Қазақ тілі лексика, фонетика, морфология мен синтаксис

Талғаулықты салалас сөйлем. Құрмаласқа енген жай сөйлемдердің

жүктеу/скачать 3,22 Mb.

Pdf көрінісі

бет	363/406
Дата	21.10.2023
өлшемі	3,22 Mb.
	#120381
түрі	Оқулық

1 ... 359 360 361 362 363 364 365 366 ... 406

Байланысты:
Абуханов-лексика

Тақырып бойынша сұрақтар

Талғаулықты салалас сөйлем. Құрмаласқа енген жай сөйлемдердің
арасы
не, немесе, я, я болмаса, яки, әлде
жалғаулықтары арқылы
байланысып, ол жай сөйлемдердің біріндегі амал-әрекет, болмыс
орындалса, кіншісіндегі - орындалмайтындығын білдіретін салаластың
түрін т а л ғ а у л ы қ т ы с а л а л а с с ө й л е м дейді.
Мысалы:1) Бар жерін
не
өздері білмейді,
не
білгеннің сөзіне ермейді.
Қарттың тоқталып қалғаны тойтарыс көргендей болды ма,
болмаса
бұл
әдетке айналған ба деп те еді. (К. О. ).
5.Кезектес салалас сөйлем. Құрмаласқа енген жай сөйлемдердің арасы
кейде, біресе, бірде
жалғаулықтары арқылы байланысып, жай
сөйлемдердегі амал-әрекет , болмыс кезектесіп іске асатынын білдіре-тін
салаластың түрі к е з е к т е с с а л а л а с с ө й л е м деп аталады.
Мысалы:Үй иесі безектеп
біресе
өзі есінен адасып тұрған маған жүгіреді,
біресе
қирап жатқан ыдыстарына жүгіреді (Ә.Әбішев.).

329

Тақырып бойынша сұрақтар:
1)

Жалғаулықты салалас құрмалас сөйлемдер нешеге бөлінеді?
2)

Ыңғайлас салаластың құрамындағы жай сөйлемдері қандай мағыналық
қатынасқа құрылады? Қандай шылаулар арқылы байланысады?
3)

Қарсылықты салаластың құрамындағы жай сөйлемдері қандай
мағыналық қатынасқа құрылады? Қандай шылаулар арқылы
байланысады?
4)

Себеп-салдар салаластың құрамындағы жай сөйлемдері қандай
мағыналық қатынасқа құрылады? Қандай шылаулар арқылы
байланысады?
5)

Талғаулықты салаластың құрамындағы жай сөйлемдері қандай
мағыналық қатынасқа құрылады? Қандай шылаулар арқылы
байланысады?
6)

Кезектес салаластың құрамындағы жай сөйлемдері қандай мағыналық
қатынасқа құрылады? Қандай шылаулар арқылы байланысады?

195-жаттығу
Не, немесе, болмаса,я,яки
жалғаулықтарын келтеріп жеті салалас
құрмалас сөйлем құрастырып жазыңдар да, құрмаласқа енген жай сөйлемдердің мағыналық
қарым-қатынасын айтып беріңдер.

жүктеу/скачать 3,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 359 360 361 362 363 364 365 366 ... 406