қ ы н ы ң
ме йі рбандығ ы, б а у ы р м а л д ы ғ ы , ме йма нд ост ығ ы
жә не қабі летті лі гі де сүйсіндіреді.
В.
И. Д а л ь қ а з а қ өмірінен ж а з ғ а н бір шығармасын,-
да б асын а қ о р ға н іздеп келген бір к а з а к к ы з ы н ы ң өткір-
лігін, т а п қ ы р л ы ғ ы н б ы л а й ш а с и п а т та й д ы: «Ол а лд ың ғы
бөлмеге б атыл да б ай са лд ы басып кірді ж ә не онда отыр-
ғ а н д а р д ы с ым б ат т ыл ығ ым е н, с ұл ул ығыме н,
б атыл
да
б ай са лд ы жүрі сі мен, с о нд ай -а к күтпеген же рде н келісі-
мен т аң қ а л д ы р д ы . Әскери г уб ер н ат ор ды ң өзі одан бетер
ка й р а н к а лд ы. М а у л я н а к о р ғ а н ы ш іздеп келгенін, өйтке-
ні бүкіл дүниеде оған пана б о л а р л ы к б ас к а ешкі м ж о к
екенін а й т т ы » 1.
Міне, мұнда қ а р а п а й ы м қ а з а к қ ы з ы н ы ң тән сүл у л ығ ы
мен ж а н с үл у л ы ғ ы ж а р а с ы м д ы , шы н а й ы суреттелген.
Ж а л п ы , к а з а к д а л а с ы н д а болғ ан Ш ы ғ ы с зерттеуші-
лері к а з а к ш а р у а л а р ы н ы ң еңбеккерлі гі н, еркінді к
сүй-
гіштігін ж ә н е кі шіпейілдігін е ре кше ілтипатпен ж а з а д ы .
Ол а р ең ал дым е н х а л ы қ т ы ң а к ыл - ой ына , сана-сезіміне
н а з а р а у д а р а д ы , қа й р а т- к а бі л е т і н е, б ұ қ а р а л ы қ дәстүрле-
ріне қ ы з ы ғ а д ы, с ырттай ж а п п а й
сауатсыз,
ж а р т ы л а й
ж а б а й ы деп жүрге н х а л ы қ т а соны әдебиет, өзі нді к мәде-
ниет б ар екенін көргенде к а й р а н қ а л а д ы .
Ш о қ а н ме н бірге к а з а қ а у ы л д а р ы н д а ойын - с ау ықтар-
да, а с -т ой ла рда болып ел өмірін, х а л ы к қа ді рі н ж а к с ы
білген, а р н ай ы зерттеген ғ а л ы м Г. Н. Пота ни н казақтын,
а қ ж а р к ы н мінезін, с а у ық ш ы лд ы ғ ын , білім к ұ м а р л ы ғ ы н
ф р а н ц у з д ар ғ а, ал ж а ң а л ы к к а ,
әсіресе өнер-бі лімге кұ-
ма рлы ғ ын жә не өмірге қ ү ш т а р л ы ғ ы н ежелг і афинді ктер-
ге-гректерге ү к с ат ад ы. « Қ а з а к т а р — жі герлі , т а з а
жа н-
ды, өмірге к ү ш т а р хал ык;
о л а р
о й ын - с ау ық к а қ ү м а р ;
киімнің а ш ы қ түстісін, өмі рдің көңілдісін сүйеді. Өлген-
де еске а лу ды ң өзі
бүл х а л ы к та
ойын-сауығымен,
ат
жа рыс ыме н, ән-күйімен,
а к ы н д а р айтысымен, өл ең-жы-
рымен с а л к а р той-мерекеге ай н ал ад ы. Сері лі к пен сән-
с а л т а н а т куу, бәлкім, к а з а қ т а р д ы кейбір ж а ғ д а й д а а т а қ
к у м а р л ы к к а баулитын сиякты. Б үл ж а ғ ы н а н о л а р фран-
ц у з д а р ғ а ұқсайды. Афинді кте р секілді қ а з а к т а р д а ж а ң а -
л ы к - х а б а р ғ а әуес, Әуестік ж а с буында білім қ ү ш т а р л ы к -
ка ау ыс у да » 2.
Б а й л ы қ мүрат емес, жоқтық ұят емес,
— деп к а з а к —
т а п к а ны н т а м а ғ ы н а , киіміне ж а р а т қ а н сақи, м ұ р а т шы л
Достарыңызбен бөлісу: