Сборник Докладов «Исследование урока: опыт школ Казахстан»


«Математика», «Алгебра» және «Геометрия» пәндерін



Pdf көрінісі
бет124/191
Дата11.12.2023
өлшемі47,28 Mb.
#137253
түріСборник
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   191
Байланысты:
httpsold2.kspi.kzfilesarticles6-12-19-npk.pdf

«Математика», «Алгебра» және «Геометрия» пәндерін 
оқытудағы тілдік мақсаттар 
бөлімінде жазылған

Әр пәннің өзінің жеке сөйлеу стилі 
бар, оны нақты пәннің 
«академиялық тілі» 
деп атауға болады.
Осының бәрін ескере отырып, мектеп мұғалімдерімен келісе отырып, алдымызға
келесі мақсатты қойдық

Мұғалімдерге математика сабақтарында оқушылардың 
коммуникативтік дағдыларын дамыту үшін зерттеушілік әңгімені ұйымдастыру 
жолдарын анықтауда қолдау көрсету

Осы мақсатқа қол жеткізген кезде мұғалімдер оқушылардың сөйлеу дағдыларын 
дамыта алады деп сенеміз. Бұның нәтижесінде оқушылар өздерінің ойларын дұрыс, 
дәйекті сөйлей алуға, өзінің пікірін дәлелдей алуға, ересектермен және құрдастарымен 
қарым
-
қатынасқа түсуге үйренеді.
Мектеп мұғалімдерімен жұмыс келесі алгоритм бойынша өтті: 
Алғашқы кезеңде жұмыс тәртібі мен рәсімдері туралы келісімге қол
жеткізілді
және болашақ зерттеу гипотезасы анықталды. Сонымен қатар теориялық 
материалдарымен танысу өтті. Мысалы «Зерттеушілік әңгіме» анықтамасымен 
таныстық:
«Зерттеушілік әңгіме

мұғалімдердің
оқушыларды әңгімеге тарту кезінде 
дамыту қажет болып табылатын әңгіменің түрі

Зерттеушілік әңгіме барысында 
оқушылар өз сыныптастарымен шағын топтарда жұмыс істейді. Оларда ортақ проблема 
болады, бұл мәселе бойынша бірлескен түсінік қалыптастырады; идеялармен пікір 
алмасып, бір
-
бірінің идеяларын талқылайды, баға береді; ұжымдық білім мен түсінікті 
қалыптастырады. Басқаша айтқанда, оқушылар бірге ойланады. Оқушылар зерттеушілік 
әңгімеге
тартылғанда, өз ойларын дауыстап айтады; болжамдар ұсынып, талқылайды. 
Талқылау кезінде олар «мүмкін», «егер», «бәлкім» деген сияқты сөздерді қолданып, өз 
идеясын дәлелдеу үшін «сондықтан» деген сөзді пайдаланып, топ тарапынан қолдау 
қажет
болғанда «Солай емес пе?» деген сұраққа сүйенеді.»
[1] 
Сонымен қатар
мұғалімдермен бірге «Коммуникация» ұғымы мен оның түрлері 
туралы түсініктер
зерттеуге қатысушылардың барлығы да бірдей түсінетініне көз 
жеткізілді. Осының нәтижесінде коммуникация дағдыларының төрт түрін ажыратады
деген тұжырым негізге алынды:

өзінің
ойын ауызша мәтін түрінде нақты, ықшам, бұрмалаусыз рәсімдей алу
дағдысы;

өзінің
ойларын жазбаша мәтін түрінде рәсімдей алу дағдысы;

тыңдай алу, мәнін түсіне алу және сұрақ қоя алу дағдысы;

өздігінен
әдебиетті зерттей алу дағдысы (түсінікпен оқи алу).
[2]
Алғашқы келісім
Диагностика
Жоспарлау
Сабақты өткізу
Талдау, қорытынды жасау
169


Бұл ортақ шешім негізінде келесі гипотеза тұжырымдалды: «Зерттеушілік әңгіме 
түріндегі диалогты ұйымдастыру арқылы математика сабақтарында оқушылардың
төрт 
коммуникация дағдыларын дамыту» (
Сурет 1

Сурет 
1
. Математика сабақтарында Зерттеушілік әңгіме түріндегі диалогты ұйымдастыру жолы.
 
Келесі қадамда оқушылардың коммуникация деңгейін анықтау үшін
келесі 
сауалнама көмегімен
анонимді диагностика өткізілді

Құрметті оқушылар!
 
Сауалнаманың келесі сұрақтарына жауап беріп, өздеріңнің топта атқаратын 
жұмыстарыңды бағалаңдар
 
Талдау үшін келесі шәкілді қолданыңдар
 
5 - 
әрдайым,
 


 
жиі,
 
3-
кейде,
2 - 
сирек,
1 - 
жоқ.
Таңдаған жауаптарыңды дөңгелетіп қойыңдар
Кесте 

Оқушылардың коммуникативтілік дағдыларын анықтауға арналған сауалнаманың түрі
 
номер
Сұрақтар
өзін
-
өзі бағалау

Келесі жағдайларда өзіңізді жайлы сезінесіңдер ме?
таныс топта жұмыс істегенде





таныс емес топта жұмыс істегенде






Тапсырма орындағанда топта жұмыс істеу ұнайды ма?






Топта пікіріңді қаншалықты жиі тыңдайды?






Топтың басқа мүшелерінің пікірін қаншалықты жиі тыңдайсын?






Ұжымдық талқылау барысында өз пікіріңді өзгерте аласың ба?






Басқа балаларға сенімен бірге топта жұмыс істеу ұнайды ма?






Бірлескен жұмыс барысында туындайтын кекілжің (конфликт) 
жағдайларды баса аласың ба?






Тотық жұмысты қорғауға қаншалықты жиі қатысасың?






Бірлескен жұмыстың соңғы мақсатын қаншалықты нақты 
түсінесің?





10 
Топтың бірлескен мақсатына барысында өзіңнің рөліңді

міндетіңді
әрдайым анықтай аласың ба?





11 
Топтық тапсырманың өзіңе қатысты бөлігін әрдайым сапалы 
орындайсың ба?





12 
Жалпы тапсырманың өзіңе
қатысты бөлігін әрдайым өзің 
орындауға тырысасың ба?





13 
Өз командаңның соңғы нәтижесіне жетуге әрдайым қызығушылық 
білдіресің бе?





14 
Команданың жалпы нәтижесі үшін жауапкершілікті сезінесің бе?





Зерттеушілік әңгімені 
ұйымдастыру 
дағдысы
өзінің ойын ауызша
мәтін түрінде нақты

ықшам

бұрмалаусыз
рәсімдей алу
дағдысы
өзінің ойларын
жазбаша мәтін
түрінде рәсімдей алу
дағдысы
тыңдай алу

мәнін
түсіне алу және сұрақ
қоя алу дағдысы
өздігінен әдебиетті
зерттей алу дағдысы
(
түсінікпен оқи алу
)
170


15 
Команданың басқа мүшелерін оқытуда қаншалықты жиі 
көмектесесің?





16 
Топтың басқа мүшелерінен қаншалықты жиі қолдау, көмек 
аласың?





Сауалнама сұрақтарын келесі бағыттарды анықтауға мүмкіндік береді

Ұжымдық
тапсырманы орындау үшін әрбір қатысушының жауапкершілік
дәрежесін –
№ 8, 11, 13, 14 сұрақтар;

Топ мүшелерінің қарым
-
қатынасының дәрежесін –
№ 3, 4, 5, 15, 16 сұрақтар;

Психологиялық жайлылық дәрежесін 

№ 1а, 1б, 6, 7 сұрақтар;

Ұжымдық
жұмысқа тартылу дәрежесін 

№ 2, 9, 10, 12 сұрақтар.
Сауалнама қорытындысы бойынша оқушылардың математика сабақтарындағы
коммуникация деңгейі төмен екендігі тағы да расталды. Осы деректер зерттеудің 
бастапқы индикторы ретінде қолданылды. 
Үшінші
қезеңде болашақ сабақтар жоспарланды. Осы кезде тренердің
рөлі –
мұғалімдерге коуч болу болып табылды. Осы позициядан мұғалімдерге көмек 
көрсетудің бір жолы ретінде 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   191




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет