67
табының гегемондығымен және коммунистiк партияның кӛшбасшылық рӛлi артуымен
байланыстырады. Демек, алдыңғы екi бағыт демократияның тоталитаризмге, ал марксизм болса
социализмнiң капитализмге ҥстемдiгiн қолдайды.
Бiрақ, саяси процестер аяқталмаған транзиттi қоғамда бҧл ӛлшемдердi пайдалану
қиындық тудырып ғана қоймайды, кейде даму идеясының ӛзiне қарама-қайшылық тудырады.
Мәселен, билiктi демократиялық негiзде институттау, плюрализмдi кеңейту басқарудың
деспоттық формасының қалыптасуына, немесе қоғамды басқаруда жағымсыз салдарлардың
тууына алып келуi мҥмкiн.
Саяси даму − саяси құрылымдар, қалыптар, институттардың жаңа әлеуметтiк,
экономикалық және т.б. мәселелердi тез арада қабылдау қабiлетi мен сезiну икемдiлiгiне, әрi
қоғамдық пiкiрдi қабылдау мүмкiндiгiне тәуелдi.
Демек, керi байланыстың тҧрақты механизмi
қалыптасуы тиiс, бҧл дегенiмiз басқарудың тиiмдi буындары тҧрғындар пiкiрлерiн есепке алуға
қабiлеттi, шешiмдi тиiмдi таратушы, саяси жҥйе шиеленiстi реттеудiң икемдi механизмiне
айналған және билiктi қолданудың тиiмдi жолдарын таңдаған деген сӛз. Мҧнда бҧл мемлекет
қандай нақты ҧлттық-мемлекеттiк форманың ӛзгерiсiн иеленетiндiгi ешқандай мәнге ие
болмайды, қандай партия, қандай идеология саясатты анықтайтындығы ешбiр рӛл атқармайды.
Ең негiзгiсi, саяси институттардың жаңа проблемелерды шеше бiлу қабiлетiнде, оның
қоғаммен ашық сипаттағы қатынасы билiк жүйесiнiң жағымды динамикасын, өмiр сүрудiң
жаңа сапасына өткендiгiн бейнелейдi
. Бҧл пiкiрдi Д. Истон, Г. Алмонд және Г. Пауэлдiң саяси
жҥйедегi ең бастысы оның қҧрылымында емес, iс-әрекетiнде деген тҧжырымдары да растайды.
Саяси даму дегенiмiз саяси жҥйенiң ӛзгерушi әлеуметтiк жағдайға икемдi бейiмделу
Достарыңызбен бөлісу: