Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган

Эдеби сын тарихы
К1Р1СПЕ
Эдебиетгану гылымыньщ, курамдас непзп уш саласы (эдебиетгщ теориясы, эдебиетгщ тарихы, 
эдебиетгщ сыны) бар болса, осылардьщ шинде оньщ сынынын мэселелерш гылыми тургыдан 
саралау баскаларына Караганда кемшшдеу согып келедо. Tiirri эдеби сынньщ не екендш женшде 
де 
6ip 
1здшк жок. Осы кунге дешн зертгеупйлер эдеби сынды керкем эдебиетгщ 
6ip 
саласына, 
эдебиетгану гылымыньщ курамдас 
6ip 
белитне, журналистиканыц эдебиет мэселелерш камтып 
жазагын тармагына, билк басындагылардыц сойылын согатын идеологиялык куралга, енерд1 
зертгейтш эстетикага жаткызатьш пшрлер айтуца. Шынында да эдеби сьшньщ табигаты аса кур- 
дельСондыктан да оньщ осындай сан кырлы сыйпатын ескермей, бшмей, оны мьшаган жатады 
деп, 
6ipeyiHe 
коса салу жен емес. Эйткеш эдеби сьш - тар келемге сыймайтын, когамдык ем1рдщ 
куш рухани элемше катысы бар сан кырлы, сан сьшатты сала.
Эдеби сын дегешинз - керкем эдебиет, оньщ гылымы мен когамдык гылымдардьщ, 
журналистиканьщ тогысында пайда болып, кунделпсп эдеби eMipfli зертгейтш, оньщ жетю- 
Tiicrepi 
мен кемш ш ктерш саралап, багалап отыратын, эдеби удеркте болып жаткан ку- 
бьшыстарды окырманныц дурыс тусшуше кемектесетш, рухани элем аясында кызмет атка- 
ратын эдеби, гылыми, публицистикалык, элеуметпк сыпатты шыгармашылык 
Typi; 
когам­
дык гылыми сананьщ 6ip саласы; керкем эдебиет жайлы дэу1р уш.
Бул оньщ когамдык рухани ем1рдеп бейберекет кубылыс емес, кергсшше, гасырлар бойгы 
дамудьщ барысында калыгттаскан езш д к курылымы, ж уйеа, зандылыктары бар екендшн 
байкатады. Сондыктан да сынды зерттегенде, оныц осындай сан кырлы ерекшелштерш 
ескерш отырган жен. Эдеби сынньщ жуйесше оныц субъектга (сыншы), нысаны (шыгарма, 
жазушы, эдеби 
eMip), 
мазмуны (эдебиеттщ езекп мэселелер!), эдюнамасы (талдаутэсщдер1), 
куралдары (гылым категориялары, жетютштерГ), жанрлары (рецензия, т.б.), багыты (окырман), 
кызмеп (танымдык, багалаушылык, т.б.), устанымдары (халыктыгы, жауынгерлт, т.б.) жатады. 
Осылардьщ эркайсысы когамдык ем1рдщ, когамтанудыц турл1 салаларымен тыгыз байла- 
нысты. Мысалы, сынныц эдюнамасы жалпы когамдык гылымдармен, оныц 
Ш
1
нде
фило- 
софиямен, жанрлары журналистикамен, зерттеу нысаны керкем эдебиетпен, кызмет1 педа- 
гогикамен, багыты элеуметганумен (социологиямен) тшелей карым-катынаста.
Казак эдеби сыныныц тарихын есте жок есш замандардан 6epi карай зерделегенде, оныц 
осындай езгешел1ктер1 есте турды. Эдеби сынныц алгашкы ушкындары, кайнар бастаулары 
кешпел1 
eM ip 
cypin, сезд! аса жогары багалаган халыктыц ултгык дуние-танымы, талгамы 
непзшде жатыр.Одан кешнп сокпактары казак когамыныц тарихи даму жолдарымен катар 
журген. Турмыс-пршшкте болып жаткан елеуги окигалар, когамдык-элеуметпк жагдай, саяси 
ой-пшрлердщ, гылымныц, баспасездщ дамуы сиякты турл1 факторлар эдеби сынныц да же- 
тше 

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: