Медициналык, микробиология
Бактерия жасушасыныц курылымы
жүктеу/скачать 47,48 Mb. Pdf көрінісі
|
Медициналық микробиология
| 2.2.2. Бактерия жасушасыныц курылымы.
Бактерия курлымы электронды микроскоппен бут1н жасуш аларды жэне олардыц ультра ж ука кесшдшерш кору аркылы жаксы зерттелген (2,3,4,5 - сурет). Бактерия жасушасын кабыргадан жэне цитоплазматикалык мембранадан туратын кабьщша коршап жатады. Цабыкша астында нуклеоид деп аталатын ядродан жэне косындылардан туратын протоплазма жатады. Будан баска косымша курылымдар болады: капсула, микрокапсула, шырыш, талшыктар, ж1пшелер. Кейб1р бактериялар колайсыз жагдайларда спора тузуге кабш етп. Жасуша цабыргасы - берж, сершлмел1 жасушага белгип 6ip niuiiH 6epin. жанындагы цитоплаз матикалык мембранамен б1рлесе отырып бактерия жасушасыныц ¡нпндеп жогары осмостык кысымды «устап» туратын курылым. Ол жасушаныц бел ¡ну nponeci мен метабол иттерд1 тасымалдауга катысады. бактериофагтарга, бактериоциндерге, баска да турл1 заттарга арналган рецепторлары болады. Жасуша кабыргасы грам-оц бактерияларда калыц болып келедк Егер де грам-терю бактериялардыц жасуша кабыргасыныц калыцдыгы 15-20 нм болса, грам-оц бактерияларда 50 нм-ден де калыцырактары кездеседк Грам-оц бактериялардыц жасуша кабыргасында аз мелшерде полисахаридтер, липидтер, акуыздар болады. Бул бактериялардыц жасуша кабыргасыныц н е п зп ком понент кеп кабатты пептидогликан (муреин, мукопептид), ол жасуша кабыргасы салмагыныц 40-90% курайды. Грам-оц бактериялардыц жасуша кабыргасыныц пептидогликаны мен тейхой кышкылдары ковалентп байланыскан (грекшеден teichos - кабырга), олардыц молекулалары фосфатгык кетрш елерм ен косылган, 8-50 глицерол жэне рибитол калды ктары нан куралган т1збектер болып келедк Бактерияларга мыктылык пен п1ш1нд1- кепкабатты, келденец пептидт1 бек1т1лген, катты талшыкты курлымы бар пептидогликан беред1. Грам-оц бактериялардыц (Грамша бояган кезде) йодпен кешенделген генцнанды кулг1нд1 устап калу кабшеЦ (бактерия кекш1л-кулг1н туске боялады) кеп кабатты пептидогликанныц боягыштармен карым- каты нсына байланысты. Сонымен катар, жагындыны спиртпен ецдеген кезде пептидогликандагы сацылаулар тарылып, жасуша кабыргасында боягыштар усталынып калады. Грам-терю бактериялар спиртпен ендеген кезде боягыштан айрылып калады, ол жасуша кабыргасында пептидогликан молшсршщ аздыгымен (жасуша кабыргасыньп 1 салмагыныц 10-15%) байланысты; олар спиртпен тусспденш . ф\ ксин немесе сафранинмен ендеген кезде кызыл туске боялады. жүктеу/скачать 47,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|