Сімдіктер экологиясы


 – сурет.  Жапырақтары горизонтальды (А), тік (вертикальды, Б)



Pdf көрінісі
бет11/83
Дата27.11.2023
өлшемі1,9 Mb.
#130374
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   83
Байланысты:
ӨСІМДІКТЕР ЭКОЛОГИЯСЫ

5 – сурет
Жапырақтары горизонтальды (А), тік (вертикальды, Б) 
және әртүрлі бағытта орналасқан (В) ӛсімдіктерге келіп түсетін 
тікелей (S) және шашыранды (Д) күн радияциясы мӛлшерінің 
схемасы (И.А. Шульгин, 1971). Белгілер: 1, 2 – жапырақтары 
әртүрлі бағытта орналасқан ӛсімдік (В); 
S
1
, S
2
 – жапырақтарға келіп түсетін тікелей радиация; S
ЖАЛПЫ
 – 
қосынды радиация.
 
Жапырағы әртүрлі бағытта (5-суреттегі В) орналасқан ӛсім-
діктерде жоғары ярустағы тік орналасқан жапырақтар (5-сурет, 
2) күн кӛтеріліп, жарық кӛбейген сайын тікелей (S
2
) радиацияны 
сіңіруді азайтады, тӛменгі ярустағы горизонтальды бағытта ор-
наласқан жапырақтар (5-сурет, 1) жарық күшейген сайын тіке-
лей (S
1
) радиацияны кӛбірек сіңіреді, ал шашыранды радиация-
ны (D) бір қалыпты қабылдап сіңіреді. 
Жер бетіндегі жарық режимі және келіп түсетін радиация 
(ФБР) мӛлшері бірдей емес, әртүрлі (2-кесте). Яғни, ӛсімдіктер-
дің ӛсетін жерлерінде жарықтың интенсивтілігі, ұзақтығы, 


18 
спектральды құрамы, кеңістікте таралуы, т.б. алуан түрлі. Жа-
рықтың осындай әртүрлілігіне ӛсімдіктердің бейімделуіне сәй-
кес, олар негізінен үш топқа бӛлінеді: 
 
1.
Жарық сҥйгіш
(гелиофит) ӛсімдіктер. Жарық толық әрі 
интенсивті болған жағдайда ӛсімдіктер жақсы ӛсіп дамиды. Жа-
рық интенсивтілігінің (қуатының) азаюы бұл ӛсімдіктерге кері 
әсерін тигізеді. Бұларға далалық, шалғындық шӛптесін ӛсімдік-
тері, альпі шалғындық ӛсімдіктері, мәдени дақылдардың кӛпші-
лігі, арамшӛптер, т.б. жатады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет