59
14–ші тақырып.
ҚАЗАҚСТАН
КЕМЕЛДЕНГЕН СОЦИАЛИЗМ
ДАҒДАРЫСЫ
ЖАҒДАЙЫНДА
ЖӘНЕ
М.С.
ГОРБАЧЕВТЫҢ
РЕФОРМАЛАРЫ
Кезеңнің ерекшеліктері:
- Халықшаруашылығы комплексінің жоғары ҿсуі 8-ші бесжылдық
жылдары (1966-1970ж.ж). Сондықтан бҧл бесжылдықты «алтын бесжылдық»
деп атады;
- Халық шаруашылығын қарқынды даму жолына ауыстыру;
- Экономикалық дамудың ҽлеуметтік бағытын кҥшейту.
14.1 70-80жж. 1-ші жартысындағы республика дамуының негізгі
бағыттары
-
Қазақстандағы индустрияның динамикалық даму үлгісі, республиканың
ірі ӛндірістік аймағына айналуы:
Қазақстан елдің тҥсті металл базасы болды,
республикада жанар-жағар энергетикалық комплексі жҧмыс істеді,
химия
ҿнеркҽсібі дамыды. 60- жылдардың ортасындағы экономикалық реформа
экономиканы
уақытша
кҿтеруге
жҽрдемдесті:
ҿнеркҽсіп
пен
ауылшаруашылығы ҿндірісінің жылдық кҿрсеткіші ҿсті. Халықшаруашылығы
комплексінің жоғары ҿсуі 8-ші бесжылдық жылдары (1966-1970жж.).
Сондықтан бҧл бесжылдықты «алтын бесжылдық» деп атады.
-
Республиканың ӛндірісі шикізаттық бағытын сақтады:
республикадан
сыртқа
арзан шикізат шығарылып, дайын ҿнім қымбат болып енді. Бҧдан
шығару-енгізу балансының қҧны бір-біріне қайшы келді.
- Республикада ҽскери-ҿндіріс кешені инфраструктура кеңінен ҿріс алды.
(республикада 50 ҿндіріс-қорғаныс негізінде есептелінді.)
- Индустриализациямен байланысты
урбанизация
қарқынды жҥрді. (қала
халқының саны кҥрт ҿсті)
- Республика экономикасының барлық салаларына тҽн қасиет:
шығынды
механизмнің қызмет етуі
, ҽсіресе ауыл шаруашылығында ресурстық кҿлемнің
ҿндіріске жарамауы.
- Халықтың тҿмен ҿмір сҥруін ҽр саланың факторлары дҽлелді:
денсаулық, экология, тҧрғын ҥй мҽселесі, ҽлеуметтік қамсыздандыру, еңбектің
жағдай жҽне тҿлемі, адамның мҽдени жҽне рухани талабы.
- Халық тҧтынатын тауардың қҧнсыздануы жҽне жойылуы.
- Республикада экологиялық мҽселелердің
ушығуы табиғатқа деген
аяусыздықтың нҽтижесі, табиғат байлықтарын қорғауды жоққа шығаруы
болды. Арал мҽселесі, Семей полигонының радияциялық зияны.
Осы аталған қоғам дамуының негізгі бағыттары қоғамдағы дағдарыстың
ҿсуіне куҽ болды.