық аспектілерін меңгеріп қана қоймай, оларды ойынның стратегиясы мен тактикасына үйрете алатынының көрсеткіші болып табылады. Жетекші елдерде дәл осы біліктілік стандарты футболдың сапалы дамуы үшін минимальді түрде қажетті болып саналады. Осы көрсеткіш бойынша Нидерланды мен Германияның тәжірибесіне жүргізілген
талдау білікті бапкерлердің саны халықтың әрбір 100 000- ына
шаққанда 30 адамнан астам болуы тиіс екенін көрсетті. Тек осындай жағдайда ғана әлемдік аренада шындап бәсеке түсе алуға болады. Қазақстанның көрсеткіші өзіне назар аудартады –
Германиядағы 44 - ке және Нидерландыдағы 33 - ке қарағанда , Қазақстанда 100 000 адамға бар - жоғы 3 білікті маман
ғана келеді . Елдегі
әрбір үшінші
баланың Нидерланды мен Германияда секілді футболмен айналысуын ұйымдастыру үшін инфрақұрылым қажет
екені айдан анық –
атап айтқанда, футбол алаңдары . Футболдың қарқындап дамуына мүмкіндік беретін межелік көрсеткіш
халықтың әрбір 100 000- ына шаққанда ауа райын талғамайтын толық өлшемді 8 - 10 алаңды құрайтын көрсеткіш болып табылады. Бүгінгі таңда Қазақстан халықтың әрбір 100 000- ына шаққандағы футбол алаңдарының саны бойынша Голландиядан төрт есе, ал Германиядан 6,5 есе артта қалған
. Бұдан басқа, елде футболды дамытудың маңызды факторы жастардың ересек футболға ауысу жүйесі
болып табылады. Және бұл жердегі
басты фактор бірінші команданың шеңберінде, сондай - ақ ересек кәсіби ойыншыларға қарсы дубль шеңберінде жарысу
практикасы мүмкіндігін алатын жасы 18-21- дегі
ойыншылардың саны болып табылады. Мысалы, Германияда Бундеслиганың әрбір командасының дублі болуы тиіс. Дубльдер бір - бірімен жарысып қана қоймайды, олар 3 - Бундеслигада және өңірлік бес лигада ойнайды.
жүктеу/скачать 0,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|