20.5-
мысал
.
Арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ию
моменті
.
кНм
,
M
max
5
37
Арқалықтың
үш
түрлі
көлденең
қимасын
анықтаңыз
:
ені
мен
биіктігінің
қатынасы
5
0
,
тік
төртбұрышты
,
дөңгелек
жəне
прокатты
қоставр
қималарын
анықтаңыз
.
Мүмкіндік
кернеу
МПа
160
.
Шешуі
:
1)
Бұл
жобалау
есептеуіне
жатады
. (20.15)
формуладан
арқалықтың
тік
төртбұрышты
қимасын
анықтаймыз
.
Осы
формула
негізінде
қиманың
қажетті
кедергі
моментін
табамыз
:
3
6
6
3
10
4
234
10
160
10
5
37
м
,
,
M
W
max
z
.
Арқалықтың
үш
түрлі
қимасын
анықтаймыз
.
1)
Ені
мен
биіктігінің
қатынасы
5
0
,
тік
төртбұрышты
қима
үшін
,
,
h
h
,
b
bh
W
z
24
6
25
0
6
6
3
3
3
2
2
немесе
6
3
10
4
234
24
,
h
,
олай
болса
,
.
м
,
,
,
h
178
0
10
6
5625
10
4
234
24
3
6
3
6
Жуықтай
отырып
,
арқалықтың
қимасының
өлшемдерін
м
,
h
18
0
,
м
,
,
,
b
09
0
18
0
5
0
немесе
c
м
h
18
жəне
c
м
b
9
деп
қабылдаймыз
.
2)
Арқалықтың
дөңгелек
қимасын
сол
беріктік
шартынан
,
кедергі
моментін
3
6
3
10
4
234
32
м
,
d
W
z
366
теңестіре
отырып
анықтаймыз
.
.
м
,
,
,
d
134
0
14
3
10
4
234
32
3
6
Сонымен
,
см
,
м
,
d
4
13
134
0
.
3)
Арқалықтың
қоставрлы
қимасын
анықтаймыз
.
Есептеме
бойынша
қажетті
кедергі
моментінің
шамасы
3
3
6
4
234
10
4
234
c
м
,
м
,
W
z
,
олай
болса
прокат
пішіндердің
арнаулы
кестесінен
(8239-89
МемСТ
)
кедергі
моменті
3
233
см
W
z
№
22
пішінді
немесе
3
254
см
W
z
№
22
а
пішінді
қоставрды
алуымыз
қажет
.
Ол
үшін
алдымен
арқалықтың
қимасы
№
22
деп
алған
жағдайдағы
арқалықтың
беріктік
шартын
тексереміз
:
.
МПа
,
W
M
z
max
max
162
10
232
10
5
37
6
3
Арқалықтың
шамадан
тыс
жүктелуінің
шамасы
%
,
%
%
max
25
1
100
160
160
162
100
.
Бұл
–
жеткілікті
шама
,
сондықтан
№
22
қоставрды
арқалықтың
қажетті
қимасы
деп
аламыз
.
20.6-
мысал
.
Берілген
қимадағы
(20.19,
а
-
сурет
)
жанама
кернеудің
эпюрасын
тұрғызыңыз
.
Қимадағы
көлденең
күш
.
кН
Q
200
Шешуі
:
Қарастырылып
отырған
қиманың
кез
келген
нүктесіндегі
жанама
кернеулер
Журавскийдің
формуласымен
анықталады
.
Ол
үшін
қиманың
ауырлық
центрін
тауып
,
ол
арқылы
өтетін
бейтарап
өске
қатысты
əр
нүктенің
геометриялық
сипаттамаларын
анықтау
қажет
.
Қиманы
үш
тік
төртбұрыштан
құралған
деп
қарастырамыз
.
Көмекші
өс
ретінде
қиманың
төменгі
қыры
арқылы
жүргізілген
z
өсін
қабылдап
,
оған
қатысты
қиманың
ауырлық
центрін
анықтаймыз
:
367
.
см
,
,
,
A
S
y
z
С
2
30
3
10
3
40
3
40
5
1
3
10
23
3
40
5
44
3
40
20.19-
сурет
Бейтарап
C
z
өсіне
қатысты
қиманың
екпін
моменті
.
см
,
,
,
,
I
c
z
4
2
3
2
3
2
3
8
71582
3
10
7
28
12
3
10
40
3
2
7
12
40
3
3
40
3
14
12
3
40
Енді
əрбір
нүкте
деңгейінен
бейтарап
өске
параллель
жүргізілген
түзулер
арқылы
бөлінетін
қиманың
кесілген
бөліктерінің
бейтарап
өске
қатысты
сəйкес
статикалық
екпін
моменттері
мен
нүктелер
деңгейіндегі
бөліктердің
сəйкес
ендерін
анықтайық
:
–
бірінші
нүкте
үшін
0
1
z
S
;
;
см
b
40
1
–
екінші
нүкте
үшін
;
см
,
,
S
z
3
2
1716
2
30
5
44
3
40
b
2
= 40
см
;
–
үшінші
нүкте
үшін
;
см
S
S
z
z
3
2
3
1716
;
см
b
3
3
–
төртінші
нүкте
үшін
;
см
,
,
,
,
S
z
3
4
66
2001
9
6
8
13
3
3
14
3
40
;
см
b
3
4
3
–
бесінші
нүкте
үшін
;
см
,
S
z
3
5
861
7
28
10
3
см
b
10
5
;
–
алтыншы
нүкте
үшін
;
см
S
S
z
z
3
5
6
861
см
b
10
6
;
368
–
жетінші
нүкте
үшін
0
7
z
S
;
см
b
10
7
.
Қарастырылып
отырған
нүктелердегі
жанама
кернеулерді
анықтап
,
қимадағы
жанама
кернеудің
эпюрасын
тұрғызамыз
:
;
МПа
,
,
,
;
2
1
4
0
10
8
71582
10
1716
10
200
0
8
6
3
2
1
;
МПа
,
,
,
98
15
03
0
10
8
71582
10
1716
10
200
8
6
3
3
;
МПа
,
,
,
,
64
18
03
0
10
8
71582
10
66
2001
10
200
8
6
3
4
;
МПа
,
,
,
02
8
03
0
10
8
71582
10
861
10
200
8
6
3
5
;
МПа
,
,
,
41
2
1
0
10
8
71582
10
861
10
200
8
6
3
6
.
0
7
Жанама
кернеудің
эпюрі
20.19,
b
-
суретте
көрсетілген
.
Жаттығу
есептері
1-
есеп
.
Суретте
көрсетілген
арқалықтардың
көлденең
күш
жəне
ию
моменті
эпюраларын
тұрғызыңыз
(1-
сурет
).
,
м
/
кН
q
20
,
кН
F
30
,
кНм
M
25
.
м
l
2
1-
сурет
369
2-
есеп
.
,
м
/
кН
,
q
2
1
,
кН
F
3
м
l
2
деп
алып
,
№
20
швеллерлі
арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ең
үлкен
тік
кернеуді
анықтаңыз
(2,
а
-
сурет
).
2-
сурет
3-
есеп
.
,
м
/
кН
,
q
2
1
,
кНм
M
4
м
l
2
деп
алып
,
диаметрі
d
= 12
см
дөңгелек
ағаш
арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ең
үлкен
тік
кернеуді
анықтаңыз
(2,
b
-
сурет
).
4-
есеп
.
Қос
тіректі
ағаш
арқалықтардың
көлденең
қималарының
өлшемдерін
анықтаңыз
(3-
сурет
).
,
м
/
кН
q
8
,
м
l
2
[
σ
] = 12
МПа
.
3-
сурет
5-
есеп
.
Қос
тіректі
болат
арқалықтардың
беріктігін
тексеріңіз
(4,
a,
b
-
сурет
).
,
кНм
M
5
,
кН
F
2
,
м
l
2
[
σ
] = 160
МПа
.
4-
сурет
Достарыңызбен бөлісу: |