46
ға на біл деп тұр ған жоқ. Абай ше бер ді ала яқ тан сақ тан ды рып тұр. Мұн да
ше бер дің мақ тан шақ ты ғы нан гө рі ал дау шы ның есі руі, іш тей ма сат та нуы одан
да зи ян бо ла тын ды ғын аң ғар та ды. Өйт ке ні «дү ние нің қы зы ғы – ал дау» деп
түй сін ген ала яқ та ғы да бі реу ге сол әре кет ті жа сау ға ты ры са ды. Сон дық тан
«пай да сыз ал дау ға» түс пеу үшін Абай ай тып кет кен ой ке се лі нен де, сөз ке се-
лі нен де ке ле тін зи ян ды іс ке жо ла мау ке рек.
«Төр тін ші – та мыр шыл дау ке ле ді. Ба ға на ғы ал дам шы шай тан та мыр
бо ла лық деп, бір бо лым сыз нәр се ні бер ген бо лып, ар ты нан үйте мін-бүйте мін,
қа рық қы ла мын де ген ге мәз бо лып, та мы рым, до сым де се, мен де ке рек ті нің
бі рі бо лып қа лып пын ғой деп жә не жа сы нан іс іс теп, үй ден шық па ған дық
қы лып, жоқ-бар ға ты ры сып, ал да ған ды біл мей, де реу оның жет пе ге нін жет-
кі зе мін деп, тіп ті жет пе се өзі нен қо сып, қы лып бер де ге ні нің бә рін қы лып
бе ріп, кү ні өтіп, ең бек қы лар уа қы ты нан ай ыры лып, «жо ға ры шық қа» қа рық
бо лып, та мақ, ки ім, бо рыш есі нен шы ғып ке тіп, ен ді олар қыс қан кү ні бі реу дің
ма лын бұл дап қа рыз ға ала ды. Оны қы лып бе рей ін, мұ ны қы лып бе рей ін деп,
со ны ме нен та быс құ рал май, бо ры шы асып, дау ға ай на лып, адам шы лық тан
айы ры лып, қор бо лып ке те ді. Осы не сі екен?» деп, жұ мы сын іс те тіп алу үшін
уа қыт ша дос, та мыр бол ған әр кім нің сө зі не се ніп, ғұмырының со ңын да қай ыр-
шы лық қа ду шар бол ған өнер ие сі нің қор бол ған өмі рін су рет тей ді. «Қа зақ тың
ба ла сы ның өзі ал да ғыш бо ла тұ рып жә не өзі бі реу ге ал дат қыш бо ла тұ ғы ны
қа лай?»
де ген сұ рақ ты Абай те гін қой ып тұр ған жоқ. Өйт ке ні қа ра сөз дің бү кіл
маз мұ нын осы сұ рақ қа сый ды рып, адам ды өмір ге бай ып пен қа рап, ой ла нып іс
жа сау ға же тек теп отыр.
Қа зақ та «Өнер лі өр ге жү зер» де ген ма қал бар. Мі не, сол өнер ді өмі рі нің
со ңы на дей ін ұс та нып, өне рін арт тыр ған адам ды Абай әулие ге те ңей ді. Мей лі
етік ші, мей лі ті гін ші, мей лі ас паз, мей лі бап кер, мей лі ем ші бол сын, сол ай на-
лыс қан кә сі бін же тіл ді ріп, за ман ға іле се біл ген адам – Абай үшін әу лие. Қан дай
да бір өнер ді мең ге ріп, қо лы нан іс ке ле тін адам әруа қыт та қа дір лі, көп ші лік ке
ке рек. Әрі еш уа қыт та тар шы лық көр мей ді, өйт ке ні жан қа ла уы мен тап қан
өне рі бар. Ал «өнер жұ та май ды». Абай дың не гіз гі айт пақ ойы осы ған саяды.
Де се де, Абай ға тән сын шыл дық пі кір мұн да да ай қын кө рі не ді. Сы най оты-
рып, сақ тан ды ра ды. Сы най оты рып, жол сіл тей ді.
Достарыңызбен бөлісу: