4. Сілтілердің лакмус, метилоранж, фенолфталеин индикаторларына
әсері қандай?
§ 12. қыØқылÄарÄыҢ хÈмÈßлық қасÈеттерІ түссізденгені қышқыл мен сілті арасында реакция жүріп, ерітін-
дінің бейтарап тан ғандығын көрсетеді. ßғни, онда қышқыл да, сілті
де жоқ.
Өте маңызды Барлық қышқылдардың құрамына сутек атом-
дары кіреді, олар әртүрлі реакцияларға қатысады.
Сілтілер — көптеген органикалық заттарды күй ді-
ретін заттар. Сілті ерітіндісі қолға сабын сияқты
білі неді.
Қышқылдар мен сілті ерітінділерінің әсерінен
түсін өзгертетін заттар индикаторлар деп атала-
ды. Қышқыл және сілті ерітінділерімен жұмыс
жасағанда қауіпсіздік техникасы ережелерін мұқият
орындау керек.
Бүгінгі сабақта: •
қышқылдарды бей-
та рап тау реакциясын
білетін боламыз;
•
сұйытылған қышқыл-
дардың әртүрлі металдар
және карбонаттармен
әрекеттесуін зерттейміз;
•
сутек пен көмірқышқыл
газдарының сапалық
реак циясын білеміз және
оны жүзеге асырамыз.
Қышқылдарға сілтілермен, металдармен,
карбонаттармен әрекеттесу тән.
қышқылдардың сілтілермен әрекеттесуі (бейта раптану реакциясы). Индикатор түсі-
нің өзгеруі бойынша қыш қыл мен сілті ара-
сында реакцияның жүргенін байқауға бола-
ды. Химия лық стақанға сілті ерітіндісі —
натрий гидроксидін құйып, оған бірнеше
там шы фенолфталеин ерітіндісін қосамыз.
Åрітінді таңқурай түске боялады. Åрітінді
түссізденгенше бюреткадан тамшы латып,
тұз қышқылының ерітіндісін қоса мыз. Оның
67
қышқылдардың металдармен әрекеттесуі. Қышқылдардың әртүрлі металдармен әрекет-
тесуін мына тәжірибе арқылы бақы лауға
болады: төрт сынауықтың біріншісіне маг-
ний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне темір
жаңқасын, төртіншісіне мыс сымының ке сін-
дісін салып, әр сынауыққа 2 мл тұз не месе
•
Бейтараптану реакциясы
•
Металдардың белсен-
ді лік қатары
•
Карбонат