Қарым-қатынас әлемі (М.С. Каган бойынша)
Нақты серікпен (партнер) қарым-қатынас
Тұлға аралық қарым-қатынас:
- өкілдік қарым-қатынас;
- мәдени қарым-қатынас;
Топтағы қарым-қатынас:
Сағымдағы (иллюзиядағы) серікпен қарым-қатынас
Жануарлармен қарым-қатынас;
Затпен қарым-қатынас ;
Ойдағы серікпен (квазисубъектімен) қарым-қатынас
Өзінің екінші «Мен»-імен қарым-қатынас;
Мифологиялық немесе көркем бейнемен қарым-қатынас:
Ақиқатта (болмыста) жоқ адам бейнесімен қарым-қатынас.
Қиялдағы серіктердің қарым-қатынасы (көркем персонаждар – квазисубъектілермен).
Қарым-қатынас түрлері
Қарым-қатынасқа түсушілер құрамы бойынша
Тұлғааралық – іскерлік және жеке тұлғалық қарым-қатынас
Адам↔ Адам жүйесінде;
Өзара қатынас сипатына қарай:
- қызметтік;
- қызметтік-жолдастық;
- достық.
Жеке тұлғалық-топтық – іскерлік,
Адам ↔ Топ жүйесіндегі қарым-қатынас;
Өзара қатынас сипатына қарай:
- қызметтік және қызметтік-жолдастық;
- жетекшінің ұжыммен, топпен қарым-қатынасы;
Топаралық –
Топ ↔ Топ жүйесіндегі іскерлік қарым-қатынас, екі немесе бірнеше
қауымдастықтың контактісі.