Мектепке дейінгі арнаулы жүйе келесідей сипатталады

122 
логопедиялық сабақтар, кеністікте бағдарлау, емдік дене шынықтыру 
сабақтары арқылы орындалады. 
Төлемсіз білім беру. 
Жалпы балабақшаларда ата-аналар тарапынан 
қандай да болмасын қаржы бөлінетіні белгілі. Мүмкіндігі шектеулі 
балаларға жасалған жеңілдік есебінде ата-аналардан ешқандай төлем 
қабылданбайды. Мектепке дейінгі арнаулы білім беру жүйесіндегі бұл 
ерекшелік «Дене немесе психикалық дамуында кемшілігі бар балаларға 
мемлекет тарапынан қаржы бөлу туралы» заңнамалық құжат негізінде 
орындалады. 
Мектепке дейінгі арнаулы мекемелер жұмысы мүмкіндігі шектеулі 
балалардың 
отбасыларына 
көмектесу, 
олардың 
потенциалдық 
мүмкіндіктерін максималды түрде дамыту жұмысының өзара бірлігіне 
тәуелді. 
Мүмкіндігі 
шектеулі 
балалар 
ата-аналардың 
келісімімен 
психологиялық-медициналық педагогикалық кеңес беру жұмыстарының 
қорытындысы негізінде түзету жұмыстарымен қамтамасыз етілу үшін 
мектепке дейінгі арнаулы білім беру мекемелерінің барлығына да 
қабылдана алады. 
Түрлі себептерге байланысты мектепке дейінгі ұйымдарда тәрбиелене 
алмайтын балалар қалыпты режим бойынша қысқартылған топтарда 
тәрбиелене алады. Мұндай қысқартылған топтардағы жұмыстың негізгі 
міндеттері психологиялық-педагогикалық көмек көрсету, ата-аналарға 
құқықтық негізде кеңес беру, оларды қолдау, баланың әлеуметтік 
бейімделуін қамтамасыз ету, оқу әрекетінің қалыптасуына толық жағдай 
жасау болып табылады. Бұл топтардағы сабақтар жеке түрде немесе 2-3 
балалан тұратын аз топтармен жүргізіледі. Отандық білім беру 
жүйесіндегі өзгерістер шетелдік тәжірибелердің ықпалынан жүзеге 
асырылып, мүмкіндігі шектеулі балаларды қалыпты балалардың арасында 
интеграциялы оқытудың моделі асқан жауапкершілікпен, тиянақтылықпен 
қалыптасуда. Себебі, интеграциялы оқытуды тәжірибеге енгізу үшін 
жалпы білім беретін мектепке дейінгі мекемелерде жоғарғы деңгейдегі 
база, арнаулы кадрлармен қамтамасыз етілудің жағдайы, түзету-
педагогикалық және емдік-сауықтыру жұмыстарын жүргізуге арналған 
материалдық-техникалық жағдайлар қажет. 
Әрбір бала үшін мектептегі оқуды игеру өтпелі кезең болып 
саналады. Мұнда бала әрекетің жаңа бір түрі оқу әрекетін игеріп қана 
қоймай, балалар мен ересектердің жаңа ұжымына, жаңа күн режиміне, 
жаңа ортаға үйренісуі тиіс. Ерекше қажеттіліктері бар балалардың білім 
алу, қарым-қатынас, әлеуметтік бейімделу процесіндегі бұл өзгерістер 
кризистік кезеңнің жағымды немесе жағымсыз түрде өтуіне тікелей әсер 
етеді. Бұл балалардың жаңа жағдайларға үйренісуі үшін білім беру 
мекемелеріндегі оқыту мен тәрбие беру ісі жоғарғы деңгейдегі 

123 
ұйымдастырылған жұмыс формасымен ұйымдастырылып, алғаш күннен 
бастап жеке-дифференциалды жұмыстың түрлеріне таңдау жасалуы тиіс. 
Тәжірибеде көрсетілгендей, мектепке дейінгі шақтағы оқытудың 
дайындық кезеңінде бала өзіне таныс ситуацияларда білімді игеруіне 
мүмкіндігі болады. 
Ерекше білімді қажет ететін мектеп жасындағы балалар арнаулы 
білім беру стандарттары негізінде арнаулы мекемелерде немесе үй 
жағдайында білім алады. 
ХХ ғасырдан бастап мүмкіндігі шектеулі балалардың барлық 
категориясы арнаулы (коррекциялық) мектеп-интернаттарында білім алып 
келеді. 
Қазақстан Республикасындағы мүмкіндіктері шектеулі балаларға 
арналған коррекциялық ұйымдарының қызметі мен тәртібін анықтайтын 
Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 3 ақпандағы №100 «Арнайы 
білім беру ұйымдарының ережесінің» қаулысы бойынша арнаулы білім 
беру жүйесінің мазмұны реттелуде. 
Көрсетілген нормативтік құжатқа сәйкес арнаулы мекемелердің 
барлық түріне арналған білім беру стандартты ережелері қабылданған. 
Білім беру мекемелерінің әрқайсысы арнаулы білім беру стандарты 
негізінде баланың жеке даму мүмкіндіктерін есепке алып оқу 
жоспарларын, оқу бағдарламаларын құрып, оны жүзеге асыруда. Мұндай 
мемлекеттік және мемлекеттік емес арнаулы білім беру орындары бала 
өміріне тікелей жауапты бола отырып, баланың конституциялық құқығы 
мен мүддесін қорғауды өз жауапкершілігіне алады. 
Арнаулы білім беру мекемелерінің барлық түрінде бала үшін қажетті 
жағдайлардың барлығы (медициналық көмек, әлеуметтік бейімделу мен 
интеграция) қамтамасыз етіледі. 
Арнаулы (коррекциялық) мекемесінің түлектері (зияты бұзылған 
балаларға арналған мектептерді қоспағанда) 

жүктеу/скачать 3,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: