Табиғатты пайдалану – природопользование. Адам қоға-
мының материалдық және мәдени талаптарын қанағаттандыру
үшін табиғи ресуртар пайдаланады. Табиғатты пайдалану ғы-
лым саласы ретінде табиғатты тиімді пайдалану принциптерін,
заңдылықтарын зерттеп, анықтайды. Табиғатты пайдалану
тиімді ,
пайдалы және
пайдасыз болады.
Табиғи ресурстар кадастры –
кадастры природных ре- сурсов . Табиғи ресурстардың санын және сапасын сипаттайтын
экономикалық, экологиялық ұйымдастыру және техникалық
кӛрсеткіштер топтамасы, ережелер мен талаптар жүйесі және де
табиғатты пайдаланушылар құрамы және категориялары.
Табиғи парктер – природные парки. Негізінен тұрғындар-
дың демалуына арналған, қорғалу шаралары қатал емес, эколо-
гиялық және эстетикалық маңызы бар территориялар. Ұлттық
табиғи парктерге қарағанда құрылысы қарапайым.
Терең тыныштық – глубокий покой. Белгілі ішкі фактор-
ларға байланысты тұқымдардың немесе вегетативтік органдар-
дың ӛнуге және ӛсуге уақытша қабылетсіздігі.
Термофилдер – термофилы. Жоғары температура жағда-
йында ӛмір сүретін организдер.
Терофиттер – терофиты. Қайта ӛсетін бүршіктері жоқ, тек
тұқымдары арқылы кӛбейіп таралатын біржылдық ӛсімдіктер.
Тірі зат – живое вещество. Жер ғаламшарында тіршілік
ететін барлық тірі организмдер жиынтығы.
Токсиканттар – токсиканты. Улы қасиеті бар химиялық
заттар.
Толеранттылық аймағы (зонасы) – зона толерантности. Тӛзімділіктің тӛменгі және жоғарғы шегі арасындағы экология-
лық факторлардың сандық сипаты.
Топикалық байланыс – топические связи. Бір түрдің тір-
шілік әрекеті нәтижесінде екінші түрдің ӛмір сүру ортасын, тір-
шілік мүмкіндігін ӛзгертеді. Мысалы, тораңғыл тоғайлары ас-
тында шӛптесін ӛсімдіктер ӛте нашар ӛседі; топ болып ӛскен
күрмек пен шиін арасында күріш дақылы әлсірейді, сосын
біртіндеп ӛледі.
Топырақ – почва . Топырақ түзілу факторларының (климат,
организмдер және олардың қалдықтары, топырақ құраушы жы-
104
ныстар, жер рельефі, ойлы-қырлылығы, адамзаттың шаруашы-
лық іс-әрекетінің) ӛзара әсерлесуі нәтижесінде пайда болған
Жер қабының жоғарғы жұқа қабаты.