Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
MiHe, осы кезде М.Эуезовтщ «Коцыр» атты буркенш к атпен «Казак эдебиетшщ Kasipri
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
- Бұл бет үшін навигация:
- KecTeci мен келгам езш epiKci3 елеткендей болады. Bi3 ecKi
| MiHe,
осы кезде М.Эуезовтщ «Коцыр» атты буркенш к атпен «Казак эдебиетшщ Kasipri дэу1рЬ> («Шолпан», 1992, №2, 3; 1923, №4, 5) атты келемд1 макаласы жарияланды. Макалада сол кездеп казак эдебиетшщ жайын бажайлау алга койылганымен де автор еткендеп эдебиеттщ тарихына барыцкыраган. Оньщ cc6e6i бурын казактарда шын мэшндеп эдебиет болды дегенге кумэнмен караушьшарга тойтарыс беру, бугш п эдебиеттщ еткеннщ занды даму жалгасы екендйгш керсету болган. Автордьщ эдеби мурага кезкарасы айкын: «Бэр1м1з де еткен куннщ енерше 1ш1м1зден бас игендей боламыз. Сезшен туатын магынасын, шпндеп кайрат рухы сыртындагы KecTeci мен келгам езш epiKci3 елеткендей болады. Bi3 ecKi эдебиет1м1зд1 суйем1з». Мухтар 6yriHri эдебиетп танып бшу ушш онын тамыр-тарихын бшу керек деп, оньщ жауабын оньщ еткен жолдарынан 1здейдь «Бугшп эдебиетке белгш жол салып, дурыс багыт беремгз дегенде, жалпы казак эдебиетшщ еткен кунш, бугш п калпын, Ьэм келешегш де тугел тусшу керек» деп бшед1 автор. Келемд1 макалада керкемдк дамудьщ зандылыкгарьша суйене отырып, казак эдебиетшщ тарихына шолу жасалынган. Эдебиеттщ тарихын шартты турде уш дэу1рге - ауыз эдебиеп, кешпел1 дэу1р эдебиеп, жазба эдебиетше белш карастырган. Абайдан кешнп кезендеп казак эдебиетш «Жаца бастальш келе жаткан сез1мдшк, сыршылдык (романтизм) дэу1рЬ> деп сипаттайды. Соцгы кездеп эдебиеггеп жанальщтар жайлы «кургак ой, жадагай сез (рассуждение)» куш осы кунде терен сез1м, н э зк сыр кушне айналып ке- лед!» - дегенде, Магжанды мегзеп отырганы байкалады. С.Сейфуллин «Одебиет жэне оныц агымдары» («Кызыл Казакстан», 1923, №16) атты ма кала жазып, онда элемдк эдебиет дамуына кез ж1берген. Эдебиет тарихындагы классицизм, романтизм, реализм агымдарына тусшктемелер берген. Романтизм мен классицизмнщ Typni формалары мен агьшдары ретшде модернизм, декаденство, символизм, мистицизм, натурализм, футуризм, имажинизмдерд1 атаган. Сэкеннщ бул макаласы казак эдебиетш томата туйык емес, элемдк эдеби даму арнасында карастыру ниетснде жазылган сиякты. Заман езгерш, соган байланысты керкем эдебиетке койылар талаптар да e3repin жаткан кезде казак каламгерлер1 арасына да ж к туей: б1рсыпырасы кецестк идеология жатына шыга бастады. Казак кецес эдебиетшщ туын алгаш С.Сейфуллин кетерш шыкты. Заманньщ андысьш андып, оган тез бешмделген Сэкендер тецкерк екелген езгерютерд1 шындыгьшда да халыкгы бакытка жетюзер дурыс жол деп тусшдь С ейтп де б1рден революцияны жырлауга Kipicin KeTTi. Сэкен осы кездерде ешмд1 ецбек етш, ютап устше ютап шыгарды. «Оныц элеуметтк жэне мемлекеттк ici мен бeдeлi, 1922 жылы табаны куректей уш ютапты б1рден шыгаруы эркилы ой-niKipre козгау болды. Бул ютаптар жайында жазылган 20 шакты макала, кагытпа, куптаулардын бэрше белгш идеяльщ, керкемдк нысана непз болды» - деп жазады бул жайын да белгш сэкентанушы Т.Кэюшев. Революция дауылпазына айналган Сэкеннщ жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|