Байпақов К. М., Таймағамбетов Ж.Қ
жүктеу/скачать 2,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Казакстан археологиясы 334 бет Түркістан
| Қала мәдениеті. Моңғолдар шапқыншылығы кҥйзелткеніне қарамастан,
Оңтҥстік Қазақстан мен Жетісудағы қала мәдениетінің дәстҥрлі дамуы тоқтала қойған жоқ. Әсіресе бірқатар Жетісу қалаларының моңғолдарды қуана қарсы алуы мҧнда кейіннен қалалардың біршама ӛркендеп тҧруына 374
алғы шарттар қалыптастырған еді. Мәдениетте ХІІІ-ХV ғасырларда пайда болған инновациялар алдыңғы кезеңдегі мәдениет дамуындағы ҥзілісті немесе одан қол ҥзуді білдірмейді. Мҧндай қҧбылыстар моңғолдар жаулап алған аймақтағы дамыған қалаларға да тән еді. Қазақстанның оңтҥстігінде бҧл сәулет ӛнері секілді салалардан байқалды. ХІV-ХV ғасырлардағы архитектуралық нысандарды зерттеушілер әлемдік сәулет ӛнерінің жарқын қҧбылыстарына жатқызады. ХV ғасырдың бас кезінде Ахмет Ясауи кесенесі тҧрғызылады. ХV ғасырда салынған архитектуралық қҧрылыстар арасынан қазір қирап қалған Сығанақтағы Кӛккесене белгілі. ХІV ғасыр соңы мен ХV ғасыр бас кезінде Отырар маңындағы Арыстанбаб кесенесі салынған. Мешіт, медресе, кесене қҧрылыстарының салынуы қала тҧрғындары арасында ислам діні кеңінен таралғандығын білдіреді. Қала тҧрғындары арасында сопылық ілім де кеңінен таралды. Ҥй қҧрылысында, оның жоспарында және баспана интерьерінде кӛптеген элементтер сақталды. Қыш ыдыстарын ӛніруде, дәлірек айтсақ тҧрпаты мен ою-ӛрнектерінде бір ізділік (мирасқорлық) байқалады.
жүктеу/скачать 2,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|